Profesori nga Universiteti “John Hopkins”, Sinisha Vukoviq tha se pranimi i Kosovës në Këshill të Evropës është vendim “puro” politik dhe autoritetet e Kosovës duhet të vendosin nëse duan të bëjnë kompromis në çështje që mund të kenë pasoja afatgjate, apo të presin që ky pranim të bëhet në një periudhë tjetër kohore.
“Sigurisht që pranimi bazohet në disa kritere që vendet kandidate duhet t’i plotësojnë dhe siç e dimë Kosova ka punuar me këto kritere, por vendimi përfundimtar para se të gjithash është vendim politik.
Kosova e ka kryer një pjesë të rolit të vet dhe pjesa tjetër është që të kërkohet vullneti politik në Këshill të Evropës. Kjo na sjell të një dilemë politike: a ja vlenë të bëhet kompromis në disa çështje që mund të kenë pasoja afatgjate për të arritur një përfitim të menjëhershëm, apo të vihet në dinamikë ky pranim në një periudhë të arsyeshme kohore por duke mos bërë kompromise me ato vijat e kuqe”, tha Sinisha Vukoviq në “Lajmet e fundit” në RTK.
Profesori amerikan ndër të tjera tha se interesat strategjike e kombëtare duhet të mbrohen më së pari e pastaj marrëveshjet, dhe sipas tij kryeministri Kurti është përkrahës i fortë i kësaj ideje.
“Marrëveshjet duhet të jenë në përputhje me interesat dhe jo e kundërta. Qasja e Kurtit mendoj që në një masë i ka tronditur disi vendimarrësit në BE dhe Ëashingon, për arsye të qartë sepse, para qeverisë së tij, autoritetet e Kosovës kanë shfaqur një qasje tjetër në negociata”, theksoi ai.
Lidhur për masat e vendosura nga BE tash e një vit, ai tha se Kosova nuk mund ta injorojë faktin që është ende pjesë e një procesi kompleks negocimi që ndërmjetësohet nga autoritetet e BE-së dhe Bashkimi Evropian po përdor “karrotat e veta”.
“Karrota është një formë e një legjitimiteti ndërkombëtar që mund t’i jepet me pranimin në organizata ndërkombëtara ose rajonale për ta stimuluar Kosovën që të bëjë më shumë kompromise në negociata. Megjithatë, ky është një proces vullnetar dhe Kosova ashtu si edhe Serbia, kanë autonomi të plotë të vendimmarrjes për të thënë që më mirë asnjë marrëveshje se sa marrëveshje e keqe”, deklaroi ai.
Duke folur për qasjen e butë të Perendimit ndaj Serbisë dhe forcimit të lidhjeve të saj me Lindjen, Vukoviq tha se masa e durimit ndaj Serbisë është e paimagjinueshme për të. Sipas tij Perendimi po i bën presion fillimisht Kosovës që të pranojë marrëveshjet, e pastaj të nis presionin ndaj Serbisë.
“Për mua është e pashpjegueshme pritshmëria që Serbia dikur ta pranojë Kosovën, dhe preludi (paraskena) është që Kosova ta bëjë konsensusin e Asociacionit. Derisa Kosova të bëjë atë konsensus, ata po i japin një kartë të zbrazët Serbisë që të jetë komplet e pafrenuar në ato qëllimet e veta të politikës së jashtme.
Pra ideja është që t’i bëhet presion Kosovës e kur ajo të bëjë konsensus, atëherë mund ti bëhet presion Serbisë, sepse mund të ketë pritshmëri më të madhe për premtimet e Serbisë. Por kjo është hipotetike, pra nuk mund ta dinë që Serbia do ti nënshtrohet presioneve evropiane sepse deri atëherë Serbia do të ndryshojë dramatikisht pasqyren e vet diplomatike dhe alternativat kundrejt Rusisë dhe Kinës” theksoi Vukoviq në “Lajmet e fundit”.
Ndërkohë, deklaratën e përfaqësuesit të BE-së për politikë të jashmte, Borrell, i cili tha se mezi pret të bashkëpunojë me qeverinë e re serbe, Sinisha Vukoviq e quan deklaratë diplomatike, sepse sipas tij Serbia nuk është nën sanksione, nuk është në listë të zezë dhe nuk shihet si kërcënim, por shihet si partnere.
“Bashkimi Evropian dëshiron që ta kthej Serbinë në partner”, tha ai.