Një hetim i ri thotë se gati 200 ukrainas – përfshirë adoleshentë dhe familje – janë dënuar për “spiunazh” ose “tradhti” nga gjykatat e instaluara nga Rusia në territoret e pushtuara.
Gati 200 persona në rajonet ukrainase të aneksuara nga Rusia në vitin 2022 janë dënuar me akuza për spiunazh ose tradhti nga gjykatat e mbështetura nga Moska në tre vitet e fundit, përfshirë adoleshentë dhe anëtarë të të njëjtave familje, thuhet në një raport.
Një hetim i kryer nga faqja e pavarur ruse e lajmeve Important Stories zbuloi se autoritetet pushtuese të instaluara nga Rusia dënuan 190 persona me akuza që lidhen me spiunazhin e dyshuar, tradhtinë ose bashkëpunimin me një shtet të huaj.
Rastet ndodhën në rajonet Luhansk, Donetsk, Zaporozhia dhe Kherson të Ukrainës, të cilat Rusia i aneksoi në mënyrë të njëanshme pas mbajtjes së referendumeve të rreme në shtator 2022, pavarësisht se nuk kishte kontroll të plotë ushtarak të zonave pas pushtimit të plotë të Ukrainës.
Raporti nga Important Stories thotë se 190 dënimet u identifikuan duke përdorur të dhënat publike në dispozicion dhe se numri i vërtetë ka të ngjarë të jetë shumë më i lartë.
Adoleshentët dhe familjet e dënuara
Dy të tretat e dënimeve u dhanë për akuza për spiunazh, të cilat zbatohen për shtetasit jo-rusë, tha botimi, ndërsa dënimet për tradhti janë të rezervuara për qytetarët rusë.
Disa njerëz që kanë shtetësi të dyfishtë ukrainase-ruse u dënuan sipas të dyja llojeve të akuzave, sipas raportit.
Gjatësia mesatare e dënimit për dënimet e identifikuara nga Important Stories është pak më shumë se 13 vjet, me botimin që përmend gjithashtu të paktën dy raste të njohura të dënimeve me burgim të përjetshëm.
Më shumë se një e katërta e të dënuarve ishin gra, dhe tetë persona të moshës 19 vjeç ose më të rinj thuhet se u dënuan gjithashtu.
Hetimi identifikoi gjithashtu pesë persona që vdiqën ndërsa ishin në paraburgim rus dhe të paktën tre raste ku anëtarë të së njëjtës familje – përfshirë një burrë dhe dy prindërit e tij – u shpallën fajtorë për tradhti ose spiunazh.
‘Bëjini ukrainasit të luftojnë kundër njëri-tjetrit’
Pas aneksimit të katër rajoneve nga Rusia, autoritetet pushtuese të mbështetura nga Kremlini filluan të ushtronin presion mbi shtetasit ukrainas që të merrnin shtetësinë ruse, duke e bërë këtë një kusht për akses në shërbimet themelore si kujdesi shëndetësor dhe arsimi.
Në një veprim të dënuar gjerësisht nga bashkësia ndërkombëtare, Presidenti rus Vladimir Putin nënshkroi një dekret në mars që u kërkonte miliona ukrainasve që jetonin në zonat e aneksuara të “ legalizonin” vendbanimin e tyre duke u bërë shtetas rusë ose do të përballeshin me deportimin. Afati për këtë skadoi në shtator.
Ekspertët thonë se ukrainasit që bëhen shtetas rusë të natyralizuar janë në rrezik të bëhen subjekt i rekrutimit në forcat e armatosura ruse.
«Qëllimi kryesor i Federatës Ruse është t’i bëjë ukrainasit të luftojnë kundër njëri-tjetrit», tha javën e kaluar për TVP World Kateryna Rashevska nga Qendra Rajonale për të Drejtat e Njeriut, një organizatë për të drejtat e njeriut me seli në Kiev.