Akumulimi i avionëve ushtarakë, bombarduesve dhe helikopterëve pranë kufirit, si dhe fakti që forcat tokësore ruse janë mjaft të rraskapitura, bëri që disa ekspertë perëndimorë të arrijnë në përfundimin se Moska së shpejti do të nisë një sulm të madh ajror. Inteligjenca amerikane sugjeron se më shumë se 80% e forcës ajrore ruse është “e sigurt dhe e disponueshme”.
“Pra, forcat ruse pritet të nisin sulme ajrore ,” tha një diplomat i lartë i NATO-s për Financial Times.
Moska ka ngritur kampe të reja ushtarake në Voronezh dhe Kursk, pranë kufirit verilindor të Ukrainës, në të njëjtin vend ku trupat ishin vendosur një vit para fillimit të pushtimit.
Ne besojmë se këto kampe strehojnë rezervistë dhe kjo është prova e parë që ka pasur një dislokim jo shumë larg vijës së frontit. Kjo sugjeron se ata së shpejti mund të zhvendosen në Ukrainë,” i tha FT analisti i mbrojtjes Konrad Muzika.
Fushata e menjëhershme
Ndërsa shqetësimet rriten për një sulm të mundshëm ajror, ministrat e mbrojtjes të NATO-s në Bruksel diskutuan furnizimin e Ukrainës me më shumë municion artilerie dhe mbrojtje kundërajrore. Ukraina kërkon avionë luftarakë, por Uashingtoni refuzon t’i dërgojë ato. Pas një takimi të Grupit të Kontaktit të anëtarëve të NATO-s për të ndihmuar Ukrainën, Sekretari amerikan i Mbrojtjes Lloyd Austin tha se nuk kishte asgjë për të raportuar në lidhje me dorëzimin e avionëve luftarakë, duke shtuar se SHBA “asnjëherë nuk e ka ndaluar Poloninë të dërgojë çfarëdo që dëshiron” në Ukrainë. Austin pranoi aftësitë ruse, por minimizoi shqetësimet për çdo fushatë të menjëhershme ajrore.
“Për sa i përket nëse Rusia po grumbullon aeroplanë për një sulm të madh ajror, ne nuk e shikojmë kështu në këtë pikë”, tha Austin.
Përveç avionëve ushtarakë nga Lufta e Ftohtë, Rusia ka në dispozicion një flotë të rinovuar të përbërë nga avionë Su-30, Su-34 dhe Su-35. Ministria e Mbrojtjes e Mbretërisë së Bashkuar njoftoi në fillim të janarit se Rusia “pothuajse me siguri” kishte përdorur luftëtarët e saj më të avancuar të gjeneratës së pestë kundër Ukrainës. Avionët Sukhoi Su-57 Felon kanë avionikë dhe teknologji shumë të avancuar, por Rusia ka kufizuar përdorimin e tyre, shtoi ministria.
Një vlerësim nga Instituti Mbretëror i Shërbimeve të Bashkuara me bazë në Londër (RUSI) sugjeron se Forcave Ajrore Ruse i mungojnë “kapaciteti institucional për të planifikuar, informuar dhe arritur operacione ajrore komplekse në shkallë të gjerë”.
Profesor Justin Bronk i grupit të ekspertëve RUSI argumentoi se dështimi i Rusisë për të vendosur epërsinë ajrore “ka qenë një nga tiparet përcaktuese të pushtimit deri më tani”. Por Bronk gjithashtu shkroi në një artikull për The Spectator se do të ishte një “gabim i rrezikshëm” të nënvlerësohej aviacioni rus.
Ditët e para të luftës
“Në luftimet ajër-ajër, avionët luftarakë rusë i kaluan plotësisht kundërshtarët ukrainas. Përkatësisht, avionët rusë Su-35S dhe Su-30SM kanë radarë më të mirë se avionët ukrainas Su-27 dhe MiG-29. Ukraina gjithashtu ka shumë më pak avionë luftarakë. ”, shtoi Bronk.
Sipas Statista, numri i avionëve në dispozicion të ushtrisë ruse në vitin 2022 ishte pothuajse 4200, dhe forcat e armatosura të Ukrainës kishin rreth 310 avionë. Ukraina ka humbur të paktën 52 avionë luftarakë që nga fillimi i pushtimit dhe Shtabi i Përgjithshëm i Forcave të Armatosura të Ukrainës raportoi se ata kanë shkatërruar 293 avionë rusë deri më tani.
Ekspertët theksojnë se ditët e para të luftës u treguan të shtrenjta për avionët rusë, prandaj Moska kufizoi përdorimin e avionëve luftarakë në hapësirën ajrore të Ukrainës.
Fluturime të rralla
Përpjekja e Rusisë për të vendosur epërsi ajrore është bllokuar nga sistemi i mbrojtjes ajrore të Ukrainës. Frank Ledwidge, një avokat dhe ish-oficer ushtarak që shërbeu në Lindjen e Mesme dhe në Ballkan, tha për The Newsweek se sistemet e mbrojtjes tokë-ajër të Ukrainës ishin një “kartë fituese” në mbrojtje kundër rusëve.
“Rusia nuk ishte në gjendje të përdorte numrat e saj sepse Ukraina në fakt po luftonte me sukses për epërsinë ajrore mbi tokën e saj,” tha Ledwidge.
“Asnjë avion rus nuk guxonte të fluturonte mbi Ukrainë, ose nëse e bënin, ishte shumë e rrallë,” pritej të rrëzohej.”/Kosovatimes/
