Bosnja dhe Hercegovina ka qenë një shtet i robëruar për më shumë se tre dekada për shkak të politikës së Serbisë, tha Zoran Vuletić , president i Forumit Civil Demokratik të Serbisë, i ftuar në sesionin e sotëm të rregullt javor të Shoqatës së Intelektualëve të Lartë në Sarajevë “Rrethi 99”. .
Si folës kryesor në temën “Serbia dhe Bosnja dhe Hercegovina – çfarë të bëjmë më pas?”, Vuletiç në këtë fjalim përmes lidhjes video theksoi se nuk ka paqe substanciale në tokën e Bosnje dhe Hercegovinës, edhe pse kanë kaluar disa dekada që nga ajo kohë. fundi i luftës në 1995.
– Fatkeqësisht, Serbia hyri në luftë me NATO-n në një mënyrë të ngjashme në ’99. Plani plebishitar i Rambujesë u refuzua dhe NATO mbrojti pakicën shqiptare në Kosovë me shpjegimin se parandalon një fatkeqësi humanitare, duke pasur parasysh se për çfarë janë gati ushtria dhe policia serbe, me përvojat nga Srebrenica (gjenocidi), rrethimi i Sarajevës. , Vukovar, Dubrovnik… Në qershor të vitit 1999, Serbia nënshkruan kapitullimin në Kumanovë dhe humbet të drejtën për të qeverisur Kosovën, ushtria dhe policia tërhiqen – tha Vuletiç, duke theksuar se përshkrimi i shkurtër i dhënë i politikës që shkatërroi ish të përbashkët. Shteti i Jugosllavisë është i nevojshëm për të kuptuar politikën e Serbisë pas ndryshimeve të 5 tetorit 2000.
Qeveria e kryeministrit Zoran Gjinxhiq dhe DOS nga 2001-2003. përcaktoi një koncept tjetër shtetëror, integrimin e pakushtëzuar evropian, pajtimin në rajon dhe një këndvështrim korrekt të luftërave të Millosheviçit. Që nga arrestimi i Sllobodan Millosheviqit dhe transferimi i tij në gjykatën e Hagës, i cili pasoi shpejt, nuk kishte iniciativë më të mirë dhe falje fqinjëve të Serbisë, sipas Vuletić.
– Për fat të keq, forcat nacionaliste ende të pamposhtura po mbyllin radhët. Koshtunica, presidenti i atëhershëm i shtetit, bëhet patron politik i lobit anti-Hagë, i cili gjen edhe vrasës në Njësinë e Operacioneve Speciale, formacioni zyrtar i DB-së. Zoran Xhinxhiqin e vranë që Serbia të mos e ndryshojë konceptin shtetëror – këto janë fjalët e tij.
Vuletić kujton se pas vrasjes së Gjingjiqit në mars të vitit 2003, zgjedhjet e jashtëzakonshme u mbajtën në dhjetor të po atij viti, kur Koshtunica dhe Boris Tadiqi erdhën në pushtet me kapacitet të plotë dhe me mbështetjen e SPS-së së Daçiqit, sunduan deri në vitin 2012. Në atë periudhë. sipas Vuletiqit, në mbrojtje të politikës së Millosheviqit, miratohet një ligj për të ndihmuar të paditurit e Hagës, të cilët trajtohen si heronj dhe qytetarë të merituar; ata u dërguan në Hagë sikur të shkonin në komandën e fundit, ndërsa askush nuk i përmend viktimat. Janë miratuar rezolutat e Kosovës që konfirmojnë të ashtuquajturat Fitorja e Millosheviqit, Kushtetuta është votuar në vitin 2006 për shkak të trillimit në preambulë, “Kosova është pjesë e Serbisë”. Referendumi zgjati dy ditë dhe ishte më i parregullt se zgjedhjet parlamentare të sapopërfunduara, të cilat nga të gjitha institucionet relevante botërore u vlerësuan si jo të lira.
– Është me rëndësi të theksohet se të gjitha vendimet e lartpërmendura janë marrë me konsensus nga Koshtunica, Tadiqi, Sheshelj, Daçiq, Dinkiq, Nikoliq dhe Vuçiq. Ata gjithashtu së bashku në parlament hodhën poshtë planin e Ahtisaarit për Kosovën, i cili u zbatua në Kushtetutën e Kosovës, dhe ia dhuruan sektorin energjetik Rusisë për ruajtjen e supozuar të integritetit të Serbisë në KS. Do të thosha se ky konsensus nacionalist vazhdon edhe sot, pavarësisht se në pesë vitet e fundit kemi fituar aktorë të rinj politikë. Sot nuk kemi një grup të vetëm parlamentar në parlamentin serb që do të kërkonte nga Vuçiqi miratimin zyrtar të planit perëndimor për Kosovën, që do të niste një iniciativë për shënimin e varrit masiv të Batajnicës me civilët shqiptarë, që do të kërkonte rishikimin e marrëdhëniet me Bosnjën dhe Hercegovinën, d.m.th. njohja përfundimtare dhe reale e kufirit në Drina dhe Sarajevë si kryeqytet me miratimin e detyrueshëm të ligjit për ndalimin e mohimit të gjenocidit të kryer në Srebrenicë; e cila do të iniconte një iniciativë në mesin e historianëve të shquar, dhe ka nga të gjitha anët, për të krijuar një tekst shkollor për historinë e marrëdhënieve tona që të mos helmojmë të ardhmen dhe më në fund të arrijmë paqen – përfundoi Zoran Vuletić.
Sot në Serbi nuk ka vetëdije për këto gjëra apo nevojë për një politikë të re, jo vetëm njerëz të rinj, shtoi ai.
– Kjo shihet qartë nga marrëdhënia e politikanëve të rinj të opozitës, të cilët me vetëdije ose pa vetëdije e mbështetën politikën e Vuçiqit për “botën serbe” në Mal të Zi, Bosnje-Hercegovinë përmes mbështetjes së tyre për Dodikun dhe të ashtuquajturat e tij. Në alternativë, Drashko Stanivukoviq. Kur bëhet fjalë për Kosovën, ata po garojnë për të sulmuar më ashpër kryeministrin Albin Kurti, duke e quajtur atë terrorist. Pothuajse asnjë nga grupet opozitare nuk ka kundërshtimin më të vogël për turneun e fundit të Dodikut nga Putini në Andrija Mandiq në Podgoricë, i cili dërgoi mesazhin se ‘bota serbe’ është e gjallë dhe shkelma, nuk ka asnjë kritikë për deklaratën e Vulin: “Ndoshta RS po. nuk kanë ushtri, por serbët kanë.” “. Po ashtu, asnjëri prej tyre nuk e ka problem stërvitjen e përbashkët të organizuar këto ditë nga Ushtria Serbe dhe MPB-ja e Republikës Srpska. Më duhet të shtoj se Kisha Ortodokse Serbe ka një rol ekskluziv në politikën e Serbisë, veçanërisht pas shpërbërjes së ish shtetit të përbashkët. Është grushti i nacionalizmit serb, sepse, duke abuzuar me fenë, derdhet legalisht në vendet fqinje. Nuk ka provë më të mirë për këtë pretendim sesa lititë e fundit të iniciuara në Mal të Zi për shkak të një ndryshimi të qeverisë që nuk i pëlqente ‘botës serbe’. Kisha Ortodokse Serbe në atë kohë mori mbështetjen absolute të pothuajse të gjithë politikanëve, të vjetër dhe të rinj, pa pjesën tjetër, pushtetin dhe opozitën – këto janë fjalët e kryetarit të Forumit Qytetar të Serbisë.
Konsensusi tragjik nacionalist në Serbi vazhdon, përfundoi Vuletiç, i përshtatur me kohën dhe rrethanat e tridhjetë viteve të fundit dhe me mbështetjen e të gjitha mediave dominuese, si të regjimit ashtu edhe të opozitës nga Grupi i Bashkuar.
Qëndrimi ndaj demokracisë nuk mund të demonstrohet vetëm duke kërkuar liri në Serbi, duke injoruar politikën djallëzore të Serbisë ndaj rajonit, e cila pak a shumë është e mbështetur nga të gjithë, përfundoi prezantuesi i ftuar Zoran Vuletiq në seancën e “Rrethit 99”./Kosovatimes/