Përçarjet mbi kërkesat e SHBA-së dhe fërkimet tregtare e lënë në hije koordinimin e ndihmës së re për Kievin, ndërsa ministrat përpiqen të menaxhojnë paparashikueshmërinë globale dhe të mbajnë qëndrimin kundër Rusisë.
Diplomatët më të lartë nga demokracitë kryesore të industrializuara të botës janë mbledhur në Ontarion jugor të Kanadasë, ku lufta e Rusisë në Ukrainë dominon axhendën e tyre.
Përpara se të diskutojnë për mosmarrëveshjet tregtare dhe kërkesat për shpenzimet e mbrojtjes, ministrat e jashtëm të G7 do të takohen me diplomatin më të lartë të Ukrainës të mërkurën në mëngjes për të koordinuar ndihmë të re, ndërsa Rusia intensifikon sulmin e saj dimëror në rrjetin energjitik të vendit.
Ndjenja e urgjencës është e prekshme. Sulmet sistematike të Rusisë i kanë zhytur qytetet ukrainase në errësirë, pikërisht kur temperaturat e dimrit kanë filluar të bien ndjeshëm. Sipas UNHCR-së, kjo krizë ka rezultuar në më shumë se 12 milionë ukrainas që tani kanë nevojë për ndihmë.
Në përgjigje të nevojës së menjëhershme, Britania dhe Gjermania kanë shtuar kontributin, duke njoftuar të hënën përkatësisht 17 milionë dhe 46 milionë dollarë, për të riparuar sistemet e energjisë dhe ngrohjes së Ukrainës.
“Ky takim nuk ka të bëjë me optikën”, tha një diplomat i lartë evropian për Kyiv Post. “Ka të bëjë me sigurimin që Ukraina të mos ngrijë – fjalë për fjalë apo politikisht – këtë dimër.”
Rreziqet për Ukrainën dhe bashkëpunimin në mbrojtje
Delegacionet ukrainase mbërritën jo për të kërkuar mrekulli, por për të siguruar që premtimet ekzistuese të mbështetjes të mbeten të forta.
Për këtë qëllim, ministrat do të organizojnë një seancë të posaçme me diplomatin më të lartë të Kievit këtë mëngjes, të fokusuar posaçërisht në Ukrainë dhe Bashkëpunimin në Mbrojtje.
Andrew D’Anieri, drejtor i asociuar në Qendrën Euroaziatike të Këshillit Atlantik, i tha Kyiv Post të hënën se Ukraina “duhet t’i përmbahet skenarit për partneritetin ekonomik me SHBA-në dhe të tregojë edhe një herë se është një partner i fortë dhe i përkushtuar”.
D’Anieri këshilloi më tej se diplomatët e Ukrainës duhet të punojnë ngushtë me homologët e tyre evropianë “për të siguruar që premtimet amerikane për ndihmë ushtarake të realizohen në kohën e duhur”.
Ai gjithashtu përgëzoi vendimin e Kanadasë për të ftuar prodhuesit kryesorë të energjisë si Arabia Saudite dhe vendet e tranzitit si Turqia si “strategjikisht të zgjuar”, duke besuar se kjo mund të ndihmojë në sigurimin e furnizimeve të qëndrueshme me hidrokarbure për tranzicionin energjetik të Evropës larg Rusisë.
Akti balancues i Kanadasë
Pritja e samitit të G7 gjatë njërit prej momenteve më të brishta gjeopolitikisht ndër vite paraqet një sfidë delikate për Ministren e Jashtme kanadeze Anita Anand.
Ajo përballet me aktin e saj të balancimit: nga njëra anë, ajo duhet të përforcojë mbështetjen e palëkundur të Kanadasë për Ukrainën – Ottawa ka qenë ndër mbështetësit më të fortë të Kievit – ndërsa nga ana tjetër, ajo duhet të përballojë marrëdhëniet gjithnjë e më të tensionuara me Uashingtonin.
Detyrat e Kanadasë për të pritur G7, në fakt, janë lënë në hije nga fërkimet e vazhdueshme tregtare me administratën Trump. Presidenti amerikan i dha fund papritur bisedimeve tregtare pasi një reklamë anti-tarifore nga Ontario u transmetua në tregjet amerikane.
Kryeministri Mark Carney ka kërkuar falje që atëherë dhe ka ofruar të rifillojë negociatat, por tensionet padyshim që vazhdojnë.
Kërkesat e Trump dhe shqetësimi i Evropës
Këto “çështje” po shumëfishohen. Shtytja e fundit e Trumpit – kërkesa që aleatët e NATO-s të shpenzojnë pesë përqind të PBB-së për mbrojtje – ka shqetësuar edhe partnerët më të ngushtë të Amerikës.
Ndërsa disa vende, përfshirë Mbretërinë e Bashkuar dhe Poloninë, kanë miratuar objektiva më të larta shpenzimesh, Kanadaja dhe Italia mbeten shumë prapa. Anand njoftoi se buxheti i mbrojtjes i Otavës do të arrijë në 2% këtë vit dhe 5% deri në vitin 2035, i mbështetur nga një rritje prej 80 miliardë dollarësh.
Megjithatë, për shumë zyrtarë evropianë, kërkesat e Trump duken të shkëputura nga realiteti politik. “Kjo nuk ka të bëjë më me mbrojtjen; ka të bëjë me ndikimin”, tha privatisht një diplomat gjerman. “SHBA-të po i përdorin shpenzimet e mbrojtjes si një provë besnikërie.”
Privatisht, diplomatët perëndimorë sugjerojnë se G7 përcaktohet gjithnjë e më shumë nga menaxhimi i paparashikueshmërisë së SHBA-së, në vend që të formësojë një strategji kolektive globale.
«Ne duam të shohim lidershipin e vazhdueshëm të SHBA-së në Ukrainë», tha një zyrtar i lartë i BE-së, «por lidershipi kërkon parashikueshmëri – dhe kjo është ajo që mungon».
“Sondazh pas sondazhi tregon se amerikanët – përfshirë republikanët dhe të pavarurit – fajësojnë Rusinë për luftën dhe duan të shohin Shtëpinë e Bardhë të bëjë më shumë për të kundërshtuar agresionin e Moskës”, tha ai, duke shpjeguar se me Shtëpinë e Bardhë nën presion në vend, Trump ka një nxitje për të treguar rezultate dhe për të provuar se mund të sigurojë paqen pa u dukur i dobët në skenën botërore.
Mineralet, migrimi dhe e ardhmja e Perëndimit
Ndërsa Ukraina dominon punimet, axhenda e G7 shtrihet më tej për të përfshirë sigurinë ekonomike, migracionin dhe mineralet kritike.
Sekretari i Jashtëm i Britanisë planifikon të paralajmërojë kundër varësisë së tepërt nga furnizuesit e kufizuar, duke bërë thirrje për një koordinim më të madh të G7-ës mbi qëndrueshmërinë e zinxhirit të furnizimit.
Kanadaja, me 34 mineralet e saj kritike të lakmuara nga Pentagoni, po e pozicionon veten në mënyrë aktive si një furnizues i besueshëm për industritë e mbrojtjes dhe teknologjisë së aleancës.
Megjithatë, ndërsa diplomatët pinë dolli me verë të akullt vendase pranë liqenit, mbeten pak iluzione rreth rëndësisë së momentit. G7 – dikur një klub i sigurt i demokracive me mendësi të ngjashme – tani ndihet më shumë si një koalicion i pasigurt që përpiqet të menaxhojë prioritete të ndryshme, ndërsa mban vijën për Ukrainën.
Siç e tha një i dërguar evropian të martën vonë: “Ky samit ka të bëjë me më shumë sesa thjesht ta mbajë Ukrainën ngrohtë këtë dimër. Ka të bëjë me mbajtjen e Perëndimit të bashkuar.”
