Kryeministri gjeorgjian, Irakli Kobakhidze, kërcënoi me arrestime të mëtejshme të aktivistëve të opozitës. Tensionet mbeten të larta në vend pas protestave masive në Tbilisi fundjavën e kaluar.
“Përpjekje për grusht shteti”
“Disa persona janë arrestuar tashmë. Para së gjithash, organizatorët e grushtit të shtetit të tentuar”, u tha Kobakhidze gazetarëve më 5 tetor, ndërsa turma protestuesish u mblodhën përsëri në qendër të kryeqytetit gjeorgjian. “Askush nuk do të mbetet i pandëshkuar… Shumë duhet të presin dënime për dhunën që kanë kryer kundër shtetit dhe agjencive të zbatimit të ligjit”, deklaroi kryeministri.
Ministria e Punëve të Brendshme premtoi të “marrë masat e duhura për të siguruar rendin dhe sigurinë publike”. Autoritetet arrestuan të paktën pesë organizatorë të protestave në rrugë në Tbilisi më 4 tetor, përfshirë Paata Burchuladze dhe Murtaza Zodelava. Para arrestimit të tij, Burchuladze, një këngëtar opere 70-vjeçar, i bëri thirrje Ministrisë së Punëve të Brendshme të “dëgjonte thirrjen e popullit” dhe të arrestonte udhëheqësit e partisë në pushtet Ëndrra Gjeorgjiane.
Zgjedhjet për qeverisjen vendore u mbajtën në Gjeorgji më 4 tetor. Ato u bojkotuan nga disa forca kryesore të opozitës, përfshirë partinë e Lëvizjes Kombëtare të Bashkuar të ish-Presidentit Mikheil Saakashvili. Disa anëtarë të opozitës njoftuan një tubim në qendër të Tbilisit që synonte “përmbysjen paqësore të qeverisë”. Atë mbrëmje, protestuesit u përpoqën të pushtonin pallatin presidencial. Disa demonstrues arritën të hynin në oborr, por gardhi u shkatërrua. Forcat speciale përdorën sprej me piper, gaz lotsjellës dhe një top uji për të mbrojtur pallatin.
Pavarësisht bojkotit nga disa parti opozitare, partia në pushtet Ëndrra Gjeorgjiane korri një fitore dërrmuese në zgjedhje. Sipas Komisionit Qendror të Zgjedhjeve, 81.7% e votuesve në të gjithë vendin votuan për Ëndrrën Gjeorgjiane. Në Tbilisi, mbështetja për partinë arriti në 70%. Kandidatët e Ëndrrës Gjeorgjiane fituan zgjedhjet për kryetar bashkie në Tbilisi, Rustavi, Kutaisi, Batumi dhe Poti. Në Tbilisi, kryetari aktual i bashkisë Kakha Kaladze mori 71.5% të votave.
Më 5 tetor vonë, Shërbimi i Sigurisë Shtetërore të Gjeorgjisë (SSS) njoftoi se kishte zbuluar një sasi të madhe armësh, municionesh dhe eksplozivësh në një vendstrehim jashtë kryeqytetit. SSS pretendoi se armët ishin të destinuara për “veprime subversive” në ditën e zgjedhjeve lokale, të cilat organizatat ndërkombëtare i kritikuan si të zhvilluara në një atmosferë frikësimi.
Më 5 tetor, Shefja e Politikës së Jashtme të BE-së, Kaja Kallas, dënoi procesin zgjedhor, duke deklaruar se ai u zhvillua “në një klimë shtypjeje të përhapur kundër disidencës”. “Muajet e bastisjeve ndaj medias së pavarur, miratimi i ligjeve që synojnë shoqërinë civile, burgosja e kundërshtarëve dhe aktivistëve, si dhe ndryshimet në kodin zgjedhor që favorizojnë partinë në pushtet kanë ulur ndjeshëm shanset për mbajtjen e zgjedhjeve konkurruese. Pjesa më e madhe e opozitës i bojkotoi zgjedhjet dhe pjesëmarrja ishte relativisht e ulët”, deklaroi Kallas.
BE-ja akuzohet për ndërhyrje
“Ne bëjmë thirrje për qetësi dhe përmbajtje në periudhën pas zgjedhjeve dhe u bëjmë thirrje autoriteteve të respektojnë të drejtat e qytetarëve për lirinë e tubimit dhe shprehjes”, thuhet në një deklaratë të përbashkët nga Kallas dhe Marta Kos, Komisionerja Evropiane përgjegjëse për zgjerimin e BE-së.
Kryeministri Kobakhidze, nga ana tjetër, akuzoi BE-në për ndërhyrje në punët e Gjeorgjisë. “Ju e dini që individë të caktuar nga jashtë kanë shprehur madje mbështetje të drejtpërdrejtë për të gjitha këto, për këtë përpjekje për të përmbysur rendin kushtetues. Në këtë kontekst, Ambasadori i BE-së në Gjeorgji mban një përgjegjësi të veçantë. Ai duhet të flasë hapur, të distancohet dhe të dënojë fuqimisht gjithçka që po ndodh në rrugët e Tbilisit”, tha kryeministri.
Kallas dhe Kos deklaruan se BE-ja “hedh poshtë dhe dënon dezinformimin në lidhje me rolin e BE-së në Gjeorgji dhe sulmet personale ndaj ambasadorit të BE-së”. Diplomati polak në detyrë, Pawel Gierczyński , deklaroi : “Ne jemi gati. Jemi të hapur. Kemi vendosur ta mirëpresim Gjeorgjinë në radhët tona. Por që kjo të ndodhë, duhet të shohim angazhim, përkushtim dhe reforma serioze. Fatkeqësisht, kjo nuk po ndodh ende”. Ambasadori protestoi kundër veprimeve të autoriteteve gjeorgjiane, të cilat kanë shpërndarë vazhdimisht demonstratat e opozitës, duke e quajtur atë “një fushatë frikësimi, dhune dhe mizorie”.
Qëllimi aktual i protestuesve pro-perëndimorë ishte të rifillonin demonstratat e përditshme që filluan vitin e kaluar pas shkeljeve të dyshuara në zgjedhjet parlamentare dhe vendimit të mëvonshëm të qeverisë për të pezulluar bisedimet e pranimit në BE. Opozita po kritikon gjithashtu atë që e quan orientim gjithnjë e më pro-rus të qeverisë së Ëndrrës Gjeorgjiane. Mbështetësit e opozitës i referohen me tallje partisë në pushtet si “Ëndrra Ruse”.
Protestat antiqeveritare janë shuar kryesisht në muajt e fundit pas masave të rrepta të qeverisë. Ngjarjet e 4 tetorit shënuan një rritje të re të aktivitetit protestues.
Duke lëvizur drejt Rusisë?
Prirja e Ëndrrës Gjeorgjiane drejt Rusisë, përfshirë miratimin e një numri ligjesh në stilin e Kremlinit, në veçanti legjislacionin mbi “agjentët e huaj”, ka provokuar një reagim negativ nga SHBA-të dhe BE-ja, duke çuar në pezullimin e shumë projekteve të përbashkëta.
Megjithatë, qeveria gjeorgjiane i mohon akuzat për shtypje ndaj disidencës dhe trajtim brutal të protestuesve. Partia në pushtet tradicionalisht citon ndikimin e jashtëm si forcën lëvizëse pas protestave të opozitës. “Ky është një koalicion njerëzish që thjesht duan të kthehen në pushtet në Gjeorgji. Dhe papritmas, ata kanë një mori mbështetësish jashtë vendit, të gatshëm t’u ofrojnë atyre mbështetje financiare dhe politike. Dhe cila është arsyeja? Një ndryshim i supozuar në politikën e jashtme, sikur vendi tani të sundohet nga një qeveri pro-ruse. Megjithatë, nuk ka pasur asnjë shembull të kësaj që nga viti 2012”, thotë deputeti i Ëndrrës Gjeorgjiane, Giorgi Volsky .
Ndërkohë, organizatorët e protestave po bëjnë thirrje që ato të vazhdojnë. Në mbrëmjen e 5 tetorit, turma njerëzish u mblodhën përsëri në qendër të Tbilisit, por nuk pati raportime për trazira.
Ish-presidentja gjeorgjiane Salome Zurabishvili , e cila kundërshton partinë Ëndrra Gjeorgjiane dhe më parë ka udhëhequr protesta paqësore, tha se ajo kundërshton çdo dhunë dhe akuzoi qeverinë për “inskenimin” e sulmit të 4 tetorit në pallatin presidencial për të diskredituar opozitën:
“Jam në Rrugën Rustaveli në ditën e 310-të të protestave paqësore për të ardhmen evropiane të Gjeorgjisë. “Sulmi” i inskenuar i pallatit presidencial nga regjimi është një provokim. Ne nuk do të biem pre e tij – ne mbështesim zgjedhje të lira dhe të ndershme dhe një Gjeorgji evropiane.”
Më 5 tetor, ajo përsëriti thirrjet e saj për mbështetësit e opozitës që të vazhdojnë të ushtrojnë presion mbi qeverinë. “Dita e zgjedhjeve do të vijë, zgjedhje parlamentare vërtet të drejta, kur ne do të bëjmë vërtet zgjedhjen tonë… U bëj thirrje të gjithëve të bashkohen dhe të vazhdojnë për aq kohë sa të jetë e nevojshme dhe deri në fund të kësaj proteste paqësore”, deklaroi Zurabishvili.
