Presidenti serb Aleksandar Vuçiç pranoi dje se tre shtetas rusë drejtonin një kamp të fshehtë stërvitjeje ushtarake në Serbinë perëndimore, ku dhjetëra shtetas moldavë u trajnuan me qëllim destabilizimin e zgjedhjeve parlamentare në Moldavi të mbajtura më 28 shtator.
Kjo njohje, e dhënë gjatë një konference të përbashkët për shtyp me Presidenten e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen në Beograd, është hera e parë që autoritetet serbe kanë konfirmuar zyrtarisht rolin e Moskës në atë operacion.
“Nuk mund të pretendoj se ndonjë shërbim inteligjence ruse është i përfshirë, por ne kemi vërtetuar praninë e tre qytetarëve rusë në kampin e Sunçana Rekës, jo shumë larg Loznicës”, u tha Vuçiç gazetarëve, raportoi Radio Evropa e Lirë .
Si ishte ai kamp paramilitar?
Autoritetet moldave pretendojnë se shërbimet sekrete ruse organizuan kampe ku dhjetëra qytetarëve moldavë u mësuan taktika destabilizimi për muaj të tërë, me qëllim provokimin e dhunës në rast se forcat politike pro-ruse humbasin zgjedhjet, shkruan Euromaidan Press .
Gjashtë ditë para votimit, policia moldave arrestoi 74 persona të dyshuar për planifikim trazirash, ndërsa autoritetet serbe ndaluan dy shtetas serbë për ndihmë në organizimin e operacionit.
Qendra e stërvitjes ndodhej në kompleksin turistik Sunčana Reka, pranë Loznicës, në një sipërfaqe prej tetë hektarësh përgjatë lumit Drina, në kufirin midis Serbisë dhe Bosnjës. Gazetarët investigativë zbuluan prova se shtetas rusë po vizitonin vendin, duke bërë që autoritetet serbe të reagonin.
Pse është e rëndësishme njohja e Vuçiçit?
Edhe pse zyrtarët serbë e kanë pranuar më parë ekzistencën e kampit, kjo është hera e parë që ata kanë konfirmuar publikisht përfshirjen ruse. Moska i ka mohuar të gjitha akuzat.
Njohja erdhi në një kohë kur Bashkimi Evropian po rrit presionin mbi Serbinë për të harmonizuar politikën e saj të jashtme me Perëndimin, si pjesë e negociatave të anëtarësimit në BE.
“Ne kemi nevojë për një harmonizim më të madh në politikën e jashtme, përfshirë sanksionet kundër Rusisë”, tha Ursula von der Leyen në një konferencë për shtyp.
Problemi i Serbisë me Rusinë
Ndryshe nga shumica e vendeve evropiane, Serbia ka mbajtur marrëdhënie të ngushta me Rusinë dhe, pas pushtimit të Ukrainës në vitin 2022, refuzoi të vendoste sanksione dhe mbajti një regjim pa viza për qytetarët rusë.
Zbulimi i kampit të stërvitjes rrit shqetësimet rreth operacioneve të ndikimit rus në Ballkan. Është gjithashtu domethënëse që në Loznicë – qyteti ku vepronte kampi – Vladimir Putin ka qenë qytetar nderi për 15 vjet.
Zyrtarët e BE-së po kërkojnë që Serbia të jetë “më konkrete” në aspiratat e saj të anëtarësimit duke respektuar sundimin e ligjit, duke zbatuar reformat zgjedhore, duke mbrojtur lirinë e medias dhe duke iu bashkuar sanksioneve kundër Rusisë.