Fituesit e çmimit Nobel në Kimi për vitin 2024 janë David Baker nga SHBA, Demis Hassabis dhe John Jumper nga Britania e Madhe për projektimin e proteinave me ndihmën e kompjuterit dhe parashikimin e strukturës së tyre tredimensionale. Këtë e bëri të ditur sot Komiteti Nobel.
Baker mori çmimin për dizajnin e tij të proteinave me ndihmën e kompjuterit. Puna e tij bën të mundur krijimin e proteinave krejtësisht të reja. Baker, në vitin 2003, ishte në gjendje të përdorte aminoacidet që përbëjnë proteinat për të krijuar një proteinë të re që nuk ishte si asnjë tjetër. Që atëherë, ekipi i tij hulumtues ka zhvilluar shumë proteina unike, duke përfshirë ato që mund të përdoren si ilaçe, vaksina, nanomateriale dhe sensorë mikroskopikë.
Hassabis dhe Jumper i degës së Google, Google DeepMind, kanë përdorur inteligjencën artificiale për të parashikuar strukturën e pothuajse të gjitha 200 milionë proteinave të njohura. Potenciali i zbulimeve të tyre është i madh, thotë një botim në faqen e internetit të Komitetit Nobel.
Parashikimi i strukturës së proteinave përdoret në mjekësi, farmaceutikë dhe bioteknologji. Me këtë zbulim, studiuesit mund të kuptojnë më mirë rezistencën ndaj antibiotikëve dhe të krijojnë modele enzimash që mund të degradojnë plastikën.
Në vitin 2023, çmimi Nobel në Kimi iu dha shkencëtarit rus Alexei Ekimov, që punon në Shtetet e Bashkuara dhe amerikanëve Mungi Bawendi dhe Louis Bruce për zbulimin dhe kërkimin e pikave kuantike gjysmëpërçuese.
Në të gjithë historinë e Çmimit Nobel në Kimi, vetëm tetë gra e kanë fituar atë , nga 197 laureate. Për më tepër, vetëm dy shkencëtarë – Maria Sklodowska-Curie dhe Dorothy Hodgkin – morën të gjithë çmimin, pa e ndarë atë me kolegët e tyre.
- Më 7 tetor, Çmimi Nobel në Fiziologji ose Mjekësi për vitin 2024 iu dha Victor Ambros dhe Gary Ravkan për zbulimin dhe kërkimin e tyre të mikroARN-ve. Dje, John Hopfield dhe Geoffrey Hinton fituan çmimin e fizikës për zbulimet dhe shpikjet e tyre për mësimin e makinave duke përdorur rrjete nervore artificiale. Më 10 tetor do të shpallen fituesit e Çmimit të Letërsisë dhe më 11 tetor do të shpallet fituesi i Çmimit të Paqes.
- Laureatët e Nobelit marrin një medalje ari, një diplomë të personalizuar dhe një çmim në para prej 11 milionë korona suedeze (rreth 1.1 milionë dollarë këtë vit).
