Kërkesat e opozitës për të vendosur sanksione ndaj Serbisë janë realiste, por nuk zbatohen lehtë – tha Jelica Miniç nga Lëvizja Evropiane në Serbi për Danas.
Kështu e komentoi ajo kërkesën e opozitës drejtuar Bashkimit Evropian për të vendosur sanksione ndaj Aleksandar Vuçiç, Ana Brnabiç, Đura Macut dhe udhëheqësve të tjerë shtetërorë.
– Nëse mbajmë parasysh se sanksionet financiare dhe të personalizuara u shfaqën në përfundim të debatit në Parlamentin Evropian të martën e kaluar, dhe mbi temën e përshkallëzimit të dhunës në Serbi, tema hyri në hapësirën publike. Edhe anëtari lituanez i Partisë Popullore Evropiane (PPE) mbështeti sanksionet kundër Serbisë, në seancën e pasdites ku mund të dëgjoheshin vlerësime të situatës në Serbi dhe reagime ndaj prezantimeve të mëparshme të opozitës serbe. Midis pothuajse 40 folësve, shumica ishin përfaqësues të Partisë Popullore Evropiane, e cila deri më tani mbronte regjimin e Aleksandar Vuçiç – thotë bashkëbiseduesi ynë.
Kërkesat e opozitës për të vendosur sanksione ndaj Serbisë janë realiste, por nuk zbatohen lehtë – tha Jelica Miniç nga Lëvizja Evropiane në Serbi për Danas.
Kështu e komentoi ajo kërkesën e opozitës drejtuar Bashkimit Evropian për të vendosur sanksione ndaj Aleksandar Vuçiç, Ana Brnabiç, Đura Macut dhe udhëheqësve të tjerë shtetërorë.
– Nëse mbajmë parasysh se sanksionet financiare dhe të personalizuara u shfaqën në përfundim të debatit në Parlamentin Evropian të martën e kaluar, dhe mbi temën e përshkallëzimit të dhunës në Serbi, tema hyri në hapësirën publike. Edhe anëtari lituanez i Partisë Popullore Evropiane (PPE) mbështeti sanksionet kundër Serbisë, në seancën e pasdites ku mund të dëgjoheshin vlerësime të situatës në Serbi dhe reagime ndaj prezantimeve të mëparshme të opozitës serbe. Midis pothuajse 40 folësve, shumica ishin përfaqësues të Partisë Popullore Evropiane, e cila deri më tani mbronte regjimin e Aleksandar Vuçiç – thotë bashkëbiseduesi ynë.
“Dita e së vërtetës për Serbinë ndodhi në BE”
Ai shton se kjo mbështetje e padiskutueshme mungonte gjatë debatit dhe më pas miratimit të të ashtuquajturës Rezolutë e Majit të Piculës për Serbinë .
– Prandaj, është krijuar hapësirë për të shqyrtuar vendosjen e sanksioneve kundër Serbisë, gjë që ishte e pamundur deri më tani, duke pasur parasysh se duhet të arrihet një konsensus për çështje të tilla kur merret një vendim në Këshillin Evropian. Vetë njoftimi i Presidentit të PPE-së, Manfred Weber, për anëtarësimin e asociuar të SNS-së në PPE, i cili mund të dëgjohej në fillim të kësaj jave, është një sinjal për autoritetet në Serbi që të jenë të alarmuara – beson Jelica Minić.
E pyetur se si i sheh ngjarjet në BE dhe komentet në lidhje me diktaturën në Serbi , pra nëse diçka ka lëvizur nga vendi i bllokuar, kur bëhet fjalë për reagimin e kreut të Unionit në lidhje me dhunën e regjimit në Serbi kundër grave qytetare dhe qytetarëve në protesta, Miniç thekson se ajo ditë në BE ishte një lloj “dite e së vërtetës” për situatën në Serbi.
– Duke filluar me konferencën për shtyp, para seancës së Parlamentit Evropian, me dëshmitë e parlamentarëve evropianë nga Partia e Gjelbër rreth ngjarjeve në Novi Sad, në të cilat morën pjesë të premten e kaluar, pastaj gjatë prezantimit të përfaqësuesve të opozitës serbe, dhe më pas debatit në parlament, u krijua një pamje e errët në të cilën nuk shihej asnjë rrugëdalje e mirë. Gjashtë rekomandime për institucionet evropiane, por edhe për autoritetet serbe, përmbledhin në mënyrë implicite thelbin e problemit: ndërmjetësimi evropian ose skenari nepalez. Ndërmjetësimi, sepse qeveria në Serbi nuk është as e gatshme dhe as e aftë për dialog – thotë i intervistuari i Danas.
Kur u pyet se çfarë duhet të ndodhë në Serbi që BE-ja të vendosë sanksione ndaj autoriteteve në Serbi, Jelica Minić thotë se masa e parë ndëshkuese, lehtësisht e zbatueshme, është pezullimi i pagesës së fondeve nga Plani i Ri i Rritjes, për shkak të mospërmbushjes së Axhendës së Reformave, pasi Serbia nuk po përmbush asnjë nga reformat për të cilat është zotuar.
– Dhe ky do të ishte fillimi. Komisioni Evropian ka një mandat për atë vendim, pasi vlerëson përmbushjen e kritereve për ndarjen e burimeve financiare. Për shembull, meqenëse duket se ka koordinim midis KE-së dhe ODHIR-it (Zyra për Institucione Demokratike dhe të Drejtat e Njeriut e OSBE-së) në lidhje me vlerësimin (e keq) të punës së institucioneve serbe në lidhje me përmirësimin e kushteve zgjedhore, për të cilin Serbia është zotuar, topi po ngatërrohet gjithnjë e më shumë, duke përfshirë gjithnjë e më shumë aktorë. Nuk ka rezultate në luftën kundër korrupsionit. Hapësira mediatike po ngushtohet. Këto janë të gjitha argumente për sanksione financiare, dhe shpejt – beson Jelica Minić.
Jelica Minić përgjigjet në pyetjen se cili është maksimumi i asaj që BE-ja mund të bëjë dhe të ndihmojë qytetarët rebelë në luftën kundër autokratit.
– Gjithçka varet nga ajo që qytetarët rebelë janë të gatshëm dhe në gjendje të ofrojnë. Ata e thonë qartë se çfarë nuk do të bëjnë, por ende nuk është e qartë se çfarë duan. Cili është programi, në çfarë vijash është, a është pro-evropian apo pro-rus, a është militant ndaj fqinjëve apo bashkëpunues, a është oferta një valë e re nacionalizmi apo një opsion civil? Kjo është ajo që kërkojnë në BE, kjo është ajo që kërkon Aleksandar Vuçiç, dhe kjo është ajo që pyesim veten ne, që mbështesim ndryshime urgjente dhe themelore në Serbi – përfundon bashkëbiseduesi ynë.
“Për atë që pamë, nuk do të ketë amnisti”
Kryetari i Partisë Demokratike, Srđan Milivojević, partia që më 3 korrik të këtij viti ishte e para që i kërkoi BE-së të vendosë sanksione ndaj atyre që shkelin rëndë të drejtat e njeriut në Serbi, i thotë gazetës Danas se i kanë drejtuar një letër të gjitha institucioneve të Bashkimit Evropian me kërkesën që ata që janë përgjegjës për dhunën, represionin, brutalitetin policor, shkeljet e rënda të të drejtave të njeriut dhe minimin e rendit kushtetues dhe sundimit të ligjit, t’i nënshtrohen sanksioneve të personalizuara dhe se si masë e parë, atyre duhet t’u ndalohet hyrja në vendet e Bashkimit Evropian.
– Jam i bindur se kushdo që është armik i lirisë dhe demokracisë në Serbi duhet të trajtohet si i tillë nga shoqëritë e organizuara, sepse liria dhe arritjet demokratike janë vlera universale. Ai që, si armik i lirisë dhe rendit demokratik, kërcënon ato vlera në Serbi, nuk do të hezitojë t’i kërcënojë ato kudo. Gjatë vizitave të mëparshme në Bruksel dhe gjatë bisedimeve me zyrtarët evropianë, u kujtuam zyrtarëve të Bashkimit Evropian se masa të tilla u aplikuan në vitin 2000 kundër gjyqtarëve dhe prokurorëve që ndëshkuan median sipas Ligjit të Vuçiçit për Informacionin, kundër policëve që abuzuan, torturuan dhe vepruan në mënyrë çnjerëzore kundër qytetarëve të ndaluar, kryesisht aktivistë të Rezistencës, por edhe udhëheqës të regjimit – thotë Srđan Milivojeviç.
“Kemi marrë siguri të qarta se kjo kërkesë e jona has në mirëkuptim dhe miratim”, shton ai, “sepse është një masë që prek autorët specifikë të një sjelljeje të tillë dhe jo qytetarët e Serbisë”.
– Që në korrik, u informuam për mundësinë e mbajtjes së një seance të Parlamentit Evropian në fillim të shtatorit, ku do të diskutohej situata në Serbi, në kontekstin e rritjes së represionit të regjimit. Ne synojmë të bëjmë disa gjëra me këto masa. Para së gjithash, kjo do të përfaqësonte një hap të qartë dhe, bazuar në përvojën e kaluar, një hap të rëndësishëm drejt sanksionimit të përfaqësuesve të regjimit, të cilët e vënë veten mbi ligjin dhe Kushtetutën në Serbi – thekson ai.
“Si një organizatë politike që ka trashëguar vlerat evropiane për gati katër dekada dhe që mbron anëtarësimin e Serbisë në Bashkimin Evropian, me këtë aktivitet kemi dhënë një kontribut tjetër të fortë në mbrojtjen e lirive themelore civile dhe ruajtjen e besueshmërisë së ideve evropiane”, thotë ai.
– Duke futur këto masa, Bashkimi Evropian do t’u jepte mbështetje konkrete të gjithë aktorëve që, në rrethana jashtëzakonisht të vështira, luftojnë kundër korrupsionit dhe ruajnë rendin kushtetues dhe të drejtat e njeriut. Përfundimisht, disa përfaqësues të regjimit do të kuptonin se pas rënies së këtij regjimi fashist dhe brutal, për shkak të kësaj mase, ata nuk do të kishin ku të ikin dhe se nuk janë të paprekshëm. Iniciativa për masa të tilla duhet të vijë nga të paktën një anëtar i Bashkimit Evropian, ose një përfaqësues i lartë i Komisionit Evropian për punët e jashtme dhe me mbështetjen e Shërbimit Evropian të Punëve të Jashtme. Mbajtësit e politikës së jashtme dhe të sigurisë evropiane, duke propozuar dhe harmonizuar masa të tilla, do të tregonin se nuk besojnë më në premtimet e Vuçiçit për stabilitet, sepse me këtë njeri brutal, tinëzar dhe të rrezikshëm, nuk ka as stabilitet dhe as demokraci, siç kanë treguar ngjarjet e fundit – beson Milivojeviç.
Lideri i DS-së thotë se “është shumë e rrezikshme që ky regjim mafioz, përmes mediave të tij propagandistike partiake, pretendon se me këtë po kërkojmë sanksione për vendin tonë, sepse me këtë Aleksandar Vuçiç vendos një shenjë barazie midis vetes dhe shtetit, duke thënë, shteti i Serbisë jam unë dhe mafia ime në pushtet”.
– Këto masa në asnjë mënyrë nuk vlejnë për qytetarët e Serbisë ose të vendit tonë. Kjo është arsyeja pse e theksoj edhe një herë se këto janë masa për të ndëshkuar përfaqësuesit e regjimit që shkelin me arrogancë të drejtat e njeriut dhe liritë civile, dhe jo për qytetarët e Serbisë dhe të vendit tonë. Është mirë që kjo masë më në fund po diskutohet hapur në nivelet më të larta në Strasburg dhe Bruksel, dhe që aktorë të tjerë të jetës politike po i bashkohen asaj. Nesër, si Parti Demokratike, do t’u paraqesim zyrtarëve evropianë prova për shkelje të rënda të të drejtave të njeriut dhe përgjegjësi për ndërhyrjen brutale në protestën e fundit në Novi Sad dhe disa vende të tjera, me kërkesën që ata anëtarë të policisë dhe shërbimeve të sigurisë të shtohen në listën ekzistuese, thotë Milivojević.
Gjithashtu, shton ai, me ndihmën e ekspertëve tanë të njohur në të drejtën ndërkombëtare, ne kemi iniciuar mundësinë e ndjekjes penale individuale për krime kundër njerëzimit para gjykatave përkatëse ndërkombëtare, të të gjithë atyre që janë përgjegjës për brutalitetin policor.
– Nga urdhëruesit deri te ata që i zbatuan ato urdhra të paligjshëm. Do të merremi edhe me përgjegjësinë e individëve për dhunën në stadiumin Rajko Mitić gjatë ndeshjes së futbollit midis ekipeve kombëtare të Serbisë dhe Anglisë. Për atë që kemi parë, nuk do të ketë amnisti – përfundon Srđan Milivojević.
