Kuvendi i Kosovës e ka miratuar në lexim të parë projektligjin për ndryshimin dhe plotësimin e ligjit për skemat pensionale të financuara nga shteti.
Me këtë projektligj, është krijuar edhe një skemë e re e quajtur “skema e pensionit parcial kontribut-pagues të moshës.”
Në këtë skemë janë futur të gjithë qytetarët të cilët janë larguar nga puna në vitet e ’90, e të cilëve nuk u është njohur kontributi, dhe për rrjedhojë, nuk e kanë plotësuar kriterin prej 15 vjetësh stazh, për të përfituar nga pensioni kontribut-pagues.
Miratimi i këtij projektligji është bërë me procedurë të përshpejtuar përmes kërkesës për seancë të jashtëzakonshme, të thirrur nga 41 deputetë të Kuvendit të Kosovës.
Menjëherë pas miratimit në lexim të parë të këtij projektligji, shefja e grupit parlamentar të Lëvizjes Vetëvendosje, Mimoza Kusari – Lila, e ka paraqitur një mocion procedural për shmangie nga afatet e përcaktuara në rregulloren e Kuvendit për shqyrtimin e projektligjit.
Mocioni është votuar dhe leximi i dytë i këtij projektligji pritet të bëhet në një seancë të re plenare sot në orën 19:00.
Ndryshimet në Ligjin për pensionet
Personat që kanë kontribuar sipas Ligjit për sigurimin pensional dhe invalidor para datës 01.01.1999, por nuk e arrijnë stazhin pensional prej 15 vjet kontribute si periudhë kushtëzuese për shkak se janë larguar nga puna si rezultat i masave të dhunshme, mund të kualifikohen në skemën e pensionit parcial kontribut-pagues të moshës
Të drejtën për pension parcial kontribut-pagues të moshës e realizojnë të gjithë personat, të cilët kanë shtetësi të Kosovës dhe të cilët plotësojnë këto kushte:
- Kanë mbushur moshën 65-vjeçare
- Ofrojnë dëshmi të vlefshme mbi pagesën e kontributeve sipas dispozitave të Ligjit për sigurimin pensional dhe invalidor para datës 01.01.1999
- Janë larguar nga puna pas datës 01.01.1989 si rezultat i masave të dhunshme
- Shuma e periudhës së kontributeve të paguara si dhe periudhës nga data e largimit të dhunshëm nga puna, bashkërisht arrijnë nivelin prej 15 vjetësh
Sipas këtij projektligji, lartësia e pensionit parcial kontribut-pagues për secilin nivel përcaktohet duke marrë për bazë numrin e viteve të kontributeve të paguara
Për më shumë lexoni projektligjin duke klikuar KËTU
Për miratimin e këtij projektligji janë shmangur të gjitha afatet procedurale të rregullores së Kuvendit.
Krijimi i një skeme të re pensionale përmes ndryshimeve në ligjin aktual për pensione, u bë pasi Gjykata Kushtetuese e Kosovës më 2022 shfuqizoi paragrafin 2 të nenit 8 të ligjit për skemat pensionale, pasi konstatoi se ky nen pa të drejtë iu mohoi mijëra qytetarëve të drejtën e pensionit kontribut-pagues.
Ligji aktual për skemat pensionale parasheh të drejtën e përfitimit nga pensioni kontribut-pagues vetëm për ata persona që dëshmojnë se kanë kontribuar për 15 vjet në ish-Fondin Pensional.
Për personat që u larguan dhunshëm nga puna nga regjimi i atëhershëm serb, nuk u mundësua që të gëzonin pensionin kontribut-pagues, për shkak se nuk përmbushnin kriterin prej 15 vjetësh përvojë pune.
Sipas vlerësimeve të Qeverisë së Kosovës, aktualisht, në skemën e pensionit bazik duhet të jenë rreth 70.000 persona që realisht do të duhej të kualifikoheshin për pensionin parcial kontributpagues të moshës.
Kjo skemë e re pensionale për personat që u larguan nga puna në vitet ’90, llogaritet se do t’i kushtojë shtetit rreth 60 milionë euro në vit.
