Franca ka lëshuar një numër rekord paralajmërimesh për nxehtësi, ndërsa vendi, ashtu si pjesë të Evropës Jugore dhe Lindore, vazhdon të goditet nga temperatura jashtëzakonisht të larta.
“Kjo është e paprecedentë”
Gjashtëmbëdhjetë rajone franceze, përfshirë Parisin, u vunë në alarm të kuq dje, niveli më i lartë i alarmit në vend, ndërsa 68 të tjera ishin në alarm portokalli. Një ditë më parë, 84 nga 96 rajonet në kontinentin francez ishin në alarm portokalli, në atë që Ministrja e Klimës Agnès Pannier-Runacher e quajti një situatë “të paprecedentë”.
Paralajmërime për vapë janë lëshuar gjithashtu në pjesë të Spanjës, Portugalisë, Italisë, Gjermanisë, Mbretërisë së Bashkuar dhe vendeve të Ballkanit, përfshirë Kroacinë. Spanja dhe Portugalia regjistruan ditët e tyre më të nxehta në qershor gjatë fundjavës së kaluar.
46.6 gradë të matura në Portugalinë qendrore
Në El Granada në Andaluzi, temperatura arriti në 46 °C të shtunën, ndërsa 46.6 °C u mat në Mora në Portugalinë qendrore të dielën. Në shumë vende, shërbimet e urgjencës mjekësore janë në gatishmëri dhe qytetarëve u është këshilluar të qëndrojnë brenda sa më shumë që të jetë e mundur.
Gati 200 shkolla në Francë janë mbyllur plotësisht ose pjesërisht për shkak të një vale të nxehti që ka vazhduar për më shumë se një javë, me një kulm që pritet në mesin e javës. Një alarm i kuq në Francë do të hyjë në fuqi sot në orën 12:00 sipas orës lokale.
Disa zjarre shpërthyen në vargmalin jugor të Corbières të dielën, duke çuar në evakuime dhe mbyllje të autostradave. Zjarret që atëherë janë vënë nën kontroll, njoftuan zyrtarët për mediat franceze.
Italia, Mbretëria e Bashkuar dhe Spanja nën paralajmërimet më të larta
Në Itali, 21 qytete, përfshirë Romën, Milanon dhe Venecian, si dhe ishullin e Sardenjës, janë në nivelin më të lartë të gatishmërisë. Mario Guarino, nënkryetar i Shoqatës Italiane të Mjekësisë së Emergjencës, i tha AFP-së se departamentet e urgjencës spitalore në të gjithë vendin kishin parë një rritje prej 10 për qind të rasteve të goditjes nga nxehtësia.
Pjesë të Mbretërisë së Bashkuar ishin në prag të ditës së tyre më të nxehtë të qershorit ndonjëherë dje. Temperatura më e lartë në vend u regjistrua në Aeroportin Heathrow të Londrës – 33.1 °C. Wimbledon regjistroi 32.9 °C, dita e parë më e nxehtë e turneut të tenisit në histori.
Në Spanjë, e cila është në rrugën e duhur për të regjistruar qershorin më të nxehtë të regjistruar ndonjëherë, paralajmërimet për nxehtësinë mbeten në fuqi. “Nuk mund të fle, kam pagjumësi. Më zë goditja nga nxehtësia, ndaloj së ngrëni dhe nuk mund të përqendrohem”, tha për Reuters Anabel Sanchez, 21 vjeç, nga Sevilja.
Valët e të nxehtit të rrezikshme si për mjedisin ashtu edhe për shëndetin
Situata është e ngjashme në Portugali, ku shtatë distrikte – përfshirë kryeqytetin Lisbonë – janë nën nivelin më të lartë të alarmit. Në Gjermani, shërbimi kombëtar meteorologjik paralajmëroi se temperaturat mund të arrijnë pothuajse 38 °C të martën dhe të mërkurën – një rekord i ri i mundshëm.
Vala e të nxehtit ka ulur më tej nivelin e lumit Rain – një rrugë kyçe transporti detar – gjë që kufizon sasinë e ngarkesave në anije dhe rrit kostot e transportit.
Më shumë se 50,000 njerëz evakuohen në Turqi për shkak të zjarreve
Vendet në Ballkan po përballen gjithashtu me vapë të madhe, megjithëse temperaturat kanë filluar të ulen në disa vende. Në Turqi, ekipet e shpëtimit kanë evakuuar më shumë se 50,000 njerëz – kryesisht nga qyteti turistik i Izmirit në perëndim të vendit – ndërsa zjarrfikësit vazhdojnë të luftojnë me qindra zjarre që kanë shpërthyer ditët e fundit.
Zjarret, të nxitura nga erërat me shpejtësi 120 km/orë, shkatërruan të paktën 20 shtëpi.
Zjarret kanë shpërthyer edhe në Kroaci, ku zonat bregdetare janë nën paralajmërime për vapë të kuqe. Një paralajmërim për temperatura ekstreme është lëshuar për Malin e Zi fqinj.
Regjistrime në Greqi, Serbi, BiH dhe Maqedoni
Temperaturat në Greqi kanë arritur pothuajse 40°C për disa ditë, dhe qytetet bregdetare pranë Athinës u dogjën javën e kaluar – shtëpitë u shkatërruan dhe banorët u detyruan të evakuoheshin nga zona.
Serbia regjistroi ditën e saj më të nxehtë të regjistruar ndonjëherë të mërkurën dhe shërbimi kombëtar meteorologjik paralajmëroi të hënën se “kushte të rënda dhe ekstreme thatësire” po mbizotëronin në pjesën më të madhe të vendit. Të enjten, Sarajeva regjistroi një rekord prej 38.8°C. Sllovenia regjistroi temperaturën e saj më të lartë të qershorit të regjistruar ndonjëherë të shtunën.
Në kryeqytetin e Maqedonisë së Veriut, Shkup, të premten u mat 42 °C, dhe temperatura të ngjashme priten edhe në ditët në vijim.
Rritja e temperaturave kërcënon si njerëzit ashtu edhe ekosistemet
Vala e të nxehtit nuk është vetëm një rrezik për shëndetin – ajo po ka edhe një ndikim në mjedis. Temperaturat më të larta në Detin Adriatik po favorizojnë speciet pushtuese si peshku luan helmues dhe po ushtrojnë presion shtesë mbi akullnajat alpine, të cilat tashmë po tërhiqen me shpejtësi rekord.
Komisioneri i Lartë i OKB-së për të Drejtat e Njeriut, Volker Turk, paralajmëroi të hënën se vala e të nxehtit nënvizon nevojën për t’u përshtatur me ndryshimet klimatike – duke braktisur praktikat dhe burimet e energjisë siç janë lëndët djegëse fosile, të cilat janë shkaku kryesor i ndryshimeve klimatike.
“Rritja e temperaturave, rritja e nivelit të detit, përmbytjet, thatësirat dhe zjarret janë kërcënime për të drejtat tona për jetë, shëndet, një mjedis të pastër, të shëndetshëm dhe të qëndrueshëm – dhe shumë më tepër”, i tha Turk Këshillit të të Drejtave të Njeriut të OKB-së.
OKB: Valët e të nxehtit po bëhen më të shpeshta dhe intensive
Valët e të nxehtit po bëhen më të shpeshta për shkak të ndryshimeve klimatike të shkaktuara nga njeriu, sipas Panelit Ndërqeveritar të OKB-së për Ndryshimet Klimatike. Shkencëtarët kanë paralajmëruar se temperaturat ekstreme do të ndodhin më shpesh – dhe do të jenë më intensive – ndërsa planeti vazhdon të ngrohet.
Richard Allan, profesor i shkencës së klimës në Universitetin e Reading në Mbretërinë e Bashkuar, shpjegoi se nivelet në rritje të gazrave serrë po e bëjnë më të vështirë për planetin të humbasë nxehtësinë e tepërt.
“Një atmosferë më e ngrohtë dhe më avulluese e than tokën në mënyrë më efektive, që do të thotë se valët e nxehtësisë po intensifikohen – dhe valët e nxehtësisë së moderuar po bëhen ekstreme sot”, tha Allan.
