Përpara telefonatës kyçe të Trump me Zelenskyn dhe udhëheqësit evropianë, Shtëpia e Bardhë është nën presion për t’u përshtatur me një qasje të re kolektive pas muajsh përpjekjesh të dështuara për të sjellë Rusinë në tryezën e bisedimeve.
Shtëpia e Bardhë po përgatitet për një telefonatë me rrezik të lartë sot me një koalicion udhëheqësish evropianë dhe Presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky, një shkëmbim që vjen mes pyetjeve në rritje rreth qasjes në zhvillim të Presidentit Donald Trump ndaj luftës së Rusisë dhe një afati të fundit që kaloi pa pasoja.
Thirrja e pritur, të cilën zyrtarë të lartë të administratës Trump e konfirmuan për Kyiv Post të mërkurën në mbrëmje, do të vijë pas një takimi në Paris ku udhëheqësit evropianë, të bashkëkryesuar nga Franca dhe Mbretëria e Bashkuar, u përqendruan dje në forcimin e garancive të sigurisë pas luftës për Kievin.
Takimi nënvizoi një ndjenjë urgjence në rritje midis aleatëve të SHBA-së për të përcaktuar pozicionin e tyre, ndërsa strategjia e Shtëpisë së Bardhë është bërë gjithnjë e më e paqartë.
Moment sqarimi
Duke folur me gazetarët në Zyrën Ovale të mërkurën pasdite, Trump la të kuptohej për telefonatën e tij të ardhshme, por la të hapur nëse biseda e tij e afërt do të ishte me Zelenskyn apo me Presidentin rus Vladimir Putin.
Një zyrtar i Shtëpisë së Bardhë sqaroi më vonë se thirrja telefonike ishte caktuar për të enjten me presidentin ukrainas dhe udhëheqës të tjerë evropianë, një korrigjim publik që megjithatë nxori në pah litarin e tendosur diplomatik në të cilin po ecën administrata.
Aleatët kërkojnë një front të bashkuar
Në Evropë, telefonata e ardhshme shihet si një mundësi kritike për të riparuar marrëdhëniet dhe për t’i dhënë qartësi një aleance transatlantike që është dobësuar nga mesazhet e përziera të presidentit amerikan, thanë dy diplomatë perëndimorë për Kyiv Post të mërkurën në mbrëmje.
Ndërsa vendet evropiane lëvizin për të formalizuar garancitë e sigurisë për Ukrainën, ekziston një dëshirë e qartë për të kuptuar shkallën e përfshirjes së SHBA-së, sqaroi një diplomat.
Shefi i NATO-s, Mark Rutte, duket se e ka pranuar gjithashtu këtë nevojë, duke deklaruar më herët të mërkurën se priste që bisedimet e Parisit të ndihmonin “të merrnin një pamje më të qartë të përfshirjes së SHBA-së”.
Ofensiva diplomatike e Putinit, retorika e Trumpit – nën shqyrtim
Urgjenca nxitet nga ajo që liderët evropianë e kanë përshkruar si “mungesë vullneti” të Putinit për të rënë dakord për një marrëveshje paqeje, pavarësisht ofensivës së tij diplomatike.
Udhëheqësi i Kremlinit, i cili vizitoi së fundmi Kinën, shfaqi një ajër sfide, duke u zotuar të vazhdojë luftën nëse nuk mund të arrihet një marrëveshje paqeje. Kievi e hodhi poshtë shpejt ofertën e tij për t’u takuar me Zelenskyn në Moskë si “të papranueshme”.
Duke folur për Kyiv Post, një diplomat tjetër perëndimor theksoi retorikën dhe veprimet e fundit të Trump si “as të dobishme”.
Ndërsa oferta e Presidentit të SHBA-së për të dërguar më shumë trupa në Poloni u mirëprit nga Varshava si një shenjë sigurie, komentet e tij publike rreth marrëdhënieve të tij me udhëheqësit autoritarë kanë shkaktuar shqetësim.
Diplomati theksoi veçanërisht postimin e Trump në rrjetet sociale, në të cilin ai i kërkonte Presidentit Kinez Xi Jinping t’i jepte “përshëndetjet e tij më të ngrohta Vladimir Putin dhe Kim Jong Un, ndërsa ju komplotoni kundër Shteteve të Bashkuara të Amerikës”.
Ndërsa afrohet thirrja e sotme, bota do të vëzhgojë nëse kjo mund të kapërcejë hendekun në rritje transatlantik, apo nëse kjo vetëm sa do t’i ekspozojë më tej përçarjet brenda koalicionit kundër agresionit rus.
Afati i fundit u humb
Thirrja me rrezik të lartë e Trump vjen gjithashtu në një kohë kur afati i tij i vetëimponuar prej 50 ditësh që i kishte vënë Putinit për t’i dhënë fund luftës ka kaluar pa pasoja. Dështimi për të vepruar ka tërhequr kritika të ashpra nga analistët dhe organizatat humanitare që punojnë për të mbështetur Ukrainën.
Yuriy Boyechko, drejtor ekzekutiv i organizatës me seli në SHBA, Hope for Ukraine, i tha gazetës Kyiv Post të mërkurën se Putini shënoi kalimin e afatit me një tjetër sulm masiv ndaj civilëve ukrainas.
“Strategjia që Shtëpia e Bardhë ndoqi gjatë tetë muajve të fundit për të sjellë paqe në Ukrainë përmes Rusisë ka dështuar qartë”, tha Boyechko.
Ai i kërkoi Trumpit të pranonte se “Putini nuk është as miku i tij dhe as i Amerikës”, duke argumentuar se përafrimi në rritje midis Kinës, Rusisë dhe Koresë së Veriut përfaqëson një “botëkuptim thelbësisht të ndryshëm” që është i papajtueshëm me demokracitë perëndimore.
Boyechko tha se shpresa e Trump për ta larguar Rusinë nga ndikimi i Kinës është “jorealiste” duke pasur parasysh qëllimin e tyre të përbashkët ideologjik për t’i dhënë fund dominimit të SHBA-së.
Rruga përpara
Ndërkohë, Boyechko beson se Trump ka ende një mundësi për të “korrigjuar kursin ndaj Ukrainës dhe për të rivendosur imazhin e Amerikës në nivel global” duke rindërtuar marrëdhëniet me aleatët perëndimorë.
Një front i bashkuar midis G7 dhe BE-së, tha ai, mund të paraqesë një “plan të fortë dhe të qartë për të sjellë paqe në Ukrainë, me pasoja të ashpra për ata që nuk janë të interesuar t’i japin fund luftës”.Ai shtoi se përçarja midis SHBA-së dhe BE-së i ka dobësuar të dyja palët. Duke shfrytëzuar fuqinë e tyre kolektive ekonomike mbi Kinën, e cila mbështetet në tregjet perëndimore, të dy blloqet mund t’i dërgojnë një mesazh të fuqishëm Pekinit për të ushtruar presion mbi Putinin që t’i japë fund luftës.