Safet Gërxhaliu
A mund të ndodhë një tragjedi si ajo në Maqedoninë e Veriut, ku humbën jetën mbi 60 persona nga një zjarr në një Klub nate në qytetin Koçan edhe në Kosovë? Po. Madje në shumë vende në Kosovë, rreziku është edhe më i lartë.
- Siguria në punë dhe mbrojtja nga zjarri në Kosovë është në një gjendje që duhet të na shqetësojë të gjithëve. Përtej fjalëve, realiteti në terren është i rrezikshëm dhe shpesh i anashkaluar – jo vetëm nga institucionet, por edhe nga vetë bizneset dhe qytetarët.
Inspektorati i punës dhe i emergjencave ka një numër të kufizuar të inspektorëve që nuk përballojnë dot gjithë nevojat dhe përgjegjësitë që kanë. Kontrollimet janë të rralla, në shumë raste vetëm formale dhe shpesh të fokusuara tek dokumentacioni, por jo tek gjendja reale e sigurisë fizike në objekte.
Mungesa e vetëdijes është alarmante.
Bizneset – nga ato të gastronomisë e deri te qendrat tregtare dhe prodhuesit – rrallëherë investojnë në pajisje të nevojshme për mbrojtje nga zjarri, si detektorë tymi, alarmë zjarri, rrugë të pastra për evakuim apo trajnime për punëtorët. Në shumë lokale nate, klubet, restorantet e frekuentuara nga qindra persona çdo natë, nuk ekziston as minimumi i sigurisë.
Po ashtu, edhe në institucione publike mungojnë planet për evakuim, shenjat orientuese dhe trajnimet për stafin në rast zjarri apo rreziku tjetër. Kjo situatë është rezultat i një kombinimi të mungesës së vetëdijes, mungesës së kontrollit dhe mungesës së sanksioneve serioze.
Rreziku është real dhe i pranishëm çdo ditë.
Në vend që të veprojmë pasi të ndodhë tragjedia, është koha që të ndërgjegjësohemi, të investojmë në siguri dhe të kërkojmë përgjegjësi – si qytetarë, si institucione dhe si sektor privat.
Tragjedia në Koçan të Maqedonisë së Veriut duhet të jetë leksion dhe arsye që organet relevante të shtetit të veprojnë sa më parë sepse shumë më mir ēshtë që rreziqet eventuale të evitohen se sa të tentohet të sanohen pasi të ndodhin!
Sepse siguria dhe investimet në siguri nuk janë luks, është obligim moral dhe ligjor ndaj jetës së qytetarëve të Republikës së Kosovës.