Shkruan: Bejtush GAShI
24 marsi i çdo viti do të mbetet për shqiptarët në Kosovë dhe kudo dita më madhore e lirisë dhe e së ardhmes, një ëndërr dhe shpresë mbarëkombëtare. Më 24 mars 1999, filloi ndërhyrja e NATO-s në Kosovë, një ngjarje kyçe në historinë e popullit të Kosovës, duke shënuar fundin e një periudhe tmerri dhe represioni që la pasoja të thella. Ky veprim ushtarak i NATO-s ndodhi në një moment kritik për Kosovën, kur populli shqiptar i Kosovës përballej me kërcënimin e gjenocidit dhe shfarosjes nga forcat ushtarako-policore dhe paramilitare serbe. Ndërhyrja e NATO-s ishte një akt i domosdoshëm dhe i drejtë për të shpëtuar jetët e qytetarëve të pafajshëm, për të ndërprerë gjenocidin dhe për të mbrojtur ata që ishin në rrezik të zhdukjes totale nga dhuna dhe torturat sistematike të regjimit serb.
Për Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës (UÇK), ndërhyrja e NATO-s shënoi një kthesë të rëndësishme në luftën për çlirim, jo vetëm në aspektin ushtarak, por edhe në atë moral në betejën për të ardhmen e vendit. Deri në atë periudhë, lufta e UÇK-së kishte qenë një luftë e pabarabartë, një përpjekje e madhe për çlirim, liri dhe dinjitet, por gjithashtu një luftë për mbijetesë. Në një periudhë kur gjendja ishte e paqartë dhe e pasigurt, ndërhyrja e NATO-s shërbeu si një ngushëllim dhe një dëshmi se ky popull, edhe pse i margjinalizuar dhe i shtypur, nuk ishte vetëm. Kjo ndërhyrje, e cila i dha fund një periudhe të pasigurt dhe të dhimbshme, solli një dritë shprese për popullin e Kosovës dhe forcat e UÇK-së, duke u ofruar mundësinë për një të ardhme më të mirë, larg dhunës dhe represionit.
Një aspekt thelbësor i ndërhyrjes ishte se ajo u realizua pa miratimin e Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara. Ky akt mund të shihet si një sfidë ndaj sistemit të zakonshëm të diplomacisë ndërkombëtare, por veprimi u mbështet në parimin e mbrojtjes së jetës dhe të drejtave të njeriut, bazuar në një arsye të fortë: Kartën e Kombeve të Bashkuara, e cila në rastet e gjenocidit dhe shkeljes masive të të drejtave të njeriut, lejon ndërhyrje të forcave ndërkombëtare për të mbrojtur qytetarët dhe për të parandaluar katastrofat humanitare. Ndërhyrja e NATO-s ishte një akt i domosdoshëm që synonte ndalimin e gjenocidit dhe shpëtimin e jetëve, duke theksuar se mbrojtja e të drejtave të njeriut dhe parandalimi i krimeve të tilla janë më të rëndësishme se ndjekja e procedurave tradicionale diplomatike.
Kështu, dita e 24 marsit 1999 nuk ishte vetëm një moment ushtarak, por një “ditë e shpresës” për popullin e Kosovës, një shpresë e fuqishme për një të ardhme më të ndritur, për të cilën ata kishin luftuar dhe që, falë ndërhyrjes së NATO-s, filloi të bëhej realitet.
Operacioni zgjati 78 ditë dhe ishte ndërhyrja e parë që, përmes një fushate ajrore, detyroi forcat serbe të kapitullojnë dhe të nënshkruajnë kapitullimin në Kumanovë. Ky veprim shënoi një sukses të jashtëzakonshëm për NATO-n, pasi ishte një ndërhyrje pa humbje të jetëve të ushtarëve të saj dhe një kthesë në mënyrën e ndërhyrjeve ushtarake ndërkombëtare.
Pas mbylljes së ndërhyrjes, në qershor të vitit 1999, Kombet e Bashkuara miratuan Rezolutën 1244, e cila vërtetoi angazhimin ndërkombëtar për të siguruar paqen dhe stabilitetin në Kosovë dhe për të mbrojtur të drejtat e qytetarëve të saj. Rezoluta krijoi një administratë ndërkombëtare për të menaxhuar territorin e Kosovës dhe siguroi një periudhë të re në procesin e çlirimit dhe konsolidimit të shtetit të Kosovës.
Zoti e bekoftë Kosovën dhe aleatët e saj!
