Nga Çeçenia vazhdojnë të vijnë informacione për deportimin me forcë të banorëve vendas në luftë kundër Ukrainës. Një nga metodat e përdorura për të rimbushur radhët e ushtrisë ruse është tortura duke përdorur tuba plastikë dhe rrymë elektrike. Një çeçen, i cili u detyrua të nënshkruante një kontratë me Ministrinë e Mbrojtjes pikërisht në këtë mënyrë, u tha për këtë në faqen e internetit Kavkaz.Realii. Ne biseduam me të dhe aktivistë të të drejtave të njeriut.
Njëzet vjeçari çeçen Nazir (emri i ndryshuar) lindi dhe u rrit në Grozny. Në një natë të mbytur korriku, ai nuk mund të flinte dhe doli nga shtëpia për të bërë një shëtitje. Ecja pothuajse përfundoi me dërgimin në luftë.
“Mendova të ecja për disa minuta dhe pastaj të kthehesha në shtëpi, në rrugë vura re një makinë patrullimi me xhama të lyer dhe me tabela “Akhmat”, duke më parë mua Menjëherë e kuptova se çfarë ishte ajo që arrita ta hidhja në bar të makinës. Djali u tha të vinte dhe më pyeti se çfarë po bëja në rrugë gjatë natës. Ata më pyetën për telefonin. A përdorni drogë?” Unë nuk përdor drogë, gjë që u thashë, por ata më kërkuan të hipja në makinën e tyre”, tha Nazir.
Ai kujton se “u nervozua” dhe nuk e kuptoi se ku po e çonin. Pas 10 minutash mbërritëm në komisariatin e qarkut.
Në fshatra, tufat e njerëzve futen në autobusë për t’u dërguar në front.
“Më çuan në ndonjë zyrë. Më thanë të ulesha në një karrige, më urdhëruan: “Ktheji duart prapa!” Më lidhën duart dhe filluan të më marrin në pyetje. Një tjetër iu bashkua të dyve që më sollën. Më rrahën me duar, këmbë dhe një gyp elektrik dhe më pyetën se ku ishte telefoni Isha thjesht i tmerruar, i tronditur. Nuk kam bërë asgjë të keqe dhe nuk e kam menduar se mund të më ndodh diçka e tillë”, vijon Nazir.
Sipas tij, nuk është ngritur asnjë akuzë, nuk është dhënë asnjë shpjegim se cili është statusi i tij procedural dhe mbi çfarë baze është sjellë në polici.
Abuzimi vazhdoi për tre deri në katër orë. Më pas i riu u fut në një makinë dhe u dërgua në të njëjtin vend ku u ndalua. I gjithë trupi i tij ishte i mbuluar me mavijosje, por viktima nuk ka shkuar te mjekët për të regjistruar rrahjet dhe nuk ka guxuar të ankohet te policët, të cilët në fund kanë kërcënuar se nëse i tregon dikujt për atë që ka ndodhur, do të merren me gjithë miqtë dhe të afërmit e tij.
Naziri nuk e di pse u lirua, ashtu siç nuk e kupton pse u ndalua: “Bëjnë çfarë të duan, ku të duan dhe kur të duan”.
Disa javë më vonë i riu u largua nga Grozny për në Moskë. Ai punonte si hamall në një magazinë, por policia e trazirave vinte rregullisht atje me bastisje, duke organizuar bastisje ndaj emigrantëve dhe rekrutëve. Naziri nuk u kap vetëm sepse punëtorët e tjerë arritën ta paralajmëronin.
Me këshillën e një të afërmi që njeh një aktivist të të drejtave të njeriut që jeton në Armeni, Nazir u transferua në këtë vend dy muaj më parë.
Ai thotë se fjalimet e Ramzan Kadyrov, i cili e quan veten “ushtar këmbësor” të Vladimir Putin dhe deklaron se e gjithë republika mbështet luftën e Rusisë kundër Ukrainës, janë gënjeshtra propagandistike.
“Unë mund t’ju siguroj se 80, dhe ndoshta 90 për qind e popullsisë së Çeçenisë është kundër kësaj lufte, në çdo rast, ata janë kundër që çeçenët të marrin pjesë në këtë luftë. Për këtë flasin vetëm nga më të afërmit, madje mund ta raportojnë fqinjët e ndonjëherë edhe të afërmit”, shpjegon bashkëbiseduesi.
Sipas tij, ata që vizituan frontin në Ukrainë heshtin për atë që panë atje. Një nga të njohurit e Nazirit u kthye nga lufta i thinjur.
Pas arratisjes
Kadyrov, kur filloi mobilizimi, deklaroi se Çeçenia kishte dërguar më shumë vullnetarë në front se çdo rajon tjetër rus dhe se tani ishte koha për të thirrur burra nga pjesë të tjera të vendit. Por, pohon Nazir, mobilizimi në republikë vazhdon. Kohët e fundit është mobilizuar një i njohur i tij, mësues shkolle.
“Në fshatra, tufat e njerëzve futen në autobusë për t’u dërguar në front. Nuk mund ta bëni këtë në Grozny – ka shumë njerëz, shumë turistë, edhe pse, nëse duan, do ta bëjnë Edhe në Grozni, nuk është problem për ta, mendoj se është vetëm çështje kohe.”
Ai vetë u përpoq të largohej nga Çeçenia në vjeshtën e vitit 2022, kur u shpall mobilizimi. Kam jetuar me të afërmit në Kazakistan për gjashtë muaj. Ai punonte si mbledhës mollësh dhe shpresonte të merrte një pasaportë të huaj dhe një vizë për të shkuar në një nga vendet e BE-së. Regjistruar në radhën e drejtpërdrejtë për të marrë një pasaportë. Por fluksi i qytetarëve nga Rusia ishte i tillë që pas gjashtë muajsh pritje, ai e kuptoi se radha do t’i vinte jo më shpejt se një vit. Mbledhësja e mollëve është një punë sezonale. Kur mbaroi, Naziri tjetër nuk u gjet dhe u kthye në Çeçeni. Gjatë një viti e gjysmë tjetër, ai shkoi për të punuar në Pskov dhe Shën Petersburg, por gjërat nuk funksionuan as atje. Kthehu përsëri.
Lëvizja aktuale në Armeni është gjithashtu e vështirë për të riun. “Kovcheg”, një organizatë që ndihmon të zhvendosurit kundër luftës, ofron strehim të përkohshëm për ata në nevojë. Në Jerevan, kishte strehimore “Ark” deri në mars 2024, më pas vullnetarët filluan të merrnin me qira vende në bujtina.
Siç thotë Naziri, i shkroi Arkës. Ata u përgjigjën dy javë më vonë. Ai konfirmoi menjëherë se kishte ende nevojë për strehim të përkohshëm. Por korrespondenca vdiq atje.
Redaktorët e Kavkaz.Realii i kërkuan Ian, koordinatorit të ri të degës së Arkës në Jerevan, të komentonte situatën. Sipas tij, së fundi ka punuar në këtë pozitë dhe nuk është marrë me rastin e Nazirit. Ka mundësi që atij të mos jetë siguruar strehim sepse nuk ka prova të dokumentuara të torturës. Persekutimi politik i verifikueshëm në Rusi është një nga kushtet për të ofruar ndihmë.
“Ka të njëjtat kushte shumë të thjeshta për të gjithë, me përjashtime shumë të rralla në situata shumë specifike, ne nuk jemi burokratë, por nëse në një rast i shpërfillim kriteret, do të ketë shumë pyetje për pabarazinë.
Për të mos qenë i padrejtë me “Arkën”: autori i këtij teksti njihet personalisht me zhvendosësit rusë, të cilët vullnetarë i ndihmuan me strehim të përkohshëm, përfshirë në Armeni.
Në Armeni, Nazir u ndihmua nga një organizatë tjetër, Ethos. Afati i qëndrimit tani ka skaduar. I riu u transferua në një bujtinë komerciale. Ai paguan dy mijë lekë në ditë për një shtrat dhe për një turn – tani punon si instalues - merr rreth pesë mijë lekë (1 rubla është rreth 4 dramë). Ai thotë se mezi ka para të mjaftueshme për nevojat themelore. Kërkoni një punë tjetër dhe ende planifikoni të transferoheni në BE.
Sipas Nazirit, çeçenët që nuk duan të luftojnë me Ukrainën më shpesh largohen në Kazakistan ose Turqi. Ai kërkoi bashkatdhetarë në Armeni, por kurrë nuk gjeti një diasporë këtu. Ai thotë se njerëzit me të cilët punon habiten shumë kur mësojnë se është çeçen. Ata thonë se ata pothuajse kurrë nuk takuan burra nga Çeçenia në Armeni. Nazir pranon se bashkatdhetarët e tij, të frikësuar nga Kadyrov dhe forcat e tij të sigurisë, preferojnë të mbeten të padukshëm dhe të mos reklamojnë kombësinë e tyre.
Aktivisti i të drejtave të njeriut nga “Go Through the Forest” Ivan Chuvilyaev, duke iu përgjigjur pyetjeve të redaktorëve të Kavkaz.Realiya, tha se historia e Nazirit përshtatet mirë me tablonë e përgjithshme që është zhvilluar në mesin e punonjësve të kësaj organizate: të gjitha institucionet shtetërore janë kthyer në mjete. për rimbushjen e Forcave të Armatosura të RF. Nuk është e sigurt që burrat në moshë ushtarake të shkojnë as në klinikat shtetërore, sepse “nuk mund të merrni ndihmë atje pa leje nga zyra e regjistrimit dhe regjistrimit ushtarak”.
“Specifikat lokale janë të përfshira”
Siç thotë Chuvilyaev, 99 për qind e atyre që aplikojnë për “Go Through the Woods” nuk nënshkruajnë kontrata me Ministrinë e Mbrojtjes vullnetarisht. Kategoritë më të cenueshme janë rekrutët; të dënuarit që vuajnë dënimin në koloni dhe së fundmi edhe të pandehurit, me të cilët tani mund të nënshkruhen edhe kontratat. Bastisjet dhe bastisjet e policisë kanë qenë gjithashtu prej kohësh një burim i rekrutimit të pjesëmarrësve në luftën me Ukrainën.
“Një nga tendencat e muajve të fundit janë bastisjet e pafundme që filluan pas masakrës në Korkino , kur policët filluan të vinin kudo Në rajonin e Chelyabinsk, policëve iu dha komanda “Fast!”, por në Moskë ata nuk e bëjnë. Madje kanë nevojë për një komandë – ata janë gjithmonë në vëzhgim Në Çeçeni, policia është një grup paraushtarak. në dysheme, me pranga, rrahje dhe tortura Thjesht, sepse policët atje do të ishin të lumtur nëse do të na afroheshin, por ata praktikisht nuk na kontaktojnë si nga Ingushetia. Specifikat lokale hyjnë në lojë Në një sërë rajonesh, njerëzit janë thjesht të frikësuar,” thotë aktivisti për të drejtat e njeriut.
Ai vë në dukje se organizata “Go through the Forest” është e gatshme të shqyrtojë të gjitha aplikimet që përfshijnë detyrimin për të nënshkruar një kontratë. Por më shpesh ata që janë tashmë në vijën e parë i drejtohen atyre.
Grupi i krizës “SK SOS” është i angazhuar kryesisht në mbrojtjen e të drejtave të personave LGBT në Kaukazin e Veriut. Naziri nuk bën pjesë në këtë kategori. Megjithatë, rastet me të cilat punon SK SOS japin një ide të situatës së të drejtave të njeriut në rajon në tërësi.
Siç thotë sekretarja e shtypit e grupit të krizës, Alexandra Miroshnikova, mes klientëve të tyre ka edhe nga ata që u detyruan të nënshkruanin kontrata me ushtrinë ruse. Janë shtatë raste të tilla të verifikuara. Njëri vdiq. Fati i të gjashtëve nuk dihet, nuk ka asnjë kontakt me ta.
Përfaqësues të komunitetit LGBT, të cilët u detyruan të shkonin në front, por ia dolën të shmangnin këtë fat, raportuan se edhe personat me orientim seksual “tradicional” u gjendën në të njëjtën situatë, në të njëjtat biruca.
“Ata, si personat LGBT, ndalohen pa dosje arrestimi apo marrje në pyetje, pa u ngritur akuza dhe kërcënohen me burg nëse refuzojnë të nënshkruajnë një kontratë, sepse është moralisht e vështirë të jesh në robëri kur nuk e bën këtë e dini pse jeni ndaluar dhe sa kohë do të qëndroni këtu”, thotë Miroshnikova.
Ekziston një kërcënim shtesë për personat LGBT. Policia premton t’u tregojë shokëve të burgosur për orientimin e tyre.
Në Çeçeni, brutaliteti policor është më i përhapur se në rajonet e tjera të Kaukazit të Veriut dhe në Rusi në tërësi, vëren bashkëbiseduesi. Arsyeja e ndalimit me qëllim të dërgimit në luftë mund të jenë vjedhjet e vogla, droga dhe madje edhe pirja e alkoolit. Në disa raste, të paraburgosurit nuk përballen as me dënim administrativ sipas ligjit. Aktivisti i të drejtave të njeriut thotë se nëse flasim vetëm për çështje administrative, patjetër duhet të refuzojmë nënshkrimin e kontratës.
“Disa lirohen nganjëherë të afërmit – kjo është gjithashtu një opsion, është më mirë të largoheni menjëherë, sepse ekziston një rrezik i lartë i ndalimit të përsëritur.”
Sipas saj, premtimet e policisë çeçene për t’u marrë me të gjithë familjen e “dhunuesit”, të cilat Nadir i tha në redaksinë, nuk janë, për fat të keq, kërcënime boshe, megjithëse në shumë raste gjithçka kufizohet në heqjen dorë publike të familjes nga “krimineli”.
Ankesa tek agjencitë çeçene të zbatimit të ligjit është pothuajse e kotë, thotë Miroshnikova, nuk do të ketë asnjë hetim në republikë. Por shkrimi i deklaratave të tilla dhe regjistrimi i rrahjeve nga mjekët ka ende kuptim, vetëm nëse nevojiten dokumente mbështetëse për ndihmën dhe organizatat e të drejtave të njeriut, veçanërisht jashtë vendit.
“Ata që janë të persekutuar thjesht nuk kanë ku të shkojnë – ky është një problem shumë serioz, madje edhe klientët tanë e kanë gjithnjë e më të vështirë të marrin azil në Evropë E vështirë Ka një shembull të Francës, e cila premtoi se do t’u jepte azil dezertorëve rusë, por mori vetëm pak në krahasim me numrin e përgjithshëm të atyre që kërkuan, “vëren një përfaqësues i SK SOS.
Ajo është gjithashtu e sigurt se deklaratat e Kadyrov për mbështetjen totale të çeçenëve për Putinin dhe luftën janë të paktën një ekzagjerim. Tre nga shtatë rastet e verifikuara të lidhjes së detyruar të kontratave me Ministrinë e Mbrojtjes të klientëve të SK SOS kanë ndodhur edhe para shpalljes së mobilizimit të pjesshëm.
Pavarësisht deklaratave të përsëritura të Ramzan Kadyrov për fitoren mbi terrorizmin dhe sigurinë në Çeçeni, situata në rajon mbetet e tensionuar. Pas një sulmi të supozuar ndaj personelit ushtarak në periferi të Grozny më 24 tetor, forcat e sigurisë kryen një sërë spastrimesh në disa vendbanime. Burrat u ndaluan. Sipas banorëve vendas dhe aktivistëve të të drejtave të njeriut, bastisje të tilla përdoren për të detyruar njerëzit të marrin pjesë në luftën kundër Ukrainës.
Në tetor, kreu i Çeçenisë njoftoi krijimin e një regjimenti të ri që do të dërgohej në Ukrainë. Kjo u bë e ditur dy muaj pasi presidenti Putin mbërriti në republikë. Banorët vendas pranuan para redaktorëve se kishin frikë nga pasoja të tilla nga vizita e kreut të vendit. Kush është planifikuar të rekrutohet në njësinë e re dhe cilat metoda përdoren për rekrutim – në materialin në faqen e internetit Kavkaz.Realii .
