Kryeministri në detyrë i Kosovës, Albin Kurti, ka thënë për Sky News se Kosova mund të shërbejë si qendër për migrantët e refuzuar nga Mbretëria e Bashkuar, duke shtuar se vendi ndjen një “detyrim politik” për të ndihmuar Britaninë e Madhe, nëse mund të kapërcehen pengesat ligjore.
Kurti ka thënë se Kosova ka “kapacitete të kufizuara” me një popullsi nën dy milion banorë, por pret një “rezultat të suksesshëm” nga negociatat. Ai konfirmoi se janë duke u zhvilluar bisedime midis zyrtarëve të të dy vendeve për një marrëveshje kthimi për personat që u është refuzuar kërkesa për azil në Britani dhe presin dëbimin drejt vendit të tyre të origjinës.
“Ne duam ta ndihmojmë MB, e konsiderojmë këtë si detyrë miqësore dhe politike. Ka komunikim të rregullt midis ekipeve tona të zyrtarëve shtetërorë dhe juristëve për mënyrën se si të bëhet kjo në mënyrë të qetë dhe me përfitim të ndërsjellë”, tha Kurti për Sky News.
Ballkani Perëndimor – aleat kyç për MB
Media britanike shkruan se Sir Keir Starmer ka identifikuar vendet e Ballkanit Perëndimor si aleatë kyç në luftën kundër migracionit të parregullt, me 22,000 persona që përdorën këtë rrugë për të arritur në MB vitin e kaluar. Qeveria britanike ka nënshkruar marrëveshje për luftimin e grupeve të kontrabandës së njerëzve me Serbinë, Shqipërinë, Maqedoninë e Veriut dhe Kosovën.
Kosova është shteti i parë që konfirmon bisedimet për qendrën e kthimit për Sky News, dhe diskutime të tjera pritet të zhvillohen në kuadër të samitit të kësaj jave.
Kosova kërkon mbështetje në siguri
Kurti tha për Sky News se Kosova dëshiron të marrë mbështetje në fushën e sigurisë – qoftë përmes marrëveshjeve strategjike, pajisjeve apo projekteve të përbashkëta. “Dy ekipet tona po punojnë për këtë, dhe besoj se do të kemi një rezultat të suksesshëm,” shtoi ai.
Nuk pritet që MB të bëjë kërkesë formale deri sa të zgjidhen çështjet ligjore, të cilat mund të jenë të ndërlikuara. Një marrëveshje e ngjashme e Italisë në vitin 2023 për migrantët në Shqipëri ka hasur pengesa ligjore dhe është pezulluar.
Eksperti i Ballkanit, Andi Hoxhaj nga King’s College, tha për Sky News: “Një marrëveshje e tillë nuk ka gjasa të ndodhë gjatë samitit. Megjithatë, mund të ketë një deklaratë që tregon se MB dhe një ose dy vende të Ballkanit Perëndimor janë afër arritjes së marrëveshjes.”
Marrëveshje të tjera të Kosovës
Sky News shkruan se Kosova ka ratifikuar marrëveshjen me Danimarkën për të pranuar 300 të dënuar nga burgjet e mbipopulluara daneze, që pritet të nisë në vitin 2027. Qendrat e kthimit dallojnë nga “përpunimi jashtë vendit” i propozuar nga konservatorët me planin për Ruandën. Personat do të dërgohen në qendrën e kthimit vetëm pasi kërkesa për azil në MB të jetë refuzuar dhe ata të presin deportimin.
Sipas Observatorit të Migracionit të Oksfordit, vetëm 3% e personave që kanë mbërritur me varka të vogla në periudhën 2018–2024, ose rreth 5,000 vetë, janë kthyer nga MB, megjithëse dëbimet e migrantëve të refuzuar nga të gjitha rrugët janë rritur vitin e fundit. (Sky News)