Shkencëtarët kanë zbuluar copën më të vjetër të djathit në botë – e gjetur në qafën e një mumjeje në Kinë.
Një arkivol 3600-vjeçar u hap në varrezat Xiaohe në Xinjiang, Kinë gjatë një gërmimi të vitit 2003, ku një objekt që dukej të ishte një copë bizhuteri ishte mbi qafën e gruas së re të mumifikuar.
Djathi ruhet mirë për shkak të klimës së thatë në shkretëtirë
Pavarësisht asaj që dukej të ishte një bizhuteri në atë kohë, shkencëtarët tani thonë se e kanë identifikuar kampionin si copën më të vjetër të djathit në botë, raporton Sky News .
“Djathi i zakonshëm është i butë. Ky nuk është. Tani është bërë i thatë dhe i fortë,” tha Qiaomei Fu, një paleogeneticist në Akademinë Kineze të Shkencave në Pekin, për NBC News. Ajo shpjegoi se kur u zhvarros arkivoli i gruas, u konstatua se djathi ishte ruajtur mirë për shkak të klimës së thatë të shkretëtirës së Pellgut të Tarim.
Edhe pse prodhimi i djathit është përshkruar prej kohësh në histori, studiuesit shkruajnë në studimin e botuar në revistën Cell, se “historia e produkteve të qumështit të fermentuara ka humbur kryesisht në antikitet”.
“Këto mostra djathi 3500-vjeçare janë ndër mbetjet e rralla të produkteve të qumështit që janë ruajtur për më shumë se 3000 vjet”.
Duke folur për NBC News, Fu tha se ajo dhe ekipi i saj morën mostra nga tre varre në varrezat Xiaohe dhe përpunuan ADN-në për të gjurmuar evolucionin e baktereve gjatë mijëra viteve.
Ata thanë se mostrat treguan se ishte kefir i bërë nga fermentimi i qumështit duke përdorur kokrra kefiri, dhe gjithashtu kishte dëshmi të përdorimit të qumështit të dhisë dhe lopës.
Hulumtimi zbuloi se popullatat e epokës së bronzit, si dhe njerëzit Xiaohe, të cilët njiheshin si gjenetikisht intolerantë ndaj laktozës, konsumonin produkte qumështi përpara epokës së pasterizimit dhe ftohjes.
“Këto mostra 3,500-vjeçare të djathit të kefirit janë ndër mbetjet e rralla të produkteve të qumështit të ruajtura për më shumë se 3,000 vjet, të prodhuara nga popullata Xiaohe e epokës së bronzit – një popullatë me stile jetese dhe teknika të përziera”, thanë studiuesit.
NBC e pyeti Fu nëse djathi ishte i ngrënshëm dhe nëse do ta provonte, për të cilën ajo u përgjigj “në asnjë mënyrë”.