Kandidati republikan për president Donald Trump tha se nëse fiton zgjedhjet, do t’i japë fund luftës në Ukrainë deri në vitin e ri. Sipas tij, këtë do të mund ta bëjë edhe para se të marrë zyrtarisht detyrën – sipas rregullores, inaugurimi bëhet më 20 janar.
“Nëse fitojmë, besoj se mund ta zgjidh këtë luftë si president i zgjedhur përpara se të marr zyrtarisht detyrën. Unë mund ta ndaloj këtë luftë sepse është një luftë e tmerrshme, e tmerrshme. Dhe ata vrasin shumë më tepër njerëz në Ukrainë sesa imagjinoni, ” tha Trump në Klubin Ekonomik të Nju Jorkut.
Politikani tha se plani i tij është të ulë çmimet e energjisë përgjysmë ose më shumë brenda 12 muajve nga marrja e detyrës. “Putini nuk mund ta luftojë naftën me 40 dollarë”, tha Trump.
Në shtator 2023, republikani bëri tashmë një deklaratë të ngjashme. Ai këmbënguli se nëse çmimi i një fuçi nafte do të kishte rënë në 40 dollarë, Rusia nuk do të ishte në gjendje të bënte luftë në Ukrainë.
Më parë, Trump ka deklaruar në mënyrë të përsëritur aftësinë e tij për të siguruar shpejt paqen nëse ai kthehet në presidencë. “Fjalë për fjalë në të njëjtën natë kur fitorja ime bëhet e njohur, unë do të telefonoj dy persona: [Vladimir] Putin dhe [Vladimir] Zelensky. <…> Ne do të përfundojmë një marrëveshje brenda 24 orëve”, tha ai, pa dhënë detaje.
Zelensky i mori këto fjalë në mënyrë skeptike. Ai tha se nëse ideja e Trump është të marrë një pjesë të territorit të Ukrainës dhe t’ia japë Putinit, atëherë kjo nuk është një “formulë për paqe”. Në këtë drejtim, Zelensky i kërkoi amerikanit të ndajë planin e tij.
Më 27 qershor, në debatin parazgjedhor me presidentin amerikan Joe Biden, Trump premtoi sërish se, nëse rizgjodh, do të ishte në gjendje t’i jepte fund konfliktit shumë shpejt – edhe para se të merrte zyrtarisht detyrën. Në të njëjtën kohë, ai vuri në dukje se Uashingtoni nuk duhet të shpenzojë para për shkak të luftës në Ukrainë.
Gjatë debatit, Trump hodhi poshtë gjithashtu nismën e Putinit për t’i dhënë fund armiqësive, që përfshinte, ndër të tjera, tërheqjen e trupave ukrainase nga rajonet e Luhansk, Donetsk, Kherson dhe Zaporozhye, refuzimin e Kievit për t’u bashkuar me NATO-n dhe heqjen e sanksioneve kundër Rusisë.
Pak para kësaj, u bë e ditur se dy nga këshilltarët kryesorë të Trump kishin zhvilluar një plan për të për të zgjidhur luftën në Ukrainë. Sipas dokumentit, ish-presidenti amerikan, nëse fiton zgjedhjet, mund të kërkojë që Kievi të fillojë negociatat e paqes me Moskën nën kërcënimin e ndalimit të furnizimit me armë amerikane. Në të njëjtën kohë, nisma përfshin forcimin e mbështetjes për Ukrainën në rast të refuzimit të Rusisë për të negociuar. Në këtë rast, të dyja palët do të duhet të ngrijnë armiqësitë përgjatë “vijës së frontit ekzistues”.
Ukraina kërkon tërheqjen e trupave ruse dhe kthimin e të gjitha territoreve brenda kufijve të vitit 1991. Rusia kundërshton çdo plan paqeje që nuk përfshin mbajtjen e kontrollit mbi rajonet Donbass, Krime, Zaporozhye dhe Kherson. Putin ka theksuar vazhdimisht se gjatë negociatave, Kievi do të duhet të marrë parasysh “realitetet në terren” që u shfaqën gjatë luftimeve.
Zgjedhjet presidenciale në SHBA do të mbahen më 5 nëntor. Presidenti aktual dhe kandidati demokrat Joe Biden u tërhoq nga gara në fund të korrikut pas një debati të pasuksesshëm me Donald Trump. Vendin e Biden e zuri nënpresidentja Kamala Harris, e cila në një kohë të shkurtër jo vetëm që fitoi mbështetjen e anëtarëve kryesorë të partisë, por mundi edhe Trumpin në sondazhe.