Deri në fund të marsit, ndërmjetësit evropianë do të zhvillojnë diplomaci të transportit ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës për të sqaruar detajet dhe për të nënshkruar marrëveshjen. Dy pyetjet më të mëdha janë kundërshtimi i anëtarësimit të Kosovës në OKB dhe formimi i ZSO-së.
Bashkimi Evropian publikoi pak a shumë të njëjtin tekst që arriti në media pak javë më parë si marrëveshja franko-gjermane. Siç u shpjegua, duhet të jetë korniza për negociata të mëtejshme, por tani është e nevojshme të përcaktohet plani i zbatimit – çfarë, saktësisht si dhe në çfarë rendi.
Ndërsa Kurti tha se Unioni i Komunave Serbe (USO) është vetëm një, dhe fjalia e fundit në marrëveshje, Vuçiq insistoi në USO si parakusht.
Të martën në mbrëmje ai ka shpjeguar për RTS se Serbia dëshiron të diskutojë gjithçka, përveç njohjes së Kosovës dhe hyrjes së Prishtinës në Kombet e Bashkuara. Sipas tij, ato vija të kuqe do të respektohen, edhe pse në kornizën e pranuar aktualisht thuhet se Serbia “nuk do ta kundërshtojë” hyrjen e Kosovës në organizatat ndërkombëtare.
Mjafton që Spanja apo Greqia ta njohin Kosovën?
“Edhe pse ende mungon nënshkrimi përfundimtar, ky është një sukses i madh politik për BE-në, por edhe për të gjithë rajonin”, tha për DW deputetja e Parlamentit Evropian Viola von Kramon-Taubadel, duke kujtuar tensionet e muajve të fundit.
Bashkëbiseduesit e tjerë nuk janë të bindur për këtë sukses të madh. Derisa të sqarohet gjithçka, ky nuk është një sukses politik. Ende jo”, thotë eksperti i Ballkanit, Florian Biber nga Universiteti i Gracit.
Biber e sheh tekstin e marrëveshjes kornizë si një njohje de facto të Kosovës nga Serbia, por shton se pilula e hidhur për Prishtinën është se nuk ka njohje të plotë. “Për Kosovën problemi më i rëndësishëm është bllokimi i anëtarësimit në organizatat ndërkombëtare nga vendet që nuk e njohin pavarësinë”, tha ai. Është e paqartë nëse një marrëveshje e tillë është e mjaftueshme për disa vende për të ngritur shiritin për Kosovën, shtoi Bieber.
Presioni i vazhdueshëm
Politologu Vedran Džihić nga Instituti Austriak për Politikë Ndërkombëtare thotë se është një “pikëpyetje e madhe” që Serbia do të pranojë që Kosova të bëhet anëtare e OKB-së me finalizimin e marrëveshjes.
Džihić pret gjithashtu fërkime të mëtejshme për ZSO-në, të cilës Kurti nuk dëshiron t’i japë kompetenca më të gjera ekzekutive, nga frika e një “kali të Trojës” në Kosovë. Politologu po ashtu rikujton se vendimi i Gjykatës Kushtetuese të Kosovës vështirëson formimin e ZSO-së.
Pikat e tjera të marrëveshjes më rrallë përmenden si të diskutueshme dhe kanë të bëjnë me njohjen e dokumenteve dhe simboleve, bashkëpunimin dhe shkëmbimin e misioneve të përhershme.
“Presioni politik është i mirë, por ajo që ata e quajnë pronësi në anglisht është gjithashtu e nevojshme. Se në një moment ata vetë thonë se duan ta nënshkruajnë këtë marrëveshje”, përfundon eurodeputeti Von Kramon-Taubadel.
