Ky imazh satelitor i dhënë nga Vantor, i marrë më 3 prill 2021 dhe i publikuar nga Vantor më 11 tetor 2025, tregon një pamje të Accurate Energetic Systems para shpërthimit, në McEwen, Humphreys County, Tennessee. (Foto nga Satellite image? 2025 Vantor
Një shpërthim masiv në Accurate Energetic Systems në McEwen, Tennessee, më 10 tetor, ka vënë në dukje një rritje shqetësuese të incidenteve në objektet e mbrojtjes amerikane dhe gjermane, furnizues kritikë të materialeve ushtarake në mes të luftës Rusi-Ukrainë. Shpërthimi në Tennessee, i fundit në një seri aksidentesh dhe sabotimesh të dyshuara, nënvizon sfidat e sigurisë, ndërsa të dy vendet rrisin prodhimin për të mbështetur Ukrainën dhe NATO-n. Ndërsa SHBA-të përballen me aksidente operacionale, Gjermania përballet me sabotim të qëllimshëm të lidhur me Rusinë, duke ngritur pyetje në lidhje me dobësitë në bazën industriale të mbrojtjes perëndimore.
Në SHBA, gjatë 18 muajve të fundit (10 prill 2024 – 10 tetor 2025), ndodhën dy incidente në firmat e mbrojtjes. Më 15 prill 2024, një zjarr në General Dynamics Ordnance dhe Tactical Systems në Scranton të Pensilvanisë ndërpreu prodhimin e municioneve. Nuk u raportuan të lënduar dhe zyrtarët lokalë të zjarrfikësve përmendën dështimin e pajisjeve.Shpërthimi në McEwen, në një strukturë që prodhonte eksplozivë ushtarakë, është nën hetim, me raportet e hershme që sugjerojnë një shkak aksidental. Nuk u gjetën prova për vandalizëm apo sabotim në asnjërën prej rasteve, pavarësisht spekulimeve fillestare në Scranton të lidhura me ndihmën amerikane për Ukrainën.
Në të kundërt, Gjermania u përball me tre incidente në të njëjtën periudhë, të gjitha të dyshimta. Më 24 qershor 2024, zjarrvënie e qëllimshme goditi Diehl Metal Applications në Berlin, një furnizues për raketat IRIS-T, duke shkaktuar dëme strukturore.
Inteligjenca perëndimore e lidhi zjarrin me sabotatorë rusë që synonin armët e destinuara për në Ukrainë. Në korrik 2024, autoritetet amerikane dhe gjermane parandaluan një komplot rus për të vrarë drejtorin ekzekutiv të Rheinmetall në Dyseldorf, pjesë e një fushate të GRU-së kundër furnizuesve të NATO-s.
Më 26 qershor 2025, një zjarr në Erfurt shkatërroi tre kamionë ushtarakë të furnizuar nga Rheinmetall në një depo ushtarake, ndërsa përgjegjësinë e morën kanalet Telegram të lidhura me Rusinë. Policia gjermane po e heton atë si sabotim.
Duke i krahasuar këto me 18 muajt e mëparshëm (10 tetor 2022 – 10 prill 2024), SHBA-të regjistruan një incident: një shpërthim në General Dynamics në Camden, Arkansas, më 5 korrik 2024, duke vrarë një punëtor. Gjatë kësaj periudhe, Gjermania pati një incident, një sulm kibernetik në selinë qendrore të Rheinmetall në Düsseldorf në prill 2023, duke prekur divizionin e saj të automobilave, por jo operacionet ushtarake. Duke mos pasur ndikim fizik, përjashtohet nga akuzat për sabotim, por dyshohet për hakerë rusë.
Të dhënat tregojnë një rritje të qartë. Në SHBA, incidentet u rritën nga zero (2021-2022) në një (2022-2024) në dy (2024–2025), një rritje prej 100% nga periudha e dytë në të tretën. Incidentet në Gjermani u rritën nga zero në një në tre, një rritje prej 200% në periudhën e fundit.
Rritja nga zero në një në periudhat e mëparshme të të dy kombeve është matematikisht e pallogaritshme, por në fakt e pafundme. Incidentet në SHBA përputhen me prodhimin e shtuar të municioneve për Ukrainën, duke rritur rreziqet operacionale. Rastet e Gjermanisë, të gjitha të lidhura me ndërhyrjen ruse, pasqyrojnë paralajmërimet e NATO-s për një “nivel rekord” të sabotimit të orkestruar nga Kremlini që nga viti 2024, duke synuar zinxhirin e furnizimit të mbrojtjes së Evropës.
Në Gjermani, dy arrestime të shtetasve rusë ndodhën pranë vendeve të mbrojtjes: një në Berlin (prill 2024) për spiunazh pranë objektit të Diehl dhe një në Mynih (janar 2025) për një komplot për të sabotuar prodhimin e tankeve. Gjermania ka ndaluar mbi 10 të dyshuar të lidhur me Rusinë në vitet 2024-2025 për kërcënime hibride, shpesh duke përdorur ndërmjetës.
Modelet kontrastuese – aksidentet në SHBA kundrejt sabotimit gjerman – nxjerrin në pah rreziqe të ndryshme. SHBA-të përballen me sfida sigurie nga prodhimi në shkallë të gjerë, pa ndërhyrje të konfirmuara të huaja. Incidentet e Gjermanisë, të përqendruara në vitet 2024-2025, sinjalizojnë shënjestrimin e qëllimshëm rus, ndërsa Berlini angazhon 8.5 miliardë euro në municione nëpërmjet Rheinmetall për Ukrainën. Shkalla e ulët e incidenteve të të dy vendeve (1-3 për 18 muaj) përputhet me rreziqet historike të prodhimit të mbrojtjes, por tendenca në rritje kërkon vigjilencë.
Hetimet e vazhdueshme, veçanërisht për shpërthimin në McEwen, dhe monitorimi nga Bordi i Sigurisë Kimike i SHBA-së, BfV e Gjermanisë dhe NATO do të sqarojnë nëse të metat sistemike apo kërcënimet e jashtme e nxisin këtë rritje. Ndërsa industritë perëndimore të mbrojtjes forcojnë sigurinë globale, sigurimi i masave të forta të sigurisë dhe kundërzbulimit është me rëndësi parësore.
Marre nga Kyiv Post- Chuck Pfarrer është një autor i librave më të shitur të New York Times.
