Bashkimi Evropian ka pranuar se nuk është në gjendje të përmbushë një premtim të bërë Presidentit të SHBA-së Donald Trump për një investim shtesë prej 600 miliardë dollarësh në ekonominë amerikane, vetëm disa orë pasi u arrit një marrëveshje në bisedimet historike tregtare në Skoci, thanë burime për Politico .
Paratë nga kompanitë private u premtuan
Arsyeja është se paratë duhet të vijnë tërësisht nga kompani private evropiane, jo nga fondet publike të BE-së, konfirmuan dy zyrtarë të lartë të Komisionit Evropian. Brukseli, theksuan ata, nuk ka autoritet t’i tregojë sektorit privat se ku të investojë.
Marrëveshja midis Trump dhe Presidentes së Komisionit Evropian Ursula von der Leyen, e cila shmangu një luftë të plotë tregtare midis BE-së dhe SHBA-së, përfshin një premtim për 600 miliardë dollarë shtesë investimesh evropiane në SHBA gjatë viteve të ardhshme.
Por të hënën, zyrtarët e Komisionit sqaruan se ky është një investim thjesht i sektorit privat, pa fonde publike. “Kjo nuk është diçka që BE-ja si autoritet publik mund ta garantojë. Kjo ka të bëjë me qëllimet e kompanive private”, tha një zyrtar i lartë. Komisioni nuk ka njoftuar ndonjë nxitje për të siguruar që sektori privat të arrijë atë nivel investimi, as nuk ka njoftuar një afat kohor të saktë.
Zyrtari i parë shtoi se shifra prej 600 miliardësh ishte “bazuar në diskutime të hollësishme me shoqatat e biznesit dhe kompanitë për të vlerësuar qëllimet e tyre të investimit”.
Detyrimet doganore të shmangura
Trump kërcënoi të vendoste tarifa prej 30 përqind për shumicën e importeve të BE-së nga 1 gushti, por pas negociatave të së dielës ai ra dakord për një tarifë më të ulët prej 15 përqind.
Premtimi prej 600 miliardë dollarësh investime ishte çelësi për arritjen e asaj marrëveshjeje, por shpejt erdhën kritikat se një nivel i tillë investimi mund të nënkuptonte më pak investime brenda vetë Evropës.
Komisioni theksoi se këto janë para nga kompani private, jo nga taksapaguesit evropianë, gjë që është një ndryshim nga marrëveshja e fundit tregtare Japoni-SHBA në të cilën Tokio premton 550 miliardë dollarë investime të kombinuara publike dhe private.
Skepticizmi në lidhje me kapitalin privat
Ekspertët shprehin dyshime nëse sektori privat mund të mbështetet në një nivel të tillë investimesh.
“Kjo pjesë e marrëveshjes është kryesisht performuese”, tha për Politico Nils Redeker i organizatës kërkimore Jacques Delors Centre. “[BE] nuk është Kinë, askush nuk mund t’u diktojë kompanive private se sa të investojnë në SHBA.”
Zyrtarët e Komisionit vlerësojnë se 600 miliardë dollarët shtesë do të mbështeten në investimet ekzistuese private evropiane në SHBA, të cilat aktualisht arrijnë në 2.8 trilionë dollarë dhe punësojnë rreth 3.4 milionë njerëz.
