Ka shumë mënyra për të gjurmuar historinë e një personi në internet, përderisa keni të paktën një aftësi të vogël “hakerimi”. Por kjo histori flet për një vend të tërë që luan rolin e një pirati. Kjo është ajo që bën Rusia kur “filtron” refugjatët ukrainas të detyruar të kthehen në territoret e pushtuara nga Moska.
Elena rregullon syzet e diellit, si e shqetësuar se si do të dukej fytyra e saj pa to. Ajo është një refugjate nga Ukraina. Takohemi në qendrën bullgaro-ukrainase në Varna, të gjitha në ngjyrat e flamurit ukrainas.
Vera nuk ka mbaruar ende, pushuesit kalojnë, por mendimet e Elenës janë diku tjetër. Ajo është një nga ato gra refugjate që lanë pronat e tyre të paluajtshme në Ukrainë, por Rusia ka hyrë në vendbanimin e tyre dhe e konsideron atë të sajën. Elena tani po i tregon Moskës se prona e saj e sekuestruar është me të vërtetë e saj.
Për këtë qëllim ajo duhej të paraqitej personalisht në vendngjarje. Dhe një detaj tjetër – asaj iu desh të duronte një auditim të plotë dixhital që filloi në telefonin e saj personal, por nuk mbaroi me kaq.
Elena u ul në aeroportin Sheremetyevo në Moskë. Për shumë të huaj, kjo është vetëm një rrugë për në kryeqytetin rus, por për të është diçka tjetër – një nga vendet ku Rusia ka vendosur “qendrat e filtrimit”. Janë vende ku njerëzit mbahen për inspektim, pa u ditur sa orë apo ditë do të jenë aty.
Refugjatët ukrainas që kanë kërkuar mbrojtje në Bullgari zakonisht ndjekin dy rrugë për të arritur në zonat e pushtuara nga Rusia. Së pari ata shkojnë në Stamboll, nga ku ka fluturime në dy vende me qendra filtrimi – Aeroporti Sheremetyevo në Moskë ose aeroporti i qytetit Mineralnye Vody në Kaukaz.
Pengesa e parë e tyre është pikërisht qendra e filtrimit, thotë Elena.
“Kam mbërritur në Sheremetievo. Me të zbritur, na morën menjëherë pasaportat dhe celularët dhe na thanë të prisnim në dhomën e filtrimit. Në Sheremetyevo, ky është një hambar i madh i tejmbushur me njerëz. Në sallë nuk ka qasje në ujë dhe ushqim. Nuk ka as vende të mjaftueshme për t’u ulur. Ka tualete të cilat janë të pamjaftueshme në numër. Mbërritjet presin me orë të tëra për t’u ‘filtruar’. Disa mund të presin 24 orë.”
Kodi * #06#
Të gjithë ukrainasit që kanë hyrë në një qendër filtrimi ruse e dinë përmendsh një kod – *#06#. Ata duhet ta telefonojnë atë në telefonin e tyre sapo të mbërrijnë në kamp. Ky kod nuk është një shpikje e Moskës, por e teknologjisë globale të informacionit, por refugjatët ukrainas kanë frikë prej tij. Kjo është arsyeja pse.
Telefonimi i kodit bën që numri unik i pajisjes celulare të shfaqet në ekran. Kështu, autoritetet ruse gjithashtu kanë akses në të.
Që nga ai moment, Moska ka akses të plotë në aktivitetin në internet të pronarit të telefonit. Përmes softuerit special, ata fitojnë akses në të gjithë historinë kibernetike të lidhur me telefonin.
Ndryshimi i pajisjes menjëherë para mbërritjes në territorin rus nuk ndihmon asgjë.
Nëpërmjet algoritmeve speciale dhe inteligjencës artificiale, autoritetet ruse mund të aksesojnë edhe të dhënat e trafikut që nuk lidhen me pajisjen specifike, por me ato të mëparshme. Ata përdorin fjalë kyçe për të zbuluar nëse personi në fjalë është shfaqur për të mos mbështetur qeverinë ruse dhe luftën.
Çfarë është një “numër unik telefoni”
Numri unik i një telefoni quhet IMEI ( International Mobile Equipment Identity ). Është 15 shifra dhe identifikon pajisjen duke e lidhur me rrjete speciale. Vetëm pronari i telefonit duhet të ketë qasje në këtë numër. Ka një arsye për këtë: nëse dikush ka IMEI-n tuaj, ai mund të gjurmojë vendndodhjen tuaj, të klonojë telefonin tuaj dhe të kryejë veprimtari kriminale në emrin tuaj.
Klonimi ofron edhe një mundësi tjetër – për akses të pakontrolluar në telefonin e pronarit, aktiviteti i të cilit në celular dhe në internet mund të monitorohet vazhdimisht.
“Praktikisht, ajo që po bëjnë shërbimet ruse është pirateria, domethënë rrëmbimi i telefonave të të ardhurve me të gjitha të dhënat e tyre personale, komunikimin personal dhe aktivitetin në internet,” thotë Dimitar Bojançev , një specialist i teknologjisë së informacionit në Silicon Valley të Kalifornisë.
“Përdorimi i një spyware të tillë në nivel shtetëror mund të justifikohet në luftën kundër terrorizmit dhe aktiviteteve të tjera kriminale, kur ka prova të krimeve të përgatitura ose të kryera tashmë. Një shembull i përdorimit të teknologjisë në këtë kontekst ishte veprimi me pager-at dhe pajisjet e tjera celulare të shërbimeve sekrete izraelite në Liban ”, thotë Bojançev.
Refugjatët ukrainas dhe numri unik
Rezulton se mijëra refugjatë ukrainas të detyruar të kthehen në territoret e pushtuara po paguajnë një çmim të rëndë për këtë: shteti rus po përvetëson jetën e tyre dixhitale. Dhe për të ardhurit ka pasoja të rënda nëse shërbimet ruse kanë edhe arsyen më të vogël për të dyshuar në to gjatë filtrimit.
“Kur gërmuan historinë dixhitale të një të njohuri tim, rusët zbuluan se ajo kishte dhënë një intervistë jashtë vendit për një media ruse të opozitës”, thotë Marchenko ajo shton se e njohura foli për mediat vetëm për jetën e saj si refugjate , pa asnjë fjalë kundër Rusisë “Por vetë fakti që ajo foli për mediat opozitare e bën atë “të rrezikshme për Federatën Ruse”, thotë Marchenko.
Në raste të tilla, ukrainasit ose nuk lejohen të hyjnë në Rusi, ose lejohen, por vetëm pasi t’i futin në regjistrin e FSB të “të pabesueshëm”. Kjo hyrje shkon së bashku me marrjen e gjurmëve të gishtërinjve dhe kalimin e një poligrafi. Ekziston një mundësi tjetër – thjesht arrestimi i tyre dhe ngritja e një çështje penale kundër tyre.
Në këtë rast të veçantë, rezultati është i mirë – gruaja ukrainase, e cila dha një intervistë për një media opozitare, u lirua pasi kaloi një detektor gënjeshtre, marrje gishtash dhe regjistrim. Por rastet e tjera nuk përfundojnë me kaq.
“Në fillim, njerëzit shpresonin se do të shmangnin problemet në qendrat e filtrimit duke blerë telefona krejt të rinj – të tillë që nuk kishin asgjë të regjistruar në to dhe nuk ishin përdorur të dhëna celulare. Por janë pikërisht këta njerëz që janë nën dyshimin më të madh”, thotë Marchenko.
Sipas saj, persona të tillë mbahen më gjatë në kufi dhe kontrollohen më së shumti. Dhe më pas vjen çudia e keqe kur zbulojnë se i gjithë “portofoli” i tyre i internetit mund të aksesohet vetëm përmes emrit të tyre, i cili ndodhet në “cloud”, dhe ai vetë mund të sinkronizohet me telefonin e tyre të ri.
Ukrainasit, të cilët Rusia nuk i lë fare të hyjnë
Valery Timonenko nga rajoni i Zaporizhzhia është një nga ata ukrainas që shteti rus nuk i lejon pa shpjegime.
“Në fillim menduam se ishte një lloj llotarie pa logjikë,” thotë ajo vetë ajo vuri re se nëse një familje e tërë prej disa personash po udhëtonte, Rusia mund të lejonte vetëm disa nga njerëzit, pa shpjeguar pse të tjerët duhej të shkonin. mbrapa .
Timonenko ka prona në atë pjesë të rajonit të Zaporozhye që aktualisht është i pushtuar nga Rusia. Mes tyre është një apartament i madh në Melitopol, por ajo nuk lejohet të kthehet në qytetin e saj. Ka me qindra si ajo, thotë ajo. Sipas saj, arsyeja është se Moska në përgjithësi nuk dëshiron që ukrainasit të kthehen. “Është më fitimprurëse për Rusinë të përvetësojë pronat tona të paluajtshme sesa t’i ‘legalizojë’ ato”, thotë ajo.
E pyetur se pse konkretisht nuk u lejua të kthehej dhe të provonte se prona e saj ishte me të vërtetë e saj, ajo u përgjigj: “Shpjegimi im i vetëm është se pronat e mia tashmë janë caktuar për t’u shpërndarë midis të huajve nga Rusia, d.m.th., ato tashmë janë “të tyre. sy”.
Ajo pranon se autoritetet ruse mund ta vërtetojnë këtë pikërisht ndërsa ukrainasi i kthyer është në një kamp filtrimi. Ai shton se tashmë ka raste në të cilat pronat ukrainase u janë dhënë qytetarëve rusë, dhe pronarët e vërtetë janë ndaluar në kampet e filtrimit dhe janë kthyer pa shpjegime.
Disa nga refugjatët në Bullgari ndonjëherë kontaktojnë me të afërmit e tyre që kanë mbetur në territoret e pushtuara nga Rusia. Kështu mësojnë se një rrymë e pandalshme sipërmarrësish rusë po zhvendoset në tokën e pushtuar nga Rusia, të cilët po hapin biznese të reja që lidhen me sektorin e shërbimeve – kryesisht kafene dhe dyqane.
Shumë nga këto biznese ndodhen në pronat e ukrainasve që u larguan nga territoret e pushtuara. Për shembull, bullgarët etnikë nga Berdyansk pretendojnë se shkolla e tyre bullgare aktualisht është e pushtuar nga rusët që kanë hapur një autoshkollë në ndërtesë. Rusia ndalon zyrtarisht mësimin e gjuhës bullgare në territoret e pushtuara nga dhjetori 2022.