Rusia po diskuton me Iranin mundësinë e lidhjes së një kontrate afatgjatë për furnizimin e gazit të tubacionit, tha ministri i Energjisë i Republikës Islamike, Javad Oudji.
Sipas tij, bëhet fjalë për blerjen e 300 milionë metër kub në ditë nga Gazprom, që do t’i kushtojë Teheranit 10-12 miliardë dollarë në vit. Siç vë në dukje Kommersant , çmimi i gazit do të jetë rreth 100 dollarë për mijë metër kub. Dhe ky do të jetë niveli më i ulët në mesin e të gjithë klientëve të Gazprom në Jashtën e Largët.
Krahasuar me Evropën dhe Turqinë – ende tregjet kryesore të eksportit të Gazprom – zbritja do të jetë 75%: në tregjet evropiane dhe turke, sipas vlerësimeve të BCS, gazi rus shitet mesatarisht me 400 dollarë për mijë metra kub.
Krahasuar me Kinën, e cila blen gaz me 260 dollarë për mijë metra kub si pjesë e furnizimeve nëpërmjet tubacionit Power of Siberia, çmimi për Iranin do të jetë 62% më i ulët.
Siç rrjedh nga fjalët e Oudzhi, çmimi i gazit që diskutohet është i barabartë me atë që paguajnë vendet e CIS (100 dollarë për mijë metra kub). Në të njëjtën kohë, vëllimi i furnizimeve, sipas ministrit iranian, duhet ta bëjë Teheranin klientin më të madh të gazit të Rusisë.
Vitin e kaluar, Gazprom shiti vetëm 69 miliardë metra kub gaz në vendet jo të CIS – vëllimi minimal që nga viti 1985. Kontrata iraniane do të arrijë në 110 miliardë metra kub në vit – dhe ky është në thelb i gjithë gazi “ekstra” që ka Gazprom. Kompania ka afërsisht 100 miliardë metra kub kapacitet të tepërt prodhimi pas ndërprerjes së furnizimeve në Evropë, vlerëson analisti i BCS Ronald Smith.
Nuk ka kush ta shesë këtë gaz dhe Gazprom po kërkon dëshpërimisht klientë të rinj. Vitin e kaluar, ajo pësoi një humbje neto rekord (629 miliardë rubla) dhe u detyrua të reduktojë prodhimin në minimum në të gjithë historinë e saj (404 miliardë metra kub). Një përpjekje për të negociuar me Kinën për ndërtimin e gazsjellësit Power of Siberia 2 u shndërrua në një fiasko: Pekini ofroi blerjen e gazit me çmimet e brendshme ruse (rreth 50 dollarë për mijë metra kub). Dhe kjo do t’i bëjë furnizimet joprofitabile për Gazprom, paralajmëron Smith.
Por një marrëveshje me Iranin, për të cilën do të duhet të vendoset një tubacion me shumë linja përgjatë fundit të Detit Kaspik, nuk mund të konsiderohet seriozisht: kjo nuk është asgjë më shumë se “përralla”, është i sigurt eksperti i naftës dhe gazit Mikhail Krutikhin . Tregu iranian thjesht nuk ka nevojë për gazin rus në vëllime të tilla: vetë Irani është ndër rezervat më të mira të provuara të gazit në botë, të cilat arrijnë në 34 trilion metra kub (17% e të gjithë botës). Gjithashtu vështirë se do të jetë e mundur të rieksportohet gazi rus: së pari, Irani është nën sanksione dhe nuk mund të nisë projekte LNG. Dhe përveç kësaj, ligjet e tij ndalojnë tranzitin e hidrokarbureve në të gjithë vendin, thekson Krutikhin.
Deklaratat e ministrit iranian janë vetëm një marifet PR për të mbështetur presidentin rus Vladimir Putin, ndërsa nuk ka marrëveshje të forta me Iranin – vetëm një memorandum qëllimi, nga të cilat Gazprom tashmë ka qindra, nëse jo mijëra, Krutikhin thotë me ironi: “Punonjësit e kompanisë po bëjnë shaka se ndërtimi i një selie të re në Shën Petersburg është shkaktuar nga mungesa e hapësirës për ruajtjen e copave të tilla letre në kompleksin Gazprom të Moskës në rrugën Nametkina.
