Shefi i NATO-s diskutoi iniciativën e Evropës për murin kundër dronëve, ndërhyrjet e fundit të avionëve rusë në hapësirën ajrore të NATO-s dhe një luftë të mundshme me Rusinë.
Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte, tha të mërkurën se mbi gjysma e anëtarëve të NATO-s janë zotuar të mbështesin iniciativën e aleancës për Listën e Kërkesave me Prioritet për Ukrainën (PURL) për të blerë armë amerikane për Ukrainën.
Duke folur në një konferencë për shtyp pas Këshillit NATO-Ukrainë, Rutte tha se anëtarët janë rritur nga gjashtë në “mbi gjysmën” e aleancës – që do të thotë të paktën 16 shtete anëtare, pa specifikuar se cilat kombe.
Rutte gjithashtu nuk specifikoi shumën e premtuar apo armët që do të bliheshin, por tha se shpenzimet do të llogariten në objektivin prej 5% të shpenzimeve kombëtare të mbrojtjes të vendosur më parë këtë vit.
Në përgjigje të pyetjes së Kyiv Post nëse mbrojtjet ajrore jo-amerikane mund të dërgohen në Ukrainë për shkak të pakësimit të furnizimeve amerikane, Rutte tha se Uashingtoni mbetet furnizuesi kryesor – i vetmi i aftë të ofrojë armë të caktuara.
Rutte theksoi më pas se kjo është arsyeja e iniciativës PURL, në mënyrë që aleatët të mund ta ndihmojnë Ukrainën të blejë armët amerikane.
Sipas një raporti të kohëve të fundit nga Instituti Kiel, pavarësisht marrëveshjes PURL, ndihma për armët në Ukrainë ra ndjeshëm , me mbi 50%, gjatë verës.
Një gazetar tjetër pyeti gjithashtu se si NATO po planifikon të rrisë shumën e ndihmës së ofruar nëpërmjet iniciativës PURL, duke qenë se aktualisht ajo është nën atë që dëshiron Kievi, në rreth 2 miliardë dollarë, gjë për të cilën Rutte sugjeroi që anëtarët që u zotuan të bashkohen me iniciativën duhet të ndihmojnë në zgjidhjen e situatës.
Mbi shkeljet e hapësirës ajrore ruse
Rutte komentoi mbi shkeljet e hapësirës ajrore ruse, duke thënë se aleanca po e përshtat qasjen e saj mbrojtëse për t’u përballur me sfidat e reja, përfshirë dronët, ndërsa punon me Ukrainën.
Rutte tha se një nga qëllimet e NATO-s është të gjejë zgjidhje mbrojtëse më efektive nga ana e kostos, duke përmendur përdorimin e fundit të një avioni luftarak F-35 për të rrëzuar një dron rus mbi Poloni – një operacion që ka të ngjarë të kushtojë më shumë se vetë droni.
Kjo qasje pasqyroi një sinjal më të gjerë nga shtetet anëtare si Gjermania, e cila kohët e fundit njoftoi planet për të blerë mbi 600 sisteme anti-dronë Skyranger me rreze të shkurtër veprimi.
Duke pasqyruar komentet e tij të hënën, Rutte tha gjithashtu se NATO nuk “angazhohet në shkëmbime hakmarrjeje”, por do të mbrojë sigurinë e bllokut nëse është e nevojshme.
“Ne nuk do të rrëzojmë një aeroplan nëse nuk përbën kërcënim. Por nëse përbën, ne sigurohemi që të mos përbëjë më kërcënim”, tha ai të mërkurën.
Megjithatë, ai i përshkroi gjithashtu shkeljet e hapësirës ajrore të Rusisë, përfshirë incidentin e fundit mbi Estoninë, si “të pamatura” dhe “të papranueshme”.
Në murin e dronëve të Evropës
Duke komentuar mbi iniciativën për të forcuar mbrojtjen e NATO-s pas ndërhyrjeve, Rutte tha se aleanca po punon krah për krah me BE-në për të përshpejtuar procesin.
Sipas Rutte, NATO po merret me zhvillimet ushtarake, ndërsa BE përqendrohet në aspektet financiare për t’u siguruar që “paratë janë aty”, duke thënë se nuk ka mbivendosje midis të dyjave.
Kur një gazetar e pyeti për të dhënë më shumë detaje mbi iniciativën kundër dronëve, Rutte përmendi misionin Eastern Sentry si shembull, duke shtuar se ka plane për të përshpejtuar inovacionet dhe testimin e sistemit.
Rutte tha gjithashtu se një qendër koordinimi në Poloni po punon me Ukrainën për të përmirësuar aftësitë e saj mbrojtëse.
Luftë e mundshme me Rusinë
Rutte tha se NATO është një bllok mbrojtës dhe do të mbetet i tillë, megjithëse do të bëjë “çfarëdo që të duhet” për të siguruar interesat e saj.
Ai minimizoi kërcënimet e Rusisë duke thënë se aleanca është “25 herë më e madhe se Rusia” dhe bëri shaka për incidentet me kabllot nënujore duke thënë me ironi se kapitenët rusë nuk dinë si t’i ulin spirancat.
«Le të mos i marrim shumë seriozisht rusët», tha ai.
Megjithatë, ai tha se një luftë mund të jetë ende e mundur nëse Rusia është e gatshme të sakrifikojë burime të rëndësishme – siç u pa në Ukrainë – ose nëse Kina pushton Tajvanin, gjë që ai tha se ka të ngjarë ta shtyjë edhe udhëheqësin e Kremlinit, Vladimir Putin, të sulmojë NATO-n.
Duke iu përgjigjur pyetjes së një gazetari australian mbi kontributin e Canberrës në misionet e policisë ajrore të NATO-s, Rutte tha se aleanca punon ngushtë me partnerët e saj të Azi-Paqësorit dhe tha se rajoni është i lidhur ngushtë për sa i përket sigurisë.
Megjithatë, ai përjashtoi gjithashtu shtrirjen e një garancie në stilin e Nenit 5 për aleatët në rajonin e Azi-Paqësorit në rast se shpërthen një konflikt i madh.
