“Ne kemi notuar tani.” Pamë që nuk kishte njeri në anën tjetër dhe filluam. Në disa vende nuk ka fare ujë. As ujë të ftohtë. Jemi të lagur por ka diell, do të thahemi shpejt”, thotë Aman Haruel (20), i cili është për herë të parë në BeH dhe shpreson që të tre do të arrijnë të kalojnë kufirin për në Evropë.
Përshëndetje taksi
Pasi anëtarët e Kryqit të Kuq i kanë ndihmuar ata kanë hipur në një taksi që i ka çuar në drejtim të Zvornikut. Një ditë më parë u interesuam për koston e transportit për në Sarajevë.
-“Varet, rreth 250”.
-“Çfarë”.
– “Eura, për një makinë plot”.
– “Ju keni patentë për t’i drejtuar ato”
– “Na lejohet t’i blejmë vetëm në rrugë kryesore”.
Kështu ka shkuar biseda me një taksist, i cili nuk ka dashur të zbulojë identitetin e tij. Informacionet që morëm nga banorët e rajonit të Biracit, të cilët janë të njohur me krizën e emigrantëve dhe mënyrën se si funksionojnë gjërat në terren, vërtetuan këto pretendime.
Miroslav Radišić është pronar i një restoranti pak metra larg pikës kufitare të Shepakut, rreth njëzet kilometra në rrjedhën e poshtme nga Zvorniku. Ai pohon se të gjithë dinë gjithçka, se të gjithë janë të lidhur dhe se biznesi po lulëzon.
“Taksistët po presin para ndërtesave të mia”. Ata presin emigrantët dhe negociojnë çmimet. Dhe policia duhet t’i dorëzojë dhe t’i çojë në qendrën e pritjes në Bijeljina”, thotë Radishiq, ndërsa qëndron nën urë dhe shpjegon se si kalojnë emigrantët.
Nën urën në pikën kufitare
“Ndërtimin mund ta shihni më poshtë, një nga një, ndonjëherë në grupe nga 30 veta, kalojnë nëpër ato trarët poshtë urës dhe kur vijnë këtu në anën tonë, zbresin me një litar që askush nuk do ta heqë. As shërbimet”, shpjegon Radishiq, i cili pretendon se kufiri do të mbyllet pothuajse hermetikisht gjatë periudhës kur anëtarët e shërbimeve të tjera nga BeH vijnë në ndihmë të Policisë Kufitare.
Ne kërkuam një bisedë me persona të policisë që punojnë në terren në këtë rajon, por nga policia e Zvornikut na thanë se është vendosur që të mos dalim publikisht sepse “kjo çështje është në juridiksionin e policisë kufitare”.
Policia Kufitare e BeH na konfirmoi se janë duke ndërmarrë aktivitete të shtuara për monitorimin e kufirit shtetëror, që ndër të tjera i referohet angazhimit të jashtëzakonshëm të personelit nga agjencitë e tjera policore në BeH. Ata thonë se aksionet po kryhen në vazhdimësi me qëllim të frenimit të migracionit ilegal.
“Pjesëtarët e Policisë Kufitare kanë regjistruar që nga fillimi i vitit 5447 persona që kanë kaluar ose tentojnë të kalojnë ilegalisht kufirin shtetëror. Shumica e shtetasve të Sirisë, Turqisë, Afganistanit, Marokut dhe Pakistanit janë regjistruar. Përpjekjet më të shpeshta për kalime të paligjshme janë nga drejtimi i Serbisë dhe Malit të Zi në Bosnje-Hercegovinë, dhe tentimet më të shpeshta janë për të kontrabanduar njerëz me automjete të pasagjerëve dhe varka nëpër Drina”, tha Policia Kufitare.
“Nuk mund të flesh këtu.” Taksiistët vijnë, dëgjohen sirenat, duan të luftojnë, se thuaj dhjetë emigrantë po shkojnë, dhe njëzet taksistë janë në këmbë. “Ne nuk u pamë sy më sy për një muaj, derisa e regjistrova gjithçka dhe e çova në polici”, thotë Radishiq, ndërsa tregon regjistrimet dhe fotot.
Situata aktuale në lidhje me të dhënat zyrtare të numrit të emigrantëve është e vështirë të përcaktohet, por vlerësimet janë se numri është më i lartë. Zyrtarisht, aktualisht ka 1,806 migrantë në BiH, nga të cilët 1,284 janë në kantonin e Sarajevës dhe 522 janë në kantonin Una-Sana. Autoritetet pohojnë se situata në qendrat e pritjes është e kënaqshme dhe se Bosnja dhe Hercegovina ka kapacitete të mjaftueshme për të akomoduar migrantët në qendrat e pritjes Ušivak dhe Blažuj në Kantonin e Sarajevës dhe Lipa dhe Borići në SHBA.
varrezat NN
Radisha Kandiq, punonjëse e medias nga Zvorniku, prej vitesh po ndjek krizën e emigrantëve dhe rrugën ballkanike, e cila nuk mendon se ka ndryshuar shumë në intensitet, por është aktive. Është e trishtueshme që njerëzit fitojnë para nga e gjithë kjo.
“Mendoj se gjithçka është bërë në mënyrë të organizuar”. Sepse gjoba marrin vetëm taksiistët, të cilët kanë të drejtë drejtimi. Tani pyetja është se si arrijnë këtu. Është e qartë se dikush duhet të jetë pas saj”, thotë Kandiç, duke kujtuar një rast disa vite më parë kur një emigrant organizoi një kalim kufitar.
“Ata janë të organizuar në mënyrë perfekte, kanë harta, i dinë rrugët ku duhet të shkojnë dhe qëllimi i tyre i vetëm është Evropa dhe një mënyrë për t’u transferuar në një nga vendet”, përfundon Kandiq, i cili beson se kohët e fundit pika e kalimit është zhvendosur. në rrjedhën e sipërme drejt Bratunacit, çka konfirmon edhe rastin e fundit të mbytjes.
Nga 12 viktimat që humbën jetën dhjetë ditë më parë nga përmbysja e një varke në afërsi të Bratunacit, tetë u gjetën në bregun e djathtë të Drinës, mes tyre edhe trupi i një foshnjeje nëntë muajshe, e cila u varros së bashku me prindërit e saj në Loznicë. Trajtimi në këtë kuptim në Serbi dhe Bosnjë e Hercegovinë nuk është i njëjtë. Ndërsa në Serbi emigrantët në përgjithësi varrosen menjëherë, në Bosnje dhe Hercegovinë me urdhër të prokurorisë kufomat dërgohen në patologji në Bijeljina dhe nëse nuk identifikohen kthehen në territorin e vendit ku kanë qenë. gjetur dhe varrosur aty. Sipas asaj që dihet, deri më tani janë varrosur 12 kufoma në Zvornik, 3 në Bratunac dhe 17 në varrezat në Bijeljina, dy të fundit janë persona të paidentifikuar që janë mbytur në Drina dhjetë ditë më parë.
Simiq: “Ua kemi borxh të vërtetën”
“Aq sa u varrosën, të paktën po aq nuk do të gjenden kurrë sepse janë ose nën një grumbull zhavorri ose në Sava,” na thotë Vidak Simiq, një patolog nga Bijeljina, ndërsa na tregon varret e mërgimtarëve të varrosur së fundmi. që ka ekzaminuar. Edhe pse është në pension, ai ende punon. Pas ekzaminimit të dhjetëra trupave, Simiq e dinte se duhej të bënte diçka, duke pasur parasysh se pas përfundimit të raportit, ata persona mbetën ende persona të panjohur.
“Ai person kishte emër dhe mbiemër”. Familja e tij është në kërkim të tij. Pra, pse të mos mundësohet identifikimi i atij personi”, thotë Simiq, i cili deri më tani ka mbledhur 40 mostra të ADN-së, të cilat në bashkëpunim me prokurorinë do t’i dorëzohen Komisionit Ndërkombëtar për Persona të Zhdukur në mënyrë që të bëhet një analizë krahasuese e ADN-së. në procedurat e mëtejshme.
“Me trupat që janë gjetur, gjaku merret brenda 24 orëve. Në rastin e trupave që janë në fazën e dekompozimit gjaku nuk luan rol, merret një pjesë e kockës. E bëj rregullisht. Është detyrim me ligj ta mbaj për tre vjet, por vendosa ta mbaj për aq kohë sa duhet. Sepse e përsëris edhe një herë, këta janë njerëz që kanë pasur emër dhe mbiemër. Kjo është më e pakta që mund të bëjmë”, thotë Simiq, i cili thotë se do të vazhdojë të bëjë gjithçka që mundet për të ndihmuar familjet e viktimave.
“Unë kam një ide për të krijuar një faqe ku do të kishte profile të ADN-së së atyre njerëzve, ku një mjek nga, për shembull, Siria mund të hynte në atë bazë të dhënash, dhe më pas bazuar në një kampion të marrë atje nga familja që dyshon se ai u zhduk në diku mund të bëhet një krahasim. Ne u kemi borxh atyre njerëzve të vërtetën”, përfundon Simić.
Pesë vite pa incidente
Në pritje të formimit eventual të bazës së të dhënave, një numër i madh njerëzish ndihmojnë migrantët pas kalimit të kufirit, në një mënyrë apo në një tjetër. Kryqi i Kuq dhe zyra në terren që mbulon zonën kufitare nga Bijeljina në Zvornik luajnë një rol të madh në këtë. Ata qarkullojnë terrenin në brezin bregdetar dhe stacionet e autobusëve, ose pasi thirren nga Policia Kufitare, dalin në terren.
“Ne pyesim sa njerëz janë, a ka fëmijë, a ka të lënduar. Ne vijmë në fushë, u japim ushqim dhe rroba, u shërojmë plagët. Asnjëherë nuk kemi pasur problem dhe kemi pesë vjet që operojmë në fushë”, thotë udhëheqësi i ekipit Mladen Majstorović, teksa ai dhe kolegu i tij Darko Jovanović u japin ndihmën e parë tre marokenëve që notuan përtej Drinës dhe pësuan lëndime të lehta. .
“Përderisa ne u ofrojmë shërbime, përderisa nuk krijojnë problem nga pikëpamja që ndodhte para se të formoheshin ekipet, nuk ka probleme me qytetarët. Ata e shohin atë mjaft pozitivisht, ndaj tani blejnë edhe ushqime për ta. Ne përgjithësisht kemi marrëdhënie të mira me të gjithë”, përfundon Darko, duke thënë se në tetë muajt e parë të këtij viti ekipi celular i Kryqit të Kuq Zvornik-Bijeljina ka pasur mbi 800 persona të trajtuar në terren, mbi tre mijë ushqime të dorëzuara, gati. 300 shërbime të ndihmës së parë dhe dhjetëra shërbime të tjera në bashkëpunim me shërbime të tjera, raporton DW .