Historia e zgjedhjeve në Kosovën e lirë fillon në vitin 2000, në kohën kur u organizuan zgjedhjet e para. Më 28 tetor të atij viti u mbajtën zgjedhjet për Kuvende Komunale, duke shënuar nisjen e një procesi të gjatë për ndërtimin e institucioneve të një vendi që po përgatitej dalëngadalë të bëhej shtet.
Misioni i OSBE-së në Kosovë e themeloi Komisionin Qendror të Zgjedhjeve në vitin 2000 dhe ky institucion u kryesua nga shefat e këtij misioni deri në vitin 2008, kur Kosova shpalli pavarësinë dhe mori mbi vete përgjegjësinë për organizimin e zgjedhjeve.
Proceset zgjedhore në Kosovë ndahen në dy etapa të rëndësishme historike: zgjedhjet para dhe pas pavarësisë së shpallur në vitin 2008.
Nga viti 2000 dhe deri më tani, në vendin tonë janë mbajtur me dhjetëra procese zgjedhore në nivel vendi apo të pjesshme. Ndërkohë që për Kuvendin e Kosovës janë organizuar 9 procese zgjedhore, për Kuvende Komunale janë organizuar 8 procese zgjedhore.
Zgjedhjet e drejtpërdrejta për Kryetar të Komunave filluan të mbahen nga viti 2007 dhe që nga ajo kohë janë organizuar 6 procese të tilla zgjedhore përgjatë viteve 2007, 2009, 2013, 2017, 2021 dhe 2025.
Të dhënat e Komisionit Qendror të Zgjedhjeve flasin se përgjatë 25 viteve, më shumë se 60 mijë persona kanë marrë pjesë në garat zgjedhore, si kandidatë për deputetë, kryetarë të komunave dhe asambleve komunale. Në këtë shifër përfshihen edhe personat që janë certifikuar më shumë se një herë.
E numri më i madh i kandidatëve të certifikuar u takojnë zgjedhjeve për Kuvende Komunale. Gjatë 25 viteve, në 6 procese, statistikat e Komisionit Qendror Zgjedhor flasin për certifikimin e mbi 1,200 kandidatëve.
Të dhënat e Komisionit Qendror të Zgjedhjeve , të kandidatëve të certifikuar ndër vite, tregojnë për dallimin e thellë në mes të dy gjinive. Përgjatë dy dekadave e gjysmë, nga numri i përgjithshëm i kandidatëve , për pjesëmarrje në proceset zgjedhore janë certifikuar mbi 19 mijë gra dhe mbi 41 mijë burra.
Për Zgjedhjet Lokale 2025, Komisioni Qendror i Zgjedhjeve ka certifikuar 5,624 kandidatë, prej të cilëve 205 kandidatë për zgjedhjet për Kryetarë të Komunave dhe 5,419 kandidatë për Zgjedhjet për Kuvende Komunale.
Nga 205 kandidatë të certifikuar për t`i udhëhequr komunat, 185 janë burra dhe 20 gra, ndërkaq, në zgjedhjet për asamblistë, të kuvendeve komunale, nga 5.419 të certifikuar 3,395 janë burra dhe 2,024 gra.
