Ndërsa ambasadori i SHBA-së në NATO e përshkruan paketën e re të shitjes së armëve si një ndryshim të madh politik për të mbështetur Ukrainën, një veteran i lidershipit të NATO-s paralajmëron se politika mund të mos jetë aq vendimtare sa duket.
Administrata Trump po i jep Ukrainës “aftësi më të thella sulmi” që “mund ta ndihmojnë atë në mënyrë ofensive”, tha të shtunën i dërguari i SHBA-së në NATO, duke sinjalizuar një ndryshim politikash që shënon një largim të rëndësishëm nga strategjia e mëparshme e Shtëpisë së Bardhë.
Duke folur për Fox News, Ambasadori Matt Whitaker deklaroi: “Ne po japim disa aftësi më të thella sulmi dhe ka shumë të ngjarë që ukrainasit do t’i përdorin ato, dhe kjo padyshim është shumë ndryshe nga ajo që bëri [ish-Presidenti i SHBA-së] Joe Biden.”
Komentet e tij erdhën ndërsa Uashingtoni miratoi se fundmi shitjen e 3,350 raketave ERAM për 850 milionë dollarë për Ukrainën, një marrëveshje e financuar nga Danimarka, Holanda dhe Norvegjia.Raketat kanë një rreze veprimi prej 240-450 km (150-280 milje), duke ngritur pyetje të reja nëse SHBA-të po lehtësojnë kufizimet mbi përdorimin e armëve të prodhuara në Amerikë nga Ukraina për të goditur objektiva brenda Rusisë.
Komentet e ambasadorit i shtojnë një dimension të ri qëndrimit të administratës, duke sqaruar se ofrimi i këtyre kapaciteteve ka për qëllim mbështetjen e operacioneve ofensive.
Ky veprim vjen në mes të përpjekjeve diplomatike të ngecura për t’i dhënë fund luftës, me Whitaker që konfirmon se ndërsa “të dyja palët ende po flasin”, një takim i premtuar midis Trump, Putin dhe Zelensky nuk është planifikuar ende.
Ndihma e re ushtarake, tha Whitaker, është pjesë e një strategjie të dyfishtë që kombinon presionin ushtarak me angazhimin diplomatik. “Presidenti Trump po sigurohet… që Ukraina të mund të vazhdojë të mbrojë veten, dhe duke u dhënë atyre disa aftësi më të thella sulmi që padyshim mund t’i ndihmojnë ata në ofensivë”, tha ai. Ai theksoi se Trump “i di të gjitha letrat që i kanë mbetur për të luajtur. Por ai gjithashtu e kupton se duhet ta mbajë Vladimir Putinin në tryezë, si dhe Zelenskyn në tryezë”. Ndërsa pranoi sfidat, Whitaker shprehu një shkallë optimizmi për dialogun në vazhdim.
“A do të ndodhë brenda natës? Me shumë mundësi jo. Por mendoj se jemi në rrugën e duhur dhe të dyja palët ende po flasin, dhe kjo është një gjë e mirë”, tha ai.
Ndryshim politikash?
Ndryshimi i politikës është një përmbysje nga qasja e administratës Biden, e cila i kishte lejuar Ukrainës të përdorte raketa të Sistemit të Raketave Taktike të Ushtrisë (ATACMS) të furnizuara nga SHBA-të me një rreze veprimi deri në 300 km (190 milje), por mbajti kufizime në përdorimin e tyre brenda territorit rus.
Siç raportoi për herë të parë Kyiv Post në maj , Trump kishte “shqyrtuar seriozisht” heqjen e të gjitha kufizimeve të epokës së Bidenit ndaj përpjekjeve të luftës së Ukrainës.
Dy zyrtarë të lartë perëndimorë i thanë gazetës në atë kohë se të gjitha kufizimet e vendosura më parë ishin duke u shqyrtuar, me Trumpin që besonte se “status quo-ja aktuale nuk i shërben interesave tona të përbashkëta për ta sjellë Rusinë në tryezën e negociatave”. Njoftimi i Whitaker vjen pas një sulmi të madh ajror rus në qytetet ukrainase të enjten, ku u përfshinë qindra dronë dhe dhjetëra raketa.
Të premten, Departamenti i Shtetit miratoi gjithashtu dy shitje të tjera ushtarake me një vlerë të kombinuar prej më shumë se 329 milionë dollarësh. Këto paketa janë për mbështetjen e sistemeve të mbrojtjes ajrore Patriot të Ukrainës dhe një zgjerim të komunikimeve të saj satelitore Starlink.
Mbajini festimet,’ thotë koloneli në pension i Ushtrisë Amerikane
Në një intervistë me Kyiv Post të dielën, koloneli në pension i Ushtrisë Amerikane Richard Williams – një veteran i udhëheqjes së NATO-s i cili dikur shërbeu si zëvendësdrejtor i Seksionit të Armatimeve në Divizionin e Investimeve në Mbrojtje – kërkoi kujdes në lidhje me ndihmën e re.
«Mbajini festimet», tha ai.
Ndërsa Williams tha se “shitja” e sistemeve mbrojtëse si Patriots dhe Starlink është “thelbësore për kapjen e raketave dhe dronëve rusë dhe për shpëtimin e jetëve të civilëve”, ai paralajmëroi gjithashtu se mund të ketë kushte për përdorimin e raketave “sulm të thellë”.
Williams ishte i prerë në vlerësimin e tij për qasjen e administratës.
“Fakti është se administrata aktuale mund ta përfundojë këtë luftë në çdo kohë duke i ofruar Ukrainës spektrin e plotë të aftësive të armëve në dispozicion në sasi të mjaftueshme”, tha ai, duke pretenduar se kjo do ta kursente Evropën nga një “Perde e Dytë e Hekurt e pashmangshme”. Ai pohoi se Trump “nuk është i gatshëm të marrë një vendim vendimtar për të tjerët”, përveç nëse i përgjigjet pyetjes, “çfarë bën kjo për SHBA-në?”
Eksperti e akuzoi Trumpin se ishte i motivuar nga përfitimi personal, duke përmendur dëshirën për të mos e “shkëputur nga miqtë” Vladimir Putinin, një çmim të mundshëm Nobel për Paqen dhe përfitimet financiare nga shitjet e vazhdueshme të mbrojtjes në Evropë.
Williams vuri në dukje gjithashtu frontin diplomatik, duke vënë në dukje se, ndërsa administrata amerikane është e gatshme t’i “jepë Putinit gjithë kohën që i nevojitet për të arritur në përfundimin e tij të paracaktuar”, ajo nuk po luan rolin udhëheqës në NATO që SHBA-të kanë pasur që nga viti 1949.
Në vend të kësaj, tha ai, duhet të “mbështetet te Gjermania për të transferuar raketën Taurus në Ukrainë për të ndaluar rusët, pasi ata janë qartësisht agresorët”.
