Linja telefonike “Unë dua të jetoj”, e hapur nga inteligjenca ushtarake ukrainase tre ditë përpara mobilizimit të shpallur nga Vladimir Putin në shtator 2022, ka marrë tashmë më shumë se 26,000 telefonata dhe kërkesa në kanalin e telegramit. Faqja e internetit hochuzhit.com ka regjistruar rreth 48 milionë vizita, duke përfshirë 46 milionë nga Rusia, ku faqja u bllokua shpejt.
Rezultatet e punës së linjës telefonike u zbuluan fillimisht në një bisedë me Financial Times nga Vitaly Matvienko, një përfaqësues i departamentit për punën me të burgosurit e luftës të Drejtorisë kryesore të Inteligjencës (GUR) të Ministrisë së Mbrojtjes së Ukrainës. Sipas tij, më shumë se 220 ushtarakë rusë janë dorëzuar dhe po zhvillohen rastet e më shumë se 1000 personave të tjerë që duan të dorëzohen.
Procesi i kalimit të vijës së parë mund të zgjasë me muaj. Kështu, Maxim Kuzminov, i cili shërbeu në regjimentin e 319-të të veçantë të helikopterëve, kontaktoi linjën “Unë dua të jetoj” në dhjetor 2022. Ai kërkoi azil për familjen e tij dhe një shpërblim (Rada e Verkhovna miratoi një ligj që lejonte pagimin deri në 500,000 dollarë personelit ushtarak rus që dezerton në anën ukrainase me pajisje të vlefshme ushtarake). Operacioni, i koduar “Tit”, u përgatit për më shumë se gjashtë muaj. Më 9 gusht 2023, Kuzminov me dy anëtarë të ekuipazhit, nga të cilët fshehu qëllimet e tij, u ngrit nga afër Kurskut dhe fluturoi në lartësi të ulët në territorin e Ukrainës.
Kuzminov foli për tranzicionin e tij në një konferencë shtypi në shtator. Përfaqësuesi i GUR Andrey Yusov tha atëherë se Kuzminov ishte piloti i një “helikopteri josulmues” dhe nuk mori pjesë në granatimet e infrastrukturës ukrainase.
Në një rast tjetër, toger Daniil Alferov dhe 11 kolegë telefonuan linjën telefonike dhe më pas kaluan vijën e frontit si pjesë e Operacionit Barynya. Në një konferencë shtypi në Kiev në tetor 2023, Alferov dënoi pushtimin rus të Ukrainës dhe tha se ai ishte dorëzuar vullnetarisht.
Linja telefonike dha rezultatet e para më pak se një muaj pas fillimit të punës. Që atëherë, rreth tre ushtarë rusë në javë dorëzohen dhe marrin statusin e të burgosurit të luftës. Më pas Ukraina i shkëmben shumë prej tyre me robërit e saj të luftës.
Pas një pauze të gjatë, këtë javë Moska dhe Kievi shkëmbyen rreth 500 persona.
Sipas Matvienko, personelit ushtarak që kthehet në Rusi u jepen karta biznesi në mënyrë që ata të mund të ndajnë informacione rreth “Dua të jetoj” me ata që mund të mobilizohen. Ata mund të telefonojnë linjën në mënyrë që të bëhet një kontroll paraprak kundër tyre dhe nëse arrijnë në front, ata mund të dorëzohen shpejt.
Linja “Unë dua të jetoj” ka 10 operatorë që punojnë gjatë gjithë kohës – psikologë dhe analistë ushtarakë të trajnuar posaçërisht për biseda me personelin ushtarak rus./Kosovatime/