“Po Evropës, jo Rusisë”, “Pa përkatësi etnike, nuk ka Marrëveshje të Ohrit”, “Larg duart nga gjuha shqipe”.
Këto ishin sloganet e deputetëve të Frontit Evropian në opozitë, të udhëhequr nga Bashkimi Demokratik për Integrim (BDI), të cilët i shpalosën të enjten para foltores së Kuvendit, ku në rend dite ishin pyetjet e deputetëve të opozitës, drejtuar pushtetit.
Shefi i Grupit Parlamentar të Frontit Evropian, Blerim Bexheti, i drejtoi pyetje kryeministrit të Maqedonisë së Veriut, Hristijan Mickoski, për afatin e miratimit të ndryshimeve kushtetuese, orientimin e shtetit drejt Bashkimit Evropian apo Rusisë, si dhe “ndikimin e kryeministrit” në Gjykatën Kushtetuese.
“Edhe një herë, kryeministër, a është Qeveria me Evropën apo me Rusinë?”, pyeti deputeti Bexheti.
Ndërkohë kreu i Qeverisë, Hristijan Mickoski, sugjeroi se pyetjet e tilla tregojnë gjendjen e politikës aktuale të shtetit, duke iu drejtuar edhe publikut:
“Këtë ka mundësi ta shohë tërë opinioni se cilët janë njerëzit që parashtrojnë pyetje nëse paskemi qenë me Rusinë ose Bashkimin Evropian. Shihni, prej tek i pari deri tek i fundit, me dozë respekti për zonjën. Paramendoni kur këta njerëz më flasin a jeni me Rusinë ose Bashkimin Evropian, atëherë mund ta paramendoni se në çfarë gjendje kemi ardhur si shtet”.
Bexheti i bëri thirrje Mickoskit dhe shumicës parlamentare që bashkërisht të miratojnë ligjin për vetting, ligj ky që shërben për kontrollin e zyrtarëve publikë, për të vërtetuar integritetin në përmbushjen e detyrës.
Por, Mickoski theksoi se për BDI-në “vetting-u është estrada, ndërsa pas perdes është defteri nga Reçica e Vogël prej ku vijnë vendimet”.
Pyetje për kryeministrin Mickoski ngriti edhe kreu i Lidhjes Socialdemokrate (LSDM) në opozitë, Venko Filipçe, i cili e akuzoi Qeverinë se nuk ka plan për të zhbllokuar integrimin evropian të vendit.
“Nga viti ‘91 deri më tani, nuk ka pasur asnjë qeveri në Maqedoni [të Veriut] që nuk ka punuar për Evropë. Përkundrazi, çdo qeveri e ka bërë atë në kuadër të kapacitetit dhe mundësive të saja dhe tani, kur Evropa është shumë afër, Mickoski dhe VMRO-DPMNE-ja e ndalojë rrugën që shumë gjenerata para nesh e kanë pritur”, tha kreu i LSDM-së, Venko Filipçe.
Mickoski u përgjigj me kundërakuza, duke thënë se gjendja aktuale është rezultat i qeverisjes së LSDM-së dhe BDI-së.
“Të jeni të sigurt se do të korrim sukses dhe do të jemi atje ku e kemi vendin, në Bashkimin Evropian”, tha kreu i ekzekutivit maqedonas.
Koalicioni i ri qeveritar në Maqedoninë e Veriut përbëhet nga VMRO-DPMNE-ja, e cila doli e para në zgjedhjet e majit të këtij viti, koalicioni shqiptar VLEN, dhe partia ZNAM.
Bashkimi Demokratik për Integrim (BDI) e udhëhoqi koalicionin parazgjedhor Fronti Evropian. Ky koalicion arriti të marrë 18 deputetë, aq sa ka edhe LSDM-ja, por nuk arriti të bëhej pjesë e koalicionit qeveritar.
Për Qeverinë e Maqedonisë së Veriut, kushti kryesor për vazhdimin e negociatave me BE-në është ndryshimi i Kushtetutës për përfshirjen e minoritetit bullgar në të. Deri më tani, ky proces është anashkaluar. Qeveria ka propozuar që edhe nëse bëhen ato ndryshime, të bëhen me zbatim të prolonguar. Kjo ide është përjashtuar nga Bashkimi Evropian.
LSDM-ja opozitare kritika pati edhe për ministren e Energjisë, Minierave dhe Burimeve Minerale, Sanja Bozhinovska, e cila të enjten gjatë ditës, tha për agjencinë bullgare të lajmeve BGNES se në tetor të vitit 2004 kishte deklaruar se ka “vetëdije dhe origjinë bullgare”.
Në përgjigje, Mickoski u shpreh:
“Ju garantoj se Sanja Bozhinovska është maqedonase më e madhe se të gjithë ju bashkë”.
Ndërkohë, nga ministria e Energjisë, Minierave dhe Burimeve Minerale, për agjencinë shtetërore të lajmeve në Maqedoninë e Veriut, MIA, thanë se ministrja Bozhinovska ka vetëm nënshtetësi maqedonase dhe çeke, duke theksuar se shtetësia bullgare ishte marrë për arsye ekonomike dhe jo për arsye kombëtare.
“Shtetësia që ajo posedonte në të kaluarën është marrë për arsye ekonomike, siç e kanë bërë shumë qytetarë të Maqedonisë [së Veriut], dhe jo siç duan ta shtrembërojnë disa aktorë të vërtetën se është për arsye kombëtare”, thuhet në komunikatën e Ministrisë së Energjetikës dërguar MIA-s.
Sipas kësaj ministrie, Bozhinovska ka kërkuar të heqë dorë nga shtetësia bullgare më 14 shtator 2023.
Maqedonia e Veriut dhe Bullgaria për një kohë të gjatë kanë kontekst për gjuhën, identitetin dhe dallime historike.
