Një ekspert i njohur çek për dezinformim dhe “kërcënimet hibride”, tha se Perëndimi ka shpenzuar vite të tëra duke nënvlerësuar rrezikun që vinte nga Moska. Por, sipas tij, një përgjigje e vendosur ndaj pushtimit rus të Ukrainës dhe “shantazhit bërthamor” rus, mund të ndihmojë në shërimin e “paralizës” shumëvjeçare në mes të “kërcënimeve boshe” që shpesh janë përsëritur nga Kremlini.
Jakub Kalensky nga Qendra Evropiane e Ekselencës kundër Kërcënimeve Hibride (Hybrid CoE) – institut me seli në Helsinki i krijuar nga Bashkimi Evropian dhe NATO – tha se do të ishte gabim që të lejohet që veprimet ndaj pushtimit të Ukrainës të bazohen në frikën e vendimeve të presidentit rus, Vladimir Putin.
“Nëse shikohet në mënyrë abstrakte, kërcënimi nga një sulm bërthamor absolutisht është diçka e tmerrshme”, tha Kalensky në një intervistë për Shërbimin Gjeorgjian të Radios Evropa e Lirë.
“Megjithatë, unë nuk dua që të bimë në grackë dhe të nisim diskutimin se çfarë ndodh nëse Putin e bën këtë [përdor armë bërthamore], sepse besoj se kjo i ndihmon vetëm Putinit në punën e tij për të përhapur frikë për pasojat e kundërshtimit të pushtimit të paligjshëm, kriminal dhe gjenocidal, që po kryen Kremlini”, shtoi ai.
Zyrtarët në Kiev dhe Perëndim kanë akuzuar zyrtarët rusë për “shantazh bërthamor” me marrjen e kontrollit të ndërtesave bërthamore ukrainase, përfshirë centralin e Zaporizhjës – që është më i madhi në Evropë – dhe për kërcënimet e tyre për përdorimin e armëve bërthamore për të mbrojtur territorin rus, që paligjshëm Rusia pretendon se tani përfshin edhe katër rajone në lindje të Ukrainës.
Kalensky i tha REL-it se pas nisjes së pushtimin rus të Ukrainës në fund të shkurtit, “ne duhet të sigurohemi që Rusia nuk do të ketë ushtri apo ekonomi për të dëmtuar dikë. Prandaj, kjo është ajo që duhet të bëjmë dhe më pas ne nuk do të duhet të brengosemi se çfarë do të mund të bëjë Putin”.
Kalensky ka qenë themelues i task-forcës lindore të BE-së, StratCom, që u ngrit më 2015 për të luftuar dezinformimin rus pas aneksimit të Krimesë. Deri së fundmi, ai ka qenë bashkëpunëtor i lartë i Laboratorit për Kërkime të Forenzikës Digjitale të Këshillit të Atlantikut (DFRLab).
Ai përmendi disa prej ngjarjeve të agresionit rus që kanë ndodhur për më shumë se një dekadë, duke filluar me sulmin kibernetik ndaj Estonisë më 2007 nga IP-të ruse, duke vazhduar gjatë luftës pesëditore të Rusisë në mbështetje të rajoneve separatiste të Gjeorgjisë më 2008 dhe më pas pushtimin e Krimesë, së bashku me mbështetjen ruse për separatistët në lindje të Ukrainës.
“Si një specialist i dezinformimit ose propagandës, ajo që shoh është se 15 vjet të kërcënimeve boshe po përdoren vazhdimisht [nga Moska] thjesht sepse ata po na paralizojnë ne”, tha Kalensky. “Pra, ajo që po them është se ne nuk duhet të biem në këtë gracë sepse kjo vetëm i ndihmon Putinit që të arrijë qëllimin e tij, dhe i dëmton ukrainasit që po luftojnë për vlerat tona evropiane apo euro-atlantike”.
Inteligjenca gjermane: Putin shpalli luftë kundër Perëndimit
Dezinformimi është komponent kyç i asaj që njihet si luftë “hibride”, një term i shekullit 21 që përdoret për strategji ushtarake që përdor taktika të fshehta digjitale dhe të teknologjisë së lartë, përfshirë edhe sulmet kibernetike si dhe grupet e armatosura që punojnë në llogari të një shteti.
Kalensky tha se Putini ka zhvilluar një luftë të gjatë të informacionit, dhe me sukses ka formuluar diskursin dhe mbulimin në mediat evropiane të ngjarjeve nga aneksimi i Krimesë dhe rrëzimi i avionit të Malaysia Arilines mbi Ukrainë më 2014, deri në pandeminë dhe “pseudo-referendumet” që u mbajtën muajin e kaluar në Ukrainën e pushtuar.
“Kam frikë se lufta e dezinformimit rus është shumë kompetente, shumë e aftë dhe mund të arrijë rezultate masive”, tha ai, “dhe kam frikë se ata arrijnë ndonjëherë të ndikojnë se si bëhet debati – zërat se ‘sa më shumë ta mbështesni Ukrainën, aq më i madh do të jetë problemi, se Rusia do të zemërohet dhe se do të bëjnë diçka të tmerrshme’”.
Ai sugjeroi se përgjigje të tilla “duhet të diskreditohen duke mos marrë të plotë dhe duke e publikuar si të tillë pozicionin rus”.
Duke e pranuar se mund të jetë vetëm një dëshirë e tij, Kalensky tha se javët e fundit kanë treguar se makineria e propagandës ruse “duket se po bën disa gabime” dhe tani “nuk po iu shkojnë punët ashtu siç ata duan”.
Ai përmendi një ngjarje të zbuluar së fundmi nga Meduza –një media me seli në Riga ku punojnë gazetarët emigrantë rusë – lidhur me udhëzimet e Kremlinit për propaganduesit lidhur me mbulimin e mobilizimit ushtarak të Putinit, duke fajësuar komisarët ushtarakë lokalë për thirrje për bashkim me ushtrinë.
“Unë shpresoj që makineria e informacionit e Kremlinit po nis të bëjë gabime”, tha Kalensky. “Megjithatë, kur ne shikojmë historinë e regjimit të Putinit, kam pak frikë se ata janë mjaft të suksesshëm në ndikimin e mënyrës se si ne e kuptojmë regjimin rus dhe po ashtu të mënyrës se si ne flasim për të, dhe përfundimisht të mënyrës se si ne diskutojmë për të”.
