Hulumtimi i ri merr në konsideratë reduktimet në të gjithë ndihmën zyrtare për zhvillim, pasi SHBA-të, Britania, Franca dhe Gjermania gjithashtu e ulin ndihmën e tyre për botën në zhvillim
Më shumë se 22 milionë njerëz, shumë prej tyre fëmijë, mund të vdesin nga vdekje të parandalueshme deri në vitin 2030 për shkak të shkurtimeve të ndihmës nga Shtetet e Bashkuara dhe vendet evropiane, tha një studim i ri të hënën.
Gjetjet janë një përditësim i një studimi të mëhershëm të këtij viti që tha se reduktimet rrënjësore të ndihmës nga Presidenti Donald Trump, përfshirë shpërbërjen e Agjencisë Amerikane për Zhvillim Ndërkombëtar (USAID), mund të çojnë në 14 milionë vdekje shtesë.
Hulumtimi i ri, i parë nga AFP, merr në konsideratë reduktimet në të gjithë ndihmën zyrtare për zhvillim, pasi Britania, Franca dhe Gjermania gjithashtu ulin ndihmën e tyre për botën në zhvillim.“Është hera e parë në 30 vitet e fundit që Franca, Gjermania, Mbretëria e Bashkuar dhe Shtetet e Bashkuara po e shkurtojnë ndihmën në të njëjtën kohë”, tha një nga autorët e hulumtimit të ri, Gonzalo Fanjul, drejtor i politikave dhe zhvillimit në Institutin e Barcelonës për Shëndetin Global (ISGlobal).
“Vendet evropiane nuk krahasohen me SHBA-në, por kur i kombinon të gjitha, goditja ndaj sistemit global të ndihmës është e jashtëzakonshme. Është absolutisht e pashembullt”, i tha ai AFP-së.
Hulumtimi nga autorë nga Spanja, Brazili dhe Mozambiku u dorëzua të hënën në The Lancet Global Health dhe është në pritje të shqyrtimit nga kolegët.
Hulumtimi bazohet në të dhëna se si ndihma në të kaluarën ka ulur vdekjet, veçanërisht në fusha të parandalueshme si HIV/AIDS, malaria dhe tuberkulozi.
Në një skenar në të cilin shkurtimet e ndihmës rezultojnë të jenë të rënda, hulumtimi i ri parashikon 22.6 milionë vdekje të tepërta deri në vitin 2030, përfshirë 5.4 milionë fëmijë nën moshën pesë vjeç.
Studiuesit dhanë një gamë prej 16.3-29.3 milionë vdekjesh për të shpjeguar pasiguritë, duke përfshirë se cilat programe do të shkurtohen dhe nëse ka tronditje të jashtme si luftëra, rënie ekonomike apo fatkeqësi të lidhura me klimën.
Një skenar më i butë i uljes së fondeve do të shihte 9.4 milionë vdekje shtesë, tha hulumtimi.
– Donatorët kryesorë shkurtojnë menjëherë –
Trump, në një fushatë shkurtimi të kostove të këshilluar nga personi më i pasur në botë, Elon Musk, menjëherë pas marrjes së detyrës uli ndihmën e huaj me më shumë se 80 përqind dhe mbylli USAID-in, i cili ishte agjencia më e madhe e ndihmës në botë dhe trajtoi 35 miliardë dollarë në vitin fiskal 2024.
Sekretari i Shtetit Marco Rubio tha se ndihma nuk i shërbente interesave thelbësore të SHBA-së, duke treguar pjesërisht se si vendet përfituese të ndihmës kanë votuar kundër Shteteve të Bashkuara në Kombet e Bashkuara, dhe bëri thirrje në vend të kësaj për ndihmë me qëllime të qarta dhe të ngushta.
Duke dëshmuar para Kongresit, Rubio mohoi çdo vdekje nga shkurtimet e ndihmës amerikane dhe akuzoi kritikët se janë përfitues të një “kompleksi industrial të OJQ-ve”.
Në vend që të kërkojnë të mbushin boshllëkun, Britania, Franca dhe Gjermania kanë ulur gjithashtu ndihmën për shkak të presionit buxhetor në vend dhe vendimeve për t’u përqendruar më shumë në shpenzimet e mbrojtjes pas pushtimit të Ukrainës nga Rusia.
Midis donatorëve kryesorë të ndihmës zyrtare për zhvillim, vetëm ndihma e Japonisë ka mbetur relativisht e qëndrueshme gjatë dy viteve të fundit.
Përtej qëllimeve të menjëhershme të projekteve, studimi tha se shkurtimet do të kishin efekte anësore duke shembur kapacitetet institucionale “të ndërtuara me mund gjatë dekadave të bashkëpunimit ndërkombëtar”.
Fanjul pranoi nevojën që vendet të kalojnë nga konfigurimi ekzistues, veçanërisht varësia e tyre nga financimi ndërkombëtar për HIV/AIDS.
“Problemi ka qenë shpejtësia dhe brutaliteti i procesit. Brenda gjashtë muajsh, po përjetojmë një proces që duhet të kishte zgjatur më shumë se një dekadë” ose më shumë, tha ai.
Davide Rasella, hetuesi kryesor i hulumtimit të fundit, i krahasoi buxhetet e ndihmës duke vënë në dukje se administrata Trump ka premtuar 20 miliardë dollarë për të mbështetur Argjentinën.
«Në kontekstin botëror, këto shuma parash nuk janë ndonjë gjë e madhe», tha Rasella.
Politikëbërësit “ndryshojnë buxhetet dhe ata realisht nuk kanë asnjë ide se sa jetë janë në rrezik”, tha ai.
Hulumtimi u financua nga Fondacioni Rockefeller dhe ministria e shkencës e Spanjës.
Një zëdhënës i Fondacionit Rockefeller tha se filantropia me seli në Nju Jork do të “presë me padurim publikimin e shifrave të rishikuara nga kolegët, të cilat do ta bëjnë edhe më të qartë koston njerëzore të mosveprimit dhe mundësinë e madhe që kemi për të shpëtuar jetë”.
“Këto të dhëna janë një alarm urgjent për botën.”
