“Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, foli në përkujtimet me rastin e fillimit të bombardimeve deri në vitin 2022 për mijëra të vrarë në sulmet ajrore të NATO-s, zakonisht rreth 2500 viktima. Në përkujtimoren e vitit 2018, ai deklaroi se Republika e Serbisë ka “më shumë se 2000 emra të regjistruar dhe të kujtuar mirë”. Mirëpo, duke qenë se më 19 tetor 2021, Kuvendi i Serbisë hodhi poshtë propozimin për formimin e komisionit republikan të shpallur më parë me detyrën e krijimit të listës së viktimave të bombardimeve, presidenti nuk e përmendi numrin e viktimave”, tha FDH.
Siç thonë ata, shërbimi publik mediatik RTS vazhdoi të spekulojë për këtë numër, i cili këtë vit theksoi se në bombardimet e NATO-s u vranë “1100 pjesëtarë të ushtrisë dhe policisë” dhe “rreth 2500 civilë”, megjithëse lista e saktë e viktimave. ende nuk është krijuar.
Edhe pse Republika e Serbisë asnjëherë nuk i ka listuar viktimat e bombardimeve të NATO-s, Fondi për të Drejtën Humanitare (FDH) dhe Fondi për të Drejtën Humanitare të Kosovës (FHK Kosovë) publikuan një listë emër-për-emër të viktimave në vitin 2014, në kuadër të projektit RECOM.
Sipas këtij regjistrimi, në sulmet e NATO-s kanë humbur jetën 756 persona, përkatësisht 452 civilë dhe 304 pjesëtarë të forcave të armatosura.
Nga civilët e vrarë, 206 ishin të përkatësisë etnike serbe ose malazeze, 218 ishin shqiptarë, 14 ishin romë dhe 14 ishin civilë të nacionaliteteve të tjera. 275 pjesëtarë të Ushtrisë Jugosllave (UJ) dhe MPB-së, dhe 29 pjesëtarë të Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK) vdiqën në bombardimet. Gjithsej 261 persona u vranë në territorin e Serbisë, 10 në Mal të Zi dhe 485 në Kosovë. Kjo është deri tani lista e vetme dhe më e plotë e viktimave të bombardimeve të NATO-s në RFJ.
“Këtë vit, në përkujtimin qendror, Presidenti i Serbisë mohoi edhe krimet ndaj shqiptarëve të Kosovës të kryera nga forcat serbe para 24 marsit 1999, të cilat ishin të dokumentuara në raportet e FDH-së dhe organizatave ndërkombëtare. Ai theksoi se Serbia kishte faj vetëm sepse donte të ishte “më vete” dhe foli me një ton cinik për termin “katastrofë humanitare” që përdorej për të përshkruar situatën në Kosovë para bombardimeve të NATO-s”, tha FDH.
Ata po ashtu vlerësojnë se presidenti ashtu si vitet e kaluara nuk është marrë me atë që ka ndodhur në Kosovë gjatë bombardimeve të NATO-s.
“Sipas të dhënave të FDH dhe FDH në Kosovë, forcat serbe kanë vrarë 6872 civilë shqiptarë gjatë bombardimeve. Në të njëjtën periudhë, pjesëtarët e UÇK-së vranë 328 civilë serbë dhe 136 romë dhe pjesëtarë të nacionaliteteve të tjera. “Në përleshjet mes forcave serbe dhe UÇK-së janë vrarë 1204 pjesëtarë të UÇK-së dhe 559 pjesëtarë të UJ-së dhe MPB-së së Serbisë”, thuhet në njoftimin e FDH-së.
Fondi për të Drejtën Humanitare i kujton shërbimit publik mediatik dhe institucioneve të Serbisë se duke ekzagjeruar numrin e viktimave në bombardimet e NATO-s, sugjerojnë se viktimat e vërteta janë të pamjaftueshme të rëndësishme dhe në këtë mënyrë fyejnë dinjitetin e tyre.
“I ftojmë të nderojnë të gjithë qytetarët e vrarë duke pranuar listën me emra. Gjithashtu, FDH-ja apelon tek të gjitha institucionet shtetërore që të ndalen me revizionizmin historik të luftës në Kosovë. Njohja e përgjegjësisë së Republikës së Serbisë për krimet ndaj shqiptarëve të Kosovës është e vetmja mënyrë e mundshme për të kapërcyer të kaluarën e luftës dhe për të ndërtuar një të ardhme të përbashkët për serbët dhe shqiptarët”, tha FDH.