Autoritetet amerikane po përgatiteshin seriozisht për një sulm të mundshëm bërthamor rus në Ukrainë në fund të vitit 2022, raporton CNN , duke cituar dy zyrtarë të lartë të administratës Joe Biden.
Sipas tyre, skenari bërthamor për konfliktin ukrainas u konsiderua i vërtetë pas një sërë humbjesh nga ushtria ruse, e cila deri në atë kohë kishte dorëzuar rajonin e Kharkovit dhe ishte detyruar të largohej nga Kherson.
Vlerësimi është bërë në bazë të “të dhënave jashtëzakonisht të ndjeshme” të marra nga inteligjenca amerikane, thonë burimet e CNN: u konsiderua mundësia që Vladimir Putin të përdorte armë taktike bërthamore.
Nuk ishte një “rrezik hipotetik”, por informacion që “ne morëm”, tha zyrtari i Shtëpisë së Bardhë: “Duhej të bënim planifikim për të qenë të përgatitur në mënyrë optimale në rast se do të ndodhte një ngjarje e paimagjinueshme më parë”.
Duke filluar nga fundi i verës dhe vjeshtës së vitit 2022, Këshilli i Sigurisë Kombëtare i Shtëpisë së Bardhë mbajti një seri takimesh për të përgatitur një përgjigje ndaj një sulmi të mundshëm bërthamor rus. Kjo u parapri nga deklaratat e zyrtarëve rusë për planet e Ukrainës për të shpërthyer gjoja një “bombë të pistë”, të cilën Shtetet e Bashkuara e konsideruan si një pretekst për përdorimin e armëve taktike bërthamore.
Sipas ushtrisë amerikane, Kremlini mund të kishte ndërmarrë një hap të tillë për të parandaluar humbjen e mëtejshme të tokave të pushtuara ukrainase ose sulme direkt në territorin rus.
Në të njëjtën kohë, inteligjenca perëndimore përgjonte bisedat e zyrtarëve rusë, të cilët diskutuan drejtpërdrejt mundësinë e një sulmi bërthamor, shkruan CNN. Të njëjtat përgjime ndihmuan agjencitë e inteligjencës të parashikonin pushtimin rus të Ukrainës në shkurt 2022, por këtë herë Shtetet e Bashkuara nuk kishin informacion drejtpërdrejt për përgatitjen e forcave bërthamore për përdorim.
“Ne kishim disa aftësi për të gjurmuar lëvizjet e forcave bërthamore (ruse). Dhe në asnjë moment në kohë nuk kemi parë ndonjë sinjal rreth hapave që do të priten prej tyre nëse vendosin të ndjekin rrugën e përdorimit të armëve bërthamore”, tha burimi për CNN.
Sipas tij, Shtetet e Bashkuara zhvilluan një sërë negociatash të mbyllura me Ministrinë e Jashtme ruse dhe Shtabin e Përgjithshëm për të paralajmëruar për pasojat e përdorimit të armëve bërthamore dhe për të vlerësuar synimet e Kremlinit. Në të njëjtën kohë, Uashingtoni iu drejtua Indisë dhe Kinës, pas së cilës Xi Jinping dhe kryeministri indian Narendra Modi bënë deklarata publike për papranueshmërinë e luftës bërthamore.
Kjo ndihmoi në parandalimin e një krize, është i sigurt një burim i CNN: “Demostrimi i shqetësimit nga komuniteti ndërkombëtar dhe, në veçanti, nga vendet e Jugut Global që janë të rëndësishme për Rusinë, ishte gjithashtu një faktor i rëndësishëm dhe bindës që u tregoi atyre se çfarë çmimi do të ishte.”
Menjëherë pas fillimit të pushtimit të Ukrainës, Putin njoftoi transferimin e forcave strategjike ruse në një “regjim special” të detyrës luftarake dhe gjashtë muaj më vonë ai kërcënoi se do të përdorte “të gjitha mjetet në dispozicion” për të mbrojtur territoret e okupuara të Ukrainës.
Në fillim të vitit 2023, Putin njoftoi pezullimin e pjesëmarrjes së Rusisë në Traktatin e Armëve Sulmuese Strategjike me Shtetet e Bashkuara, dhe një muaj më vonë ai njoftoi vendosjen e armëve taktike bërthamore në territorin e Bjellorusisë.//Kosovatimes.
