Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, u ofron qytetarëve një “Deklaratë për Vojvodinën” si përgjigje ndaj, siç pretendon ai, tendencave separatiste. Megjithatë, një pjesë e opinionit publik dhe analistët e shohin këtë si një përpjekje për të rikthyer narrativa të vjetra mbi separatizmin dhe armiqtë e brendshëm, në një moment kur protestat masive dhe kryengritja qytetare po përhapen gjithnjë e më shumë në Serbi.
Me miratimin e “Deklaratës për Vojvodinën”, pushteti përpiqet të largojë vëmendjen nga protestat masive kundër qeverisë, duke zhvendosur fokusin nga kriza institucionale dhe politike te pretendimi për separatizëm, vlerësojnë njohësit e zhvillimeve.
Akuzat se protestuesit, të cilët e konsiderojnë qeverinë përgjegjëse për tragjedinë në stacionin hekurudhor në Novi Sad, promovojnë shkëputjen e Vojvodinës, janë një tjetër manovër për zhvendosjen e vëmendjes, thonë analistët.
Sipas juristit Aleksandar Olenik, kjo është një taktikë e njohur e qeverisë, e cila nuk ka përgjigje për situatën aktuale në Serbi.
“Kjo tregon sa i dobët është Vuçiq, sepse ai mbledh njerëzit me presione dhe detyrime, ashtu siç bëri në tubimin e 15 shkurtit në Sremska Mitrovicë, ku u miratua Deklarata për Vojvodinën,” thotë Olenik.
“Ashtu siç përmend Vojvodinën, përmend edhe zgjedhjet dhe ushtrinë – për të është e rëndësishme vetëm që të flitet për të dhe që ai të vendosë. Por mesazhi ynë kryesor është se ai nuk është kompetent. Ai do të fillojë të imponojë tema të ndryshme, por siç po shohim, nga kjo nuk ka asgjë,” shton Olenik.
Gjatë këtyre tre muajve të protestave antiqeveritare në Serbi, Vuçiq ka ofruar tema si referendumi për largimin e tij, rrëzimi i qeverisë, çështja e zgjedhjeve, krijimi i një lëvizjeje të re të tij dhe tani edhe Deklaratën për Vojvodinën. Në të njëjtën kohë, ai akuzon studentët se janë pjesë e një “revolucioni me ngjyra” dhe se marrin para nga jashtë për të rrëzuar Serbinë.
Presidenti Vuçiq pretendon se të gjitha kërkesat e studentëve janë përmbushur dhe i fton ata për dialog, ndërsa protestat i përshkruan si gjithnjë e më të dobëta, më agresive dhe të lidhura me shërbimet e inteligjencës së huaj.
Analistët vlerësojnë se këto pretendime janë përpjekje për të komprometuar kryengritjen qytetare që po përhapet në të gjithë vendin. Avokati Luka Jovanoviq nga Forumi për Siguri dhe Demokraci vlerëson se oferta e Vuçiqit për zgjedhje ose ristrukturim të qeverisë nuk është një përgjigje thelbësore ndaj kërkesave të demonstruesve, por një përpjekje për të rikthyer situatën në kuadër institucional.
“Problemi themelor është mungesa e besimit në institucionet, të cilat vazhdimisht janë përpjekur të mashtrojnë opinionin. Ajo që duhet të ndodhë është funksionimi i prokurorisë dhe gjykatave. Zgjedhjet mund të jenë pjesë e zgjidhjes, por ato në vetvete nuk janë qëllimi i protestave, qëllimi është vendosja e shtetit të së drejtës dhe kthimi te institucionet,” thotë Jovanoviq.
Në Beograd besohet se pushteti po shfrytëzon temat kombëtare, këtë herë Vojvodinën, për të unifikuar elektoratin dhe për të neutralizuar pakënaqësinë e qytetarëve. Megjithatë, protestat studentore në Serbi po marrin gjithnjë e më shumë karakterin e një kryengritjeje qytetare të përgjithshme kundër mënyrës autokratike të qeverisjes së vendit. /RTK/
