Ministria e Arsimit në Maqedoninë e Veriut përmes ligjit të ri për tekstet shkollore, i cili është në proces të përpilimit, synon t’i zgjidhë problemet e shumta, me të cilat ballafaqohen nxënësit dhe arsimtarët për sa i përket librave për shkollën fillore dhe atë të mesme.
Kjo iniciativë pason reagimet e opinionit për shkak të gabimeve të shumta në tekstet shkollore dhe veçanërisht përmbajtjeve fyese në aspektin etnik, gjinor etj.
“Kujdes i veçantë do t`i kushtohet eliminimit të gabimeve në tekstet shkollore, si dhe që të mos këtë përmbajtje fyese në aspektin gjinor apo çfarëdo lloj aspekti”, kanë bërë të ditur nga Ministria e Arsimit të Maqedonisë së Veriut.
“Sa më pak gabime në tekstet shkollore”
Nga kjo ministri bëjnë të ditur se ligji i ri për tekstet shkollore do të ketë, vendosjen e më shumë filtrave kontrollues gjatë përpilimit dhe veçanërisht miratimit të botimit të teksteve shkollore, si dhe do të gjenden mënyra për të inkurajuar sa më shumë konkurrencën për të marrë pjesë në thirrjet publike për përgatitjen e teksteve shkollore.
“Zgjidhja e re ligjore duhet t’i stimulojë veçanërisht profesorët e Fakultetit Pedagogjik dhe ekspertët në këtë lëmi që të përfshihen në këtë proces”, kanë theksuar nga Ministria e Arsimit në Maqedoninë e Veriut.
Përpilimi i ligjit të ri për tekstet shkollore është në fazën e parë. Aktualisht, po mblidhen propozimet dhe vërejtjet e ekspertëve në lëmin e arsimit dhe më pritet të hartohet draft-versioni i zgjidhjes së re ligjore. Drafti pastaj do t`i përcillet Qeverisë dhe më pas Kuvendit për debat përfundimtar dhe miratim përfundimtar të ligjit për tekstet shkollore.
Mësimdhënësit, skeptikë për nismën
Mësimdhënësit thonë se edhe ligji aktual për tekstet e shkollave fillore dhe atyre të mesme më vete posedon shumë mekanizma për të eliminuar gabimet teknike dhe veçanërisht gabimet shkencore, si dhe përmbajtjet fyese në çdo aspekt.
Por, sipas tyre, moszbatimi i ligjit bën që pa u ndëshkuar të mbeten të gjithë ata që kanë hise në problemet e shumta që kanë të bëjnë me tekstet shkollore.
“Te ne në Maqedoni të Veriut asnjëherë arsimi nuk ka vuajtur nga ligjet e këqija për sa i përket teksteve shkollore, por e keqja gjithmonë ka ardhur nga mungesa e zbatimit të tyre. Edhe në ligjin aktual që kemi, nuk është i vjetër ai është nga viti 2021, pra vetëm dy vjet më herët është miratuar, ka shumë filtra për t’i shmangur gabimet në libra, por të njëjtit filtra duhet të praktikohen dhe moszbatimi i tyre duhet të përkthehet në dënime”, thotë Vasko Giçevski, mësues i Historisë.
E, derisa pritet të miratohet ligji për tekstet shkollore, në duart e nxënësve ka shumë tekste që përmbajnë gabime teknike dhe shkencore po edhe njësi mësimorë me shprehje fyese.
“Vetë jam në arsim si mësues, çka nuk shoh. Nxënësit na shkuan poshtë”, shprehet Samet Jahiu, kryetar i Lidhjes së Arsimtarëve Shqiptarë.
Sipas tij, gabimet do të eliminohen jo me ndryshimin e ligjit, por me vendosjen e personave adekuatë në pozitat që miratojnë botimin e teksteve shkollore.
“Duke e ditur se një recensent e ka lëshuar tekstin në botim me gabime, Ministria e Arsimit dhe Byroja për Zhvillim sërish e çojnë të njëjtin recensent vitin e ardhshëm, mua kjo më brengos më tepër.
Për recensent duhet të zgjidhen kuadro profesionale. Ne kemi shumë profesorë doktorë që merren me këtë lëmi, të cilët nuk i përfillim dhe shembull e zë, më dërgon mua një mësues i thjeshtë t’i kontrolloj librat, kjo është jashtë çdo norme. Botimi i librave nuk shkon me njohësi se e ke djalë, vëlla apo dajë… Derisa nuk përfillet kuadri profesional, nuk ka reforma në arsim. Nuk mund të shpresojmë për libra pa gabime”, vlerëson Jahiu.
Programe të reja arsimore me tekste të vjetra shkollore
Arsimtarët thonë se tekstet shkollore duhet të ndryshohen paralelisht me miratimin e programeve të reja mësimore, që të mos ndodhë që nxënësit të përfundojnë një vit të plotë shkollor pa libra siç ndodhi rasti me lëndën e Gjuhës Angleze.
Mirosllava Pavllovska-Anevska nga Asociacioni i arsimtarëve të gjuhës angleze, e konsideron paradoksale që mësimdhënësit të zbatojnë programin e ri mësimor në bazë të reformave në arsim ndërsa nxënësit mësojnë me libra të vjetër bazuar në programin e mëhershëm mësimor.
“Patjetër të bëhet ndryshimi i teksteve shkollore mbase një hap edhe para hyrjes në fuqi të planprogrameve të reja mësimore.
Tani jemi të detyruar që të shohim te tekstet e vjetra mësimore që t’i shfrytëzojmë ato pjesë të njësive mësimore dhe gjithë kjo mbetet në dorë të mësimdhënësve që ta vlerësojnë se kjo duhet apo jo shfrytëzuar”, thekson Anevska.
Mësimdhënësit thonë se problemi me reformat, të cilat pësojnë ndryshime të shpeshta dhe mungesa e librave ka bërë që të ulet cilësia e arsimit, gjë të cilën sipas tyre e konfirmojnë dhe rezultatet gjithnjë e më të dobëta që tregojnë nxënësit në testin e PISA-s.
