Ekipi i Ballkanit i presidentit amerikan Donald Trump, i përbërë nga Richard Grenell, Jared Kushner dhe Rod Blagojevic, është një dhuratë për Beogradin, vlerëson Deutsche Welle (DW), por gjithashtu shton se përshkallëzimi i burimeve të mundshme të konfliktit në Ballkan po bëhet gjithnjë e më i mundshëm.
Duke prezantuar këtë ekip, DW na kujton se në mars të vitit 2024, qeveria serbe, dhëndri i Trump, Jared Kushner, dhe investitorët arabë nënshkruan një marrëveshje që, sipas New York Times, kap vlerën e gjysmë miliardë dollarëve.
Projekti filloi në vitin 2012, por ndërtimi është vendosur vetëm tani për të filluar dhe kjo është kryesisht për shkak të këshilltarit më të afërt të Trump, Richard Grenell, i cili ishte i dërguar special për Ballkanin gjatë mandatit të tij të parë dhe tani është “i dërguar për misione speciale”, shton DW.
Grenell, vazhdon DW, mban marrëdhënie të ngushta, madje miqësore me presidentin serb Aleksandar Vuçiç dhe ministrin e tij të Jashtëm Marko Gjuriq, ish-ambasadori serb në Uashington, dhe në vitin 2023 mori një medalje nga Vuçiq për “qasjen e ekuilibruar” ndaj Kosovës, të cilën Serbia e pretendon ende, 26 vjet pas përfundimit të luftës.
Richard Grenell ka kritikuar tashmë disa herë kryeministrin e Kosovës Albin Kurti. Një ditë para inaugurimit të Trump, ai u takua me Ramush Haradinajn, ish-kryeministër i Kosovës dhe rival politik i Kurtit. Kurti e shkaktoi zemërimin e Grenellit në vitin 2020 duke refuzuar një shkëmbim territorial ndërmjet Kosovës dhe Serbisë të propozuar nga ndërmjetësi amerikan, shton autori Alexander Rotert.
Anëtari i tretë i ekipit të Ballkanit, sipas DW, Rod Blagojevic, djali i emigrantëve serbë, është një person me një biografi të pazakontë edhe për standardet e Donald Trump. DW raporton në artikullin e javës së kaluar në Politika se Trump po mendon ta emërojë atë si ambasador në Beograd.
Blagojevich ishte guvernator i Illinois si një demokrat, më pas u fajësua në vitin 2009 dhe tre vjet më vonë u dënua me 14 vjet burg për korrupsion. Pas shkarkimit të tij në vitin 2010, ai mori pjesë në reality show-n e Trump.
Rod Blagojevic 10.02.2025. pasi Presidenti Trump i dha atij një falje të plotë dhe të pakushtëzuar – Megjithëse Blagojevich ishte tashmë i lirë që nga vendimi i Trump në vitin 2020 për të zbutur dënimin e tij, falja fshiu rekordin e tij penal.
Trump ia zbuti dënimin gjatë mandatit të tij të parë, pas të cilit Blagojeviq u lirua në vitin 2020 dhe me vendim të presidentit amerikan më 10 shkurt të këtij viti, ai u fal pa kushte dhe u shlye nga dosjet e tij kriminale.
Që nga maji i vitit 2024, kur Trump u konfirmua si kandidat presidencial, Blagojevic, së bashku me Grenellin, ka marrë pjesë në fushatën zgjedhore – veçanërisht në komunitetet serbe të Amerikës, ku Trump gëzon mbështetje të fortë, si dhe në mesin e politikanëve nacionalistë serbë në Serbi, Bosnjë e Hercegovinë dhe Kosovë, shton DW.
Në pranverën e vitit 2024, pesë biznesmenë amerikanë me origjinë serbe morën pjesë në një pritje në rezidencën Mar-a-Lago të Trump në Florida, mes tyre edhe Ranko Ristiq, themelues i Zastava Arms USA, importues ekskluziv i armëve nga kompania serbe Zastava Oružje në SHBA.
Ristiq thotë se me atë rast, Trump e prezantoi Blagojevicin si një “mik të madh” dhe “bashkëpunëtor të ngushtë”. Ristic tha gjithashtu se ai i tha Trumpit për serbët në Bosnje gjatë luftës 1991-1995. duhej të mbroheshin kundër 3000 muxhahedinëve.
Blagojeviç ishte në Beograd javën e kaluar. Gjatë një takimi me presidentin serb Aleksandar Vuçiq, ai kërkoi shprehimisht falje për përfshirjen amerikane në luftën e Kosovës dhe bombardimet e vitit 1999.
“Vendi im i bëri diçka të tmerrshme vendit tuaj në vitet 1990. Nuk është ndryshe nga ajo që po bën Rusia në Ukrainë…Presidenti Trump do të punojë për të përmirësuar marrëdhëniet midis vendeve tona,” i tha Vuçiqit ambasadori i mundshëm i Trump në Serbi, thekson autori, duke shtuar se Blagojeviq e kritikoi ashpër kryeministrin e Kosovës Albin Kurti në media duke e akuzuar për pastrimin e tij në media.
Daniel Serwer, nga Universiteti Johns Hopkins dhe i dërguari i ish-presidentit amerikan Bill Clinton në Ballkan, tha për DW se “Blagojević është njeriu i përsosur për Beogradin – një politikan thellësisht i korruptuar, i gatshëm të bëjë gjithçka që Trump dëshiron për ta rehabilituar”.
Edhe pse këto ndryshime nga SHBA-ja janë të favorshme për Vuçiqin, protestat masive që kanë tronditur Serbinë që nga nëntori e kanë intensifikuar më tej retorikën e tij radikale për Kosovën, ndoshta për të larguar vëmendjen nga problemet e brendshme, thekson DW, duke shtuar se ministri i Jashtëm serb Marko Gjuriq së fundi e quajti Kosovën “krahinën tonë serbe” për gazetën Berliner Zeitung dhe pretendoi se serbët janë “diskriminues në Kosovë”.
Këtë e ka përcjellë edhe shefi i Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë Serbe, Milan Mojsiloviq, i cili ka thënë për Veçernje Novosti-n se forcat e armatosura serbe janë të gatshme që “të mbrojnë serbët dhe joshqiptarët e tjerë në territorin e krahinës sonë jugore”. Vuçiq, i cili më parë e quajti Kurtin një “llum terrorist”, tani e përshkroi atë në një emision televiziv si një “mall që urren serbët”.
Kurt Basuner, drejtor i Këshillit për Politikat e Demokratizimit me qendër në Berlin, paralajmëron DW se aspiratat e Serbisë së Madhe kërcënojnë jo vetëm integritetin territorial të Kosovës, por edhe Bosnjë-Hercegovinën.
BE-ja mund t’i përgjigjet agresionit të Beogradit kundër vendeve fqinje duke “rritur ndjeshëm” forcat EUFOR (Althea) që mbrojnë paqen në Bosnje – trupat luftarake, thotë Basuner.
Në këtë situatë, “skuadra e Ballkanit” amerikane, Grenell-Kushner-Blagojević – duke përfshirë një lidhje të drejtpërdrejtë me Shtëpinë e Bardhë, do të ishte dhuratë për Beogradin. Një përmirësim i marrëdhënieve ndërmjet Serbisë dhe Kosovës, që tashmë nuk ka gjasa, do të bëhej edhe më i paarritshëm, vlerëson DW.
Gjatë përshkallëzimit të vitit 2023, kur forcat serbe sulmuan NATO-n dhe forcat e sigurisë së Kosovës, dhe më pas përqendruan trupat në kufirin me Kosovën – vetëm ndërhyrja personale e Sekretarit të Shtetit amerikan Anthony Blinken dhe presioni i madh i NATO-s e detyruan Serbinë të tërhiqte tanket e saj.
Server dhe Basuener dyshojnë se SHBA-ja tani do ta ndalonte ushtarakisht ushtrinë e Vuçiqit. Përveç kësaj, Server paralajmëron se vetë diskutimi për ndarjen e Kosovës apo Ukrainës mund të inkurajojë separatistët serbë në Bosnje që të ndërmarrin veprime të ngjashme, përfundon DW.
