Teksa liderët nga e mbarë bota nisën të uronin kur u bë e qartë se Donald Trump kishte fituar mandatin e dytë presidencial, nuk kishte asnjë sinjal të ndonjë mesazhi nga presidenti rus, Vladimir Putin, dhe zëdhënësi i tij sugjeroi se një mesazh i tillë mund të mos vinte kurrë.
Ueb-faqja e Kremlinit, ku postohen gjërat e tilla, ishte e dominuar nga pjesëmarrja online e Putinit në ceremoninë për lansimin e një akullthyesi që funksionon me energji bërthamore – një simbol i rolit të Rusisë në Arktik, ku ajo është në garë për burime me Shtetet e Bashkuara dhe shtete të tjera.
Sinjali ishte i pastër si loti dhe do të kishte qenë i tillë edhe nëse zëdhënësi i Kremlinit, Dmitry Peskov, nuk do të thoshte se lansimi i akullthyesit ishte “më i rëndësishëm” për rusët sesa zgjedhjet amerikane. Kjo ishte pjesë e përpjekjeve nga Putini, Kremlini dhe mediat e lidhura me shtetin për ta paraqitur Rusinë dhe Qeverinë e saj si indiferentë ndaj rezultatit të zgjedhjeve amerikane.
Putin nuk komentoi për rezultatin e zgjedhjeve presidenciale amerikane deri në mbrëmjen e 7 nëntorit, kur ai uroi Trumpin disa orë pasi mbajti një fjalim në një forum në qytetin turistik të Soçit.
Putin lavdëroi Trumpin, duke thënë se ai kishte treguar “guxim” kur një sulmues i armatosur tentoi ta vriste në korrik. Putin foli edhe për ato që i quajti deklarata të Trumpit lidhur me dëshirën për të “rivendosur marrëdhëniet” me Moskën dhe “të për të shtyrë përpara përfundimin e krizës së Ukrainës” – referencë për luftën e plotë që Putini nisi kundër shtetit fqinj më 2022 – duke thënë se këto deklarata,“meritojnë vëmendje”.
Deklaratat e bëra në Soçi duket se mbështesin vlerësimin e vëzhguesve se indiferenca e shfaqur nga Putini ishte vetëm për të krijuar paqartësi.
Për më tepër: Kremlini po shpresonte për fitoren e Trumpit, gjerësisht për shkak se do ta vinte në dyshim mbështetjen amerikane për Ukrainën në të ardhmen ose, Rusia po shpresonte për një fitore të ngushtë të nënpresidentes Kamala Harris, që potencialisht mund të shkaktonte kaos në SHBA, nëse një fitore e tillë do të kontestohej nga Trumpi dhe mbështetësit e tij.
Ideja ishte që nëse Trump fiton, “mundësitë për vazhdimin e mbështetjes për Ukrainën do të viheshin në rrezik, Evropën do ta kapte paniku dhe aleanca e NATO-s do të rrezikonte të prishej”, shkroi analisti për Rusinë, Mark Galeotti.
“Sidoqoftë, edhe nëse Harrisi do të fitonte, ata prisnin që mbështetësit e Trumpit do të pretendonin se kishte pasur mashtrime zgjedhore dhe të kishte akuza dhe sfida pasuese që do ta paralizonin administratën e re”, tha Galeotti në një artikull të botuar në gazetën britanike, The, më 6 nëntor.
Putin, të cilit i pëlqen të tallet me Perëndimin dhe ta lë atë që të hamendësojë për shpresat, planet dhe motivet e tij, pohoi në shtator se ai preferonte Harrisin. Ajo deklaratë ishte pjesë e asaj që mund të ketë qenë një përpjekje e përbashkët e Kremlinit për të shmangur përshtypjen se Putini dhe Qeveria e tij shpresonin se Trump do të fitonte.
Për këtë qëllim, pati mjaft kritika ndaj Trumpit në televizionin shtetëror në kohën kur fushata presidenciale në SHBA po zhvillohej.
Duke folur për televizionin shtetëror, Channel One, në fund të korrikut, vëzhguesi ushtarak Dmtry Drozdenko e quajti Trumpin “skllav të shtetit të thellë: ai nuk mund të bëjë asgjë për këtë, ai nuk ka fuqi, në këtë mënyrë është e organizuar Amerika”.
“Më 2016, në pjesën më të madhe të atij viti, ne e donim shumë Trumpin”, tha në qershor një komentator në kanalin në internet të prezantuesit televiziv pro Kremlinit, Vladimir Solovyov. “Ne madje kishim… njerëz që pikturuan triptikë: Trump, [politikanja franceze e ekstremit të djathtë, Marine] Le Pen dhe [Putin]. Epo, në fund, çfarë fituam nga kjo?”.
Pasi fitoi Trumpi, toni mes komentuesve pro Kremlinit ishte më optimist.
Por, gjatë emisionit të tij mbrëmjen e 6 nëntorit, Solovyov paralajmëroi kundër entuziazmit të tepruar.
“Nuk kemi nevojë për festë. Ne nuk duhet të jemi shumë të lumtur apo që të festojmë për të”, tha ai. “Ne duhet të vëzhgojmë atë që po ndodh dhe të nxjerrim përfundime të arsyeshme”.
Përderisa Putini ofroi urimin e tij jozyrtar përmes deklaratave të bëra më 7 nëntor, ka disa arsye se pse ai priti kaq gjatë dhe nuk iu bashkua udhëheqësve të tjerë botërorë më 6 nëntor në urimet e tyre dhe po ashtu duket se ky urim i bërë nga Putini nuk është bërë në mënyrë shumë zyrtare.
E para, Putin ka demonizuar SHBA-në dhe e ka paraqitur pushtimin e Ukrainës, që Rusia e nisi më 2022, si pjesë e një lufte civilizuese kundër një Perëndimi agresiv dhe të pamoralshëm.
Në këtë kontekst, Putin dëshiron të shmangë çdo përshtypje se ai po shpreson për një shkrirje të marrëdhënieve me Uashingtonin, ose ka të ngjarë që të zbutet dhe të bëjë koncesione për çdo çështje kontestuese – siç është lufta në Ukrainë – me Trumpin në pushtet.
Dëshira që të duket i përmbajtur ndoshta është edhe më e fortë pas raportimeve se Trump dërgoi fshehurazi pajisje për testim të COVID-it te Putini gjatë pandemisë së koronavirusit dhe se të dy kanë biseduar disa herë që kur Trump u largua nga detyra, diçka që ekipi i Trumpit e ka mohuar.
Përveç optikës – dëshira për t’u dukur i paanshëm dhe i pashqetësuar – kujdesi i Kremlinit mund të pasqyrojë po ashtu pasigurinë se si Trump saktësisht do ta trajtojë pushtimin rus të Ukrainës.
Kritikat nga Trumpi dhe nga i përzgjedhuri i tij për nënpresident, JD Vance, për dhjetëra miliarda dollarë në armë dhe ndihmë tjetër që SHBA-ja i ka dhënë Ukrainës gjatë administratës së presidentit Joe Biden, rriti shpresat në Kremlin se mbështetja perëndimore për Kievin do të dobësohet shpejt, duke i dhënë Rusisë një avantazh të madh në fushëbetejë.
Trump gjatë fushatës presidenciale vazhdimisht pretendoi se nëse zgjidhej do t’i jepte fund luftës shumë shpejt, duke shkaktuar frikë në Kiev dhe në mesin e mbështetësve të tij se SHBA-ja mund të shtyjë përpara një marrëveshje që i jep shumë pak Kievit dhe shumë Moskës, duke përfshirë territorin që Ukraina aktualisht e kontrollon.
Por, Trump ka thënë pak lidhur me atë se si do t’i sillte palët në tryezën e negociatave. Pra, për momentin, të paktën duket se nuk ka asnjë motiv që Putini të sinjalizojë se ai është i përgatitur për paqe dhe të pranojë diçka tjetër që nuk janë kushtet e vendosura nga Rusia.
Ndër të tjera, kushtet e Rusisë përfshijnë kontrollin e plotë rus mbi pesë rajone të Ukrainës, përfshirë pjesë që aktualisht nuk janë të pushtuara nga forcat e Moskës dhe ndalimin e përhershëm të anëtarësimit të Ukrainës në NATO.
Pak kohë para se Putini të fliste në Soçi, sekretari i tij në Këshillin e Sigurisë dhe ish-ministri i Mbrojtjes, Sergei Shoigu, foli për luftën në Ukrainë, duke thënë se “Perëndimi përballet me një zgjedhje: të vazhdojë të financojë [mbrojtjen e Kievit kundër pushtimit rus] dhe të shkatërrojë popullsinë ukrainase, apo të njohë realitetet aktuale dhe të nisë negociatat”.
